Ap

• Sa kasaysayan, sa anumang lipunan sa daigdig, lalaki ang karaniwang inaasahang bumuhay sa kaniyang mag-anak
• Panahong Paleolitiko


  1. Lalaki ang nangangaso at nangangalap ng pagkain para sa ikabubuhay ng pamilya

  2. Kababaihan ang tungkulin na alagaan ang mga anak at maging abala sa mga gawaing-bahay
• Bunsod na marahil ng pag-unlad at paglaganap ng ideya ng feminismo, nagkaroon na ng malaking pagbabago sa gampanin ng babae
• Sex


  Tumutukoy sa katangiang pisikal
• Kasarian


  Tumutukoy sa katangiang sikolohikal o pagkilos
• Sex ay biyolohiya, ang kasarian ay impluwensya ng kultura
• Gender


  Hindi nababago, kultural/nakatali sa kultura, kategorya babae o lalaki
• Pagkakaiba ng Sexual Orientation at Gender Identity (SOGI)

  • Oryentasyong seksuwal ay tumutukoy sa kakayahan ng isang tao na makaranas ng malalim na atraksiyong apeksyonal, emosyonal, sekswal, at ng malalim na pakikipagrelasyon sa taong ang kasarian ay maaaring katulad ng sa kanya, iba sa kanya, o kasariang higit sa isa
  • Pagkakakilanlang pangkasarian ay kinikilala bilang malalim na damdamin at personal na karanasang pangkasarian ng isang tao, na maaaring nakatugma o hindi nakatugma sa sex niya nang siya'y ipanganak
• Oryentasyong Seksuwal


  • Heterosexual
  • Homosexual
  • Bisexual
  • Asexual
• Pagkakakilanlang Pangkasarian


  • Lesbian o Tomboy
  • Gay o Bakla
  • Bisexual
  • Transgender
• Peminismo/Feminism


  Ang organisadong pagkilos upang itaguyod ang pagkakapantay pantay ng mga babae at lalaki sa pulitikal, ekonomik, at kultural na larangan
• Mga nilalabanan ng Peminismo

  • Tutol sa biological determinism
  • Geddes at Thompson (1889) ang mga babae ay nagiimbak ng enerhiya (anabolic) habang ang mga lalaki ay gumagamit ng enerhiya (katabolic)
  • 1970s, dahil sa buwanang regla, nagiging emosyonal ang mga babae: hindi sila maaring maging piloto
  • Dahil sa mas malaki ang corpus callosum ng babae, mas mahina siya sa gawaing visual-spatial katulad ng pagbasa ng mapa
• Patriyarka


  Isang hirarkikal na panlipunang sistema ng pag-iisip kung saan ang dominasyon o pangingibabaw ng kalalakihan sa kababaihan sa lipunan ay nagdudulot ng lantarang di pagkakapantay-pantay sa pulitikal, ekonomik, at kultural na aspeto ng buhay
• Ikalawang bahagi ng ika-20 siglo lamang pinayagan ng ilang bansa sa Africa at Kanlurang Asya ang mga babae na makaboto
• Hanggang ngayon, sa Saudi Arabia, hindi pa maaaring burnoto ang mga babae (ayon sa pangako ni Haring Saud, sa taong 2015 pa lamang sila makakaboto sa halalan)
• May pagbabawal din sa mga babae na magmaneho ng sasakyan nang walang pahintulot sa kamag-anak na lalaki (asawa, magulang, o kapatid)
• Ayon sa datos ng World Health Organization (WHO), may 125 milyong kababaihan (bata at matanda) ang biktima ng Female Genital Mutilation (FGM) sa 29 na bansa sa africa at Kanlurang Asya
• Female Genital Mutilation (FGM)


  Isang proseso ng pagbabago sa ari ng kababaihan (bata o matanda) nang walang anumang benepisyong medikal
• Ang ganitong gawain ay maituturing na paglabag sa karapatang pantao ng kababaihan
• Taong 1931 nang ang antropologong si Margaret Mead at ang kanyang asawa na si Reo Fortune ay nagtungo sa rehiyon ng Sepik sa Papua New Guinea upang pag-aralan ang mga pangkultura pangkat sa lugar na ito
• Mga pangkulturang pangkat na napag-aralan

  • Arapesh
  • Mundugumur
  • Tchambuli
• Arapesh


  • Walang mga pangalan ang mga tao rito, ang mga babae at mga lalaki ay kapwa maalaga at mapag-aruga sa kanilang mga anak, matulungin, mapayapa, kooperatibo sa kanilang pamilya at pangkat
• Mundugumur


  • Ang mga mga babae at mga lalaki ay kapwa matapang, agresibo, bayolente, at naghahangad ng kapangyarihan o posisyon sa kanilang pangkat
• Tchambuli


  • Ang mga babae at lalaki ay may mga katangiang kabaliktaran sa Arapesh at Mundugumur
• Female Genital Mutilation o FGM ay itinuturing na paglabag sa karapatang pantao ng kababaihan
• Female Genital Mutilation (FGM)


  Isang prosesong pagbabago sa ari ng kababaihan (bata o matanda) nang walang anumang benepisyong medikal
• Epekto ng FGM sa mga babae

  • Emosyonal
  • Sosyal
  • Sikolohikal
• Mga pangkulturang pangkat na pag-aralan ni Margaret Mead


  • Arapesh
  • Mundugumur
  • Tchambuli
• Arapesh


  Walang mga pangalan ang mga tao rito, ang mga babae at mga lalaki ay kapwa maalaga at mapag-aruga sa kanilang mga anak, matulungin, mapayapa, kooperatibo sa kanilang pamilya at pangkat
• Mundugumur


  Ang mga mga babae at mga lalaki ay kapwa matapang, agresibo, bayolente, at naghahangad ng kapangyarihan o posisyon sa kanilang pangkat
• Tchambuli


  Ang mga babae ay inilarawan bilang dominante kaysa sa mga lalaki, sila rin ang naghahanap ng makakain ng kanilang pamilya, samantala ang mga lalaki naman ay inilarawan bilang abala sa pag-aayos sa kanilang sarili at mahilig sa mga kuwento
• Hindi lamang ang mga kababaihan ang nahaharap sa diskriminasyon at karahasan, maging ang lalaki din ay biktima nito
• Ang tinawag ni hillary clinton (2011) na "invisible minority" Ay ang mga LGBT, ang kanilang mga kwento ay itinago, inilihim at marami sa kanila ang nanahimik dahil sa takot
• Diskriminasyon


  Anumang pag-uuri, eksklusyon, o restriksyon batay sa kasarian na naglalayon o nagiging sanhi ng hindi pagkilala, paggalang, at pagtamasa ng lahat ng kasarian ng kanilang mga karapatan o kalayaan
• Si Malala Yousafzai ay naglaban para sa edukasyon ng kababaihan sa Pakistan
• Mga batas at samahan na tumutugon sa karahasang panlipunan at pangkasarian

  • Anti-Violence Against Women and Their Children Act
  • GABRIELA (General Assembly Binding Women for Reforms Integrity, Leadership and Action)
• Mga termino kaugnay ng kasarian at sekswalidad

  • Bakla
  • Bisexual
  • Lesbian
  • LGBTQ
  • Queer o Questioning
  • Transgender
• Mga termino kaugnay ng kalagayan ng kababaihan

  • Marginalized Women
  • Women in Especially Difficult Circumstances
• Mga Waves ng Feminismo

  • First Wave
  • Second Wave
  • Third Wave
  • Fourth Wave
• Gender Roles sa Pilipinas

  • Pre-kolonyal
  • Espanyol
  • Amerikano
  • Hapones
  • Kasalukuyan