Samajik
Cards (62)
- Jayatu Sanskritam Movement (जयतु संस्कृतम् आन्दोलन):
- Started in 2004
- Took place from July 1st in Kathmandu
- 200 students demanded geography, history, English, and political science classes in Three Dhara School
- Movement faced opposition as anti-Sanskrit, but activists asked for alms in support
- Leaders: Shri Bhadra Sharma, Rajeshwar Devkota, Kamalraj Regmi
- Padma Shamsher assured to fulfill demands but later stopped support, leading to activists' expulsion
- Participants joined Nepali National Congress, raising awareness against the Rana regime
- The Jayatu Sanskritam Movement aimed to raise awareness against the Rana regime
- उमेश विक्रम शाहलाई पाल्पामा निर्वासित गरियो
- खड्गमान सिंह, मैना बहादुर र रङ्गनाई शर्मालाई आजीवन कारावास (life imprisonment) को दण्ड दिइयो
- खड्गमान सिंह र मैना बहादुरको जेलमा नै मृत्यु भयो
- रङ्गनाथ शर्मा भने वि. सं. २००७ सालपछि जेल मुक्त भए
- घटनालाई प्रचण्ड गोरखा पर्व पनि भनिन्छ
- लाइब्रेरी पर्व (Library Parva) : राणा शासन निरङ्कुश र जाहानियाँ थियो
- राणा शासन अन्त्य गर्न जनचेतना (public awareness) चाहिन्थ्यो
- जनमत तयार ग वि. सं. १९८७ मा केही उत्साही युवाहरू (motivated youths) कृष्णप्रसाद कोइराला, धर्मराज थपलिया, जोगवीर सिंह, चित्तधर हृदय र हर्षकास तुलाधर लगायत ४५ जनाले पुस्तकालय (library) खोल्ने योजना बनाए
- उक्त योजनाको रामचन्द्र अधिकारीले पोल खोलिदिए
- जोगवीर सिंह र लक्ष्मी प्रसाद देवकोटालाई बन्दी बनाइयो
- पछि १०० रुपैयाँ दण्ड गरर जल मुक्त गरिए
- कृष्णप्रसाद कोइराला, धर्मराज थपलिया, जोगवीर सिंह, चित्तधर हृदय र हर्षकास तुलाधर लगायत ४५ जनाले पुस्तकालय खोल्ने योजना बनाए
- रामचन्द्र अधिकारीले पोल खोलिदिए
- जोगवीर सिंह र लक्ष्मी प्रसाद देवकोटालाई बन्दी बनाइयो, पछि १०० रुपैयाँ दण्ड गरर जल मुक्त गरिए
- वसन्तमणी लगायत १०/१२ जनालाई भने ५ वर्षको कैद तोकियो
- प्रजापरिषदको स्थापना (Establishment of Prajaparishad) वि. सं. १९९३ सात जेठ २० गते केही युवाहरू भेला भएर राजनीतिक सङ्गठन स्थापना गरे
- उक्त सङ्गठनको नाम प्रजापरिषद् राखियो
- उक्त सङ्गठनमा टंक प्रसाद आचार्य, शभक्त माथेमा, दशरथ चन्द्र, जीवनराम शर्मा, रामहरि शर्मा संलग्न थिए
- उक्त संस्थाको मुख्य उद्देश्य राणा शासनको अन्त्य र प्रजातन्त्र को स्थापना गर्ने थियो
- राणा विरोधी गतिविधि गर्ने र लेख रचनाहरू प्रकाशित गर्ने काम उक्त सङ्गठनले गर्दथ्यो
- राणा विरोधी गतिविधिमा लागेको - ७. ने आरोपमा यसका सदस्यहरूलाई वि. सं. १९९७ सालमा मृत्यु दण्ड दिइयो
- साथै थुप्रैलाई जन्म कैद सहित सर्वस्वहरण
- शासनको अन्त्य र प्रजातन्त्र (democracy) को स्थापना गर्ने थियो
- गठनलाई गोप्य रूपमा राजा त्रिभुवनले पनि समर्थन गरेका थिए
- राणा विरोधी गतिविधिमा लागेको - ७. ने आरोपमा यसका सदस्यहरूलाई वि. सं. १९९७ सालमा मृत्यु दण्ड (death penalty) दिइयो
- साथै थुप्रैलाई जन्म कैद सहित सर्वस्वहरण (confiscation) गरियो
- वि. सं. १९९४ मा राजालाल कलवारको घरमा यो संस्थाको गठन गरिएको थियो
- संस्थाको उद्देश्य: लेख, प्रवचन, पुराण आदि माध्यमबाट जनचेतना फैलाउनु
- संस्थामा सक्रिय थिए: शुक्रराज बाहेक केदार मान, गंगालाल श्रेष्ठ, मुरलीधर शर्मा
- नेपाल तिब्बत युद्ध तथा थापाथली सन्धि (Nepal Tibet War and Thapathali Treaty):
- वि. सं. १९११-१९१२ मा भएको
- मुख्य कारण: सीमा विवाद, नेपाली अधिकारी र व्यापारीलाई तिब्बतमा अभद्र व्यवहार गरिएको
- सन्धि वार्ता: वि. सं. १९१२ को पुषमा दुई महिनासम्म चलेको, यसको परिणामस्वरुप थापाथली सन्धि हुन्थ्यो
- थापाथली सन्धि (Treaty of Thapathali):
- Treaty negotiations started
- 13 representatives from Nepal and 17 from Tibet signed the treaty paper
- Tibet agreed to pay Nepal 10,000
- Nepal established a diplomatic office in Lhasa
- युद्धको सुरुवात र राजा गीर्वाणयुद्धको १९ वर्षको उमेरमा ३८ साल पर्व (38 Parva):
- वि. सं. १९३८ सालमा युवराज त्रैलोक्य, जगतजङ्ग लगायतले थियो
- प्रधानमन्त्री रणोद्वीप सिंह र उनका भाइ धीर शमशेरको हत्या गर्न बनाइएको देखा
- योजनालाई ३८ साल पर्व भनिन्छ
- घटनामा बम बहादुरका छोरा बमवीर विक्रम पनि भाग लिए
- राजा घोषणा गरेको केही समय खुवाएको आरोपमा भीमसेन थापालाई आत्महत्या गर्न परेको
- पोल खोली दिए गए र आरोपितहरू मध्ये धेरैलाई निर्वासन मा संलग्न गरियो
- उत्तरध्वज राजभण्डारीले राजा गीर्वाणयुद्धको संरक्षिक गर्न थाले
- बुटवल, स्यूराजको ङ्गबहादुरको उदय भयो र राणा शासनको सुरुवात गरिए
- बालक राजा गीर्वाणयुद्धको संरक्षिक उत्तरध्वज राजभण्डारीले रासुन्दरी बालक राजा गीर्वाणयुद्धको संरक्षिक गर्न थाले
- बुटवल, स्यूराजको ङ्गबहादुरको उदय भयो