pagbasa

• Pagbabasa ay isang proseso ng pag-iisip sapagkat may interaktibong proseso sa pagitan ng manunulat at mambabasa
• Asimilasyon ay naiuugnay ang nakaraan at kasalukuyan
• Reaksyon ay paghatol sa kawastuhan, kahusayan at kahalagahn ng tekstong binabasa
• Ang pag-unawa ay inaalan ang kaisipang nakapaloob sa nga nakalimbag na simbolo
• Ang persepsyon ay pagtukoy sa mga simbulong ginagamit tulad ng ponema, morpema, at iba pang bahagi ng gramatika
• paksa ay ang pinakasentro at piankapangunahing ideya sa loob ng teksto
• paksa - dito umiikot ang kabuuan ng teksto o seleksyon
• Layunin ng Tekstong Impormatibo

  •       Upang makapagbigay ng impormasyon

  •        Gumawa ng isang malinaw, sapat at walang pagkiling na pagpapaliwanag sa ano mang bagay na nasasaklaw ng kaalaman ng tao

  •       Maging daluyan ng makatotohanang impormasyon sa mambabasa
• Katangian ng tekstong Impormatibo

  1. Malinaw - nakatuon lamang ang atensyon sa paksang tinatalakay sa teksto mga  salitang tiyak at  tuwirang maghahatid ng mensahe
  2. Tiyak - nakatuon lamang ang atensyon sa paksang tinatalakay sa teksto
  3. May kohirens - may maayos na daloy ng kaisipan at may pagkakasunod-sunod ng impormasyon
  4. Empasis - binibigyang-diin ang pangunahing kaisipan
• Depinisyon - binibigyang-kahulugan ang isang di-pamilyar na termino o mga salitang bago sa pandinig at nais sumulat ng sanaysay o ano pa man
• Pag-iisa-isa

  
  

    a. simple - pagtalakay sa pangunahing paksa at pagbanggit ng mga kaugnay at mahahalagang salita

  b. komplikado - pagtalakay sa pamamaraang patalata ng pangunahing paksa
• Pagsusunod-sunod

  isang paraan ng pag-oorganisa at pagsusunod-sunod ng mga pangyayari o proseso
• Paghahambing

  nagbibigay-diin sa pagkakatulad at pagkakaiba ng dalawa o higit pang bagay, kaisipan o ideya na maaaring halinhinan (alternating)  o isahan (block).
• Problema at Solusyon

  ang pagtalakay sa isa o ilang suliranin at paglalapat ng kalutasan ang pokus ng hulwarang ito. Karaniwang inuunang talakayin ang  problema bago ang solusyon bagama’t minsan ay ang kabalikan nito.
• Sanhi at Bunga

  - tinatalakay ang mga kadahilanan ng isang bagay o pangyayari at ang epekto ng mga ito. Makikilala ito sa paggamit ng  mga salitang dahil, kaya at iba pa.
• 3 paraan na maaaring gamitin ng manunulat sa pagbibigay depinisyon

  1. paggamit ng mga sinonim o katulad
  2. intensib - ginagamit ang tatlong bahagi sa pagsulat
  3. extensib - pinalalawak ang kahulugan
• Tekstong Impormatibo

  • Ito ay pagpapaliwanag at paglalahad
  • Nakahanay sa isang maayos  at malinaw na pamamaraan upang maging daan sa pagkakaroon ng
  • Nagpapahayag ng mga ideya, kaisipan at impormasyon na sakop ng kaalaman ng taobago at dagdag na kaalaman ng ibang tao
• Ang salitang ekpositori ay katawagan rin sa tekstong impormatibo
• Tekstong deskriptibo


  Isang pagpapahayag ng mga impresyon sa paraang paglalarawan
• Tekstong deskriptibo

  Nagtataglay ng mga impormasyong may kinalaman sa limang pandama: paningin, pandinig, panlasa, pang-amoy at pandama
• Ang tekstong deskriptibo ay naglalayong makabuo ng isang malinaw na biswal, larawan, at imahen upang mapalutang ang pagkakakilanlan nito
• Ang tekstong deskriptibo ay layon nitong makalikha sa mambabasa ng isang madetalyeng imahinasyon na magsisilbing pundasyon upang paniwalaan ang katotohanan ng isang bagay, pangyayari o anumang nagaganap sa araw-araw
• Gumagamit ng pang-uri at pang-abay ang sumusulat ng tekstong deskriptibo
• Mga elemento (tatlong paraan ng paglalarawan)

  • Karaniwan
  • Teknikal
  • Masining
• Karaniwan


  • maganda
  • nasusunog
  • nagdudumali
  • di maabot
  • Kapatid
• Masining


  • marikit
  • nagliliyab
  • aligaga
  • di-maapuhap
  • karugtong-pusod
• Subhektibo


  Ibinabatay lamang ng manunulat ang kaniyang paglalarawan sa kaniyang mayamang imahinasyon at hindi sa katotohanan
• Obhektibo


  May pinagbabatayang katotohanan ang paglalarawan
• Tayutay


  Isang sinadyang paglayo sa ordinaryong paggamit ng salita. Kaiba ang paglalahad. Di tahas ang kahulugan kaya't masasabing lumilikha ito ng larawan o imahen
• Uri ng tayutay

  • Pagtutulad (simile)
  • Pagwawangis (metapora)
  • Personipikasyon o Pagsasatao
  • Hayperboli o Pagmamalabis
• nagagalit nangunguyam nanghahamon nambabatikos ay mga ilan sa tono ng tekstong persuweysib
• isang estratehiya ang pagkakaroon ng humor o katatawanan sa tekstong persuweysib
• Tekstong Naratibo


  Isang uri ng tekstong nagpapahayag ng mga serye ng pangyayaring kawil-kawil, mga karanasan at oras bilang siyang pinakapinag-uugatan ng istruktura nito
• Tekstong Naratibo


  • Maaaring mahaluan ng pagsasalaysay na palahad, palarawan at pangangatwiran
  • Iniiwasan ang maliligoy na salita
  • May pagkakasunod-sunod ng mga pangyayari
  • Nakaaapekto sa damdamin o emosyon
• Layunin ng Tekstong Naratibo


  • Makapaglahad ng mga kawil-kawil na pangyayari sa kuwento
  • Maisa-isa ang mga impormasyon o detalye sa organisadong paraan
  • Makilala ang elemento ng isang kuwento
• Uri ng Tekstong Naratibo

  • Mito
  • Talambuhay
  • Alamat
  • Balita
  • Epiko
  • Dula
  • Pantasya
  • Parabula
  • Kuwentong-bayan
  • Pabula
• Mga Elemento ng Tekstong Naratibo

  • Tauhan
  • Tagpuan
  • Banghay
  • Anachrony
  • Tunggalian
  • Punto de bista
• Tauhan


  Gumaganap o nagbibigay buhay sa kuwento
• Uri ng Tauhan

  • Pangunahing Tauhan
  • Kasamang Tauhan
  • Katunggaling Tauhan
  • May-akda
• Tauhang Bilog


  Isang tauhang may multi-dimensiyonal o maraming saklaw ang personalidad