FILIPINO 3

• PAGSASALING WIKa

  
• (PAMANTAYAN SA PAGSASALING WIKA) 1. alamin ang paksa na isasalin

  
• 2. basahin nang ilang beses ang tekstong isasalin

  
• 3. tandaang ang sinasalin ay ang kahulugan o mensahe at hindi lang mga salita

  
• 4. piliin ang mga salitang at pariralang madaling mauunawaan ng mambabasa

  
• 5. ipabasa sa isang eksperto sa wikang pinagsalinan o isang katutubong nagsasalita ng wika ang iyong isinalin

  
• 6. isaalang-alang ang iyong kaalaman sa genre ng akdang isasalin

  
• 7. isaalang-alang ang kultura at konteksto ng wikang isasalin at ng pagsasalinan

  
• 8. ang pagiging mahusay ng tagapagsalin ay nalilinang sa pagdaan ng panahon at napagbubuti ng karansan

  
• debate - pakikipagtalo ay isang pormal na pakikipagtalong may estruktura at sistemang sinusundan. Isinasagawa ito ng dalawang grupo o indibidwal na may magkasalungat na panig tungkol sa isang partikular na paksa; ang dalawang panig ay: Ang PROPOSISYON o sumasasang-ayon, at ang OPOSISYON o sumasalungat. 
• lakandiwa - ang tagapamagitan upang matiyak na magiging maayos ang daloy ng debate at igagalang ng bawat kalahok ang tuntunin ng debate
• hurado - tagapag-pasiya kung kaninong panig ang higit na nakapanghikayat o mas kapani-paniwala. Ang mga hurado ay dapat walang kinikilingan sa dalawang panig at kailangang nakaupo nang magkakalayo sa isa’t-isa at hindi mag-usap-usap bago magbigay ng kani-kanilang hatol upang maiwasang maimpluwensiyahan ang hatol ng isa’t-isa.
• timekeeper - May nakatalaga ring  sa isang debate upang matiyak na masusunod ng bawat tagapagsalita ang oras na laan para sa kanila. Karaniwang ang paksa sa isang debate ay ibinibigay nang mas maaga upang makapaghanda ang dalawang panig para sa kani-kanilang mga argumento.
• Sa pakikipagtalong ito, ang bawat kalahok ay binibigyan ng pantay na oras o pagkakataon upang makapaglahad ng kani-kanilang mga patoto gayundin ng pagpabulaan o rebuttal
• nilalaman - Napakahalagang may malawak na kaalaman ang isang nagde-debate patungkol sa panig na kanyang ipinagtatanggol at maging sa pangkalahatang paksa ng debate. Kailangan niyang magkaroon sapat na panahon upang mapaghandaan ang sandaling ito at kasama sa paghahanda ang malawak na pagbabasa, pananaliksik at pangangalap ng datos at ebidensya tungkol sa paksa upang magbigay ng bigat at patunay sa katotohanan ng kanyang ipinahahayag.
• estilo - Dito makikita ang husay ng tagapag-debate sa pagsasalita, sa pagpili ng tamang salitang gagamitin, at sa kaangkupan ng pagbuo niya ng mga pangungusap na kanyang babanggitin sa debate. Papasok din dito ang linaw at lakas o taginting ng kanyang boses, husay ng tindig, kumpiyansa sa sarili, at iba pa.
• estratehiya - Dito makikita ang husay ng tagapag-debate sa pagsalo o pagsagot sa mga argumento, at kung paano niya maitatawag ng pansin ang kanyang proposisyon. Dito rin makikita kung gaano kahusay ang pagkakahabi ng mga argumento ng magkakagrupo. Mahalagang mag-usap at magplano nang maigi ang magkakagrupo upang ang babanggiting patotoo o pagpapabulaan ng isa ay susuporta at hindi kokontra sa mga sasabihin ng iba.
• debateng oxford - Ang bawat kalahok ay magsasalita lamang ng minsan, maliban na lang sa unang tagapagsalita na wala pang sasalaging mosyon kaya’t mabibigyan ng isa pang pagkakataong magbigay ng kanyang pagpapabulaan sa huli. Sa pagtinding ng bawat kalahok upang magsalita ay magkasama na niyang inilalahad ang kanyang patotoo at pagpapabulaan.
• debateng cambridge - ang bawat kalahok ay dalawang beses titindig upang magsalita. Una ay para ipahayag ang kanyang patotoo at sa ikalawa ay para ilahad ang kanyang pagpapabulaan.
• debateng mock trial - isang uri ng debate kung saan ang mga kalahok ay nagpapanggap bilang mga manananggol o mga attorney sa isang paglilitis. Karaniwan din na merong mga boluntaryo na magdudula-dulaan o mag-roleplay
• impromptu - ay isang uri ng debate masasabing mas impormal kumpara sa ibang klase ng debate. Binibigyan ang paksa sa mga kalahok 15 minuto bago magsimula ang debate. Pagkatapos, ang kada miyembro ng dalawang panig ay bibigyan ng limang minuto para magsalita. Pagkatapos magsalita ang isang miyembro ng isang pangkat, isang miyembro ng ibang pangkat ang magsasalita. Uulitin ang proseso hanggang matapos nang magsalita ang lahat ng miyembro ng dalawang grupo.
• turncoat na debate - Ito ay kakaiba sa ibang klase ng debate dahil ito ay ginagawa ng isang tao lamang. Ang kalahok ay magsasalita muna para sa proposisyon ng dalawang minuto, at pagkatapos ay magsasalita para sa oposisyon ng dalawang minuto.
• tula

  
• tulang liriko

  
• awit

  
• pastoral

  
• oda

  
• dalit

  
• soneto - binubuo ng labing apat na taludtod. naghahatid ng aral sa mga mambabasa. paghangaman o talinghaga at ang karagdagan o anumang kapupunan sa ikabubuo ng tula
• elehiya

  
• tulang pasalaysay - naglalahad ng mga tagpo o pangyayari sa pangyayari sa pamamagitan ng mga taludtod
• epiko

  
• metrical romance

  
• rhymed/metrical tale

  
• tulang dulang liriko dramatiko

  
• tulang dula - mga tulang isinasadula sa mga entablado o iba pang tanghalan
• tulang dulang katatawanan

  
• tulang dulang madamdamin

  
• tulang patnigan

  
• karagatan