A I Guerra Carlista

• No 1833, tras a morte de Fernando VII e a proclamación de Isabel II como raíña, producíronse en España distintos levantamentos ultrarrealistas que recoñecían como rei a Carlos Mª Isidro de Borbón. Estas proclamacións dividiron aos españois e deron lugar a unha guerra civil, a I Guerra Carlista. Nela, non só se enfrontaron carlistas vs. Isabelinos, senón que foi unha puxa por que sistema político debía prevalecer, o liberalismo ou o absolutismo.
• Ademais do clero e da fidalguía rural (ameazados polas reformas liberais), o campesiñado vasco e navarro (perxudicados pola igualdade fiscal que perseguían os liberais) tamén apoiou a causa carlista. En liñas xerais, foron o exército, a burguesía e a poboación urbana as que defenderon os dereitos isabelinos e as ideas liberais.
• Despois dunha serie de batallas localizadas xeográficamente nas provincias vascas, Navarra, Cataluña e o Maestrazgo (val do Ebro), no 1839 asinouse o Convenio de Vergara3 , polo cal os carlistas pactaban a paz co exército liberal, dirixido polo xeneral Espartero. A cambio de xurar a Constitución de 1837, os carlistas obtiñan a revisión do réxime foral e cargos militares para os líderes do conflito.