Filipino

• Retorika: ito ay tumutukoy sa sining ng magandang at kaakit-akit na pagpapahayag.
• Retorika: Pag-aaral upang magkaroon ng kasingan at kahusayan ang isang indibidwal sa pagpili ng mga salitang gagamitin sa kanyang pagsulat at pagsasalita.
• Retorika Bilang Isang Sining:

  1. Isang Kooperatibang Sining
  2. Isang Pantaong Sining
  3. Isang Temporal na Sining
  4. Isang Limitadong Sining
  5. Isang May Kabiguang Sining
  6. Isang Nagsusupling na Sining
• Isang Kooperatibong Sining: Unity sa mga salita
• Isang Kooperatibong Sining: Hindi ito maaring gawin nang nag-iisa. Ito ay ginagawa para sa iba sapagkat sa reaksyon ng iba nagkakaroon ito nang kaganapan.
• Isang Pantaong Sining: Wika ang midyum ng retorika, pasalita man o pasulat. Pangtao lamang
• Isang Temporal na Sining: Ang retorika ay nakabatay sa panahon. Mga salitang uso ngayon. Naiimpluwensyahan ng kasalukuyang panahon
• Isang Limitadong Sining: Marami itong kayang gawin. Maaari nitong paganahin ang ating imahinasyon at gawing posible ang mga bagay na imposible sa ating isipan.
• Isang Limitadong Sining: Limitado ang ating pagsusulat dahil kailangan piliian ang mga salitang isususlat.
• Isang May Kabiguang Sining: Hindi lahat magaling sa paghawak ng wika. Hindi lahat ng tao ay nagtatagumpay sa layunin sa lahat ng pagkakataon.
• Isang Nagsusupling na SIning: Ito ay magiging daan para makilala ka o upang maging sikat. Ang retorika ay nagsusupling na kaalaman.
• Ang Saklaw ng Retorika:

  1. Wika
  2. Sining
  3. Pilosopiya
  4. Lipunan
  5. Iba pang larangan
• Wika: Ang retorika upang maging mabisa ay kailangan sumunod sa mga tuntuning pambalarila.
• Wika: Midyum ng retorika.
• Sining: Pinapaganda ang mga salita. Gumagamit ng mga simbulo upang bigyang buhay ang isang ideya.
• Pilisopiya: Maaari siyang maging pilosopikal ngunit kailangan niyang maging risonable o maktwiran.
• Lipunan: Para sa mga tao o saan ito ibabahagi
• Iba pang larangan: Pwede ito iapply sa lahat ng bagay. Hindi ekslusibo sa larangan ni wika, sining, pilosopiya, at lipunan.
• Mga Gampanin ng Retorika:

  1. Nagbibigay-daan sa komunikasyon
  2. Nagdidistrak
  3. Nagpapalawak ng Pananaw
  4. Nagbibigay-ngalan
  5. Nagbibigay-kapangyarihan
• Nagbibigay-daan sa komunikasyon: Maaari nating ipahayag sa paraan na pasulat upang maunawaan ng ibang tao.
• Nagdidistrak: Dahil sa pakikinig natin sa iba o sa pagbabasa natin ng mga akda, maaaring nadidistrak ang ating isipan sa mga masasakit na realidad sa ating lipunan.
• Nagpapalawak ng pananaw: Lumalawak ang pagiisip. Malaki ang pakinabang ng tao sa retorika sapagkat ito'y nagbibigay ng mga bagong kaalaman.
• Nagbibigay-ngalan: Ang mga bagay-bagay sa ating paligid ay dumating o ipinaganak ng walang leybel. Dahil sa retorika ang mga bagay na "walang leybel" ay binibigyan ng leybel.
• Nagbibigay-kapangyarihan: Nagiging kilala o tanyang. Dahil sa retorika maraming tao ang nagiging prominente at makapangyarihan.
• Kahingian/Kanan ng Retorika:

  1. Imbensyon
  2. Disposisyon
  3. Istilo
  4. Memorya/Pagsasaulo
  5. Paghahatid/Pagbigkas
• Mga Gampanin ng Retorika: Ang mga ginagawa ng retorika para sa atin.
• Imbensyon: Walang iba kundi ang paghanap ng paksang susulatin.
• Imbensyon: Pagtuklas ng mga argumento
• Disposisyon: Pag-aayos o organisasyon ng sulatin.
• Tatlong mahahalagang sangkap ng Desposisyon/Organisasyon:

  1. Kaisahan
  2. Pagkakaugnay-ugnay/kahirens
  3. Diin/Emfasis
• Kaisahan: May iisang tinatalakay. Nakakatulong ito sa pagkakaroon ng kaisahan ng layunin ng bawat pangungusap na makabubuo ng isang talataan.
• Pagkakaugnay-ugnay/Kohirens: Tumutukoy sa pangangailangan ng kakipilan o ng maigting na pagkakasama-sama ng mga pangungusap.
• Ayos/Order:

  • Order sa Panahon (Pagsasalaysay)
  • Order na Lohikal (Pangangatwiran)
  • Order sa espasyos (Paglalarawan)
• Diin o Emfasis: Malilikha sa pamamagitan ng paglalagay ng mahalagang pangungusap na nagbibigay-diin sa isang bahagi ng talataan.
• Estilo: Kaugnay ng pagsulat ng maganda at epektibong pagpapahayag. Ito ay ang paggamit ng akma, maliwanag at payak ngunit epektibong mga salita na makatutulong sa paglika ng isang nakahihikayat na komposisyon.
• Uri ng Pagpapahayag/Komposisyon/Diskurso:

  1. Deskriptibo
  2. Naratibo
  3. Ekspositori
  4. Argumentativo
• Diskriptibo/Paglalarawan: Pagbuo ng mga larawang-isip sa mga mambabasa.
• Naratibo/Pagsasalaysay: Nagsasalaysay o nagkukuwento ng mga magkakaugnay-ugnay na pangyayari na hango sa karanasan, pangyayaring napakinggan/narinig, nakita at iba pa.
• Espositori/Paglalahad: Nagpapaliwanag. Layunin nitong gumawa ng isang malinaw, sapat at walang pagkiling na pagpapaliwanag.


  Uri ng Paglalahad:

  1. Balita
  2. Sanaysay
  3. Tala
  4. Suring-basa
  5. Pagbibigay-kahulugan
  6. Pagbibigay-katuturan
  7. Panuto
• Argumentativo/Pangangatwiran: Pagmamatuwid - anyong pagtatalo ng isang napapanahong usapin o paksa.