1.3&1.4 LEHEN SEKTOREAREN GAKOAK ETA NEKAZARITZAREN PAISAIAK

• Klima nekazaritzan asko eragotzen du. Landareak garapen onak izateko berotegiak erabiltzen dira.
• Erliebea altuerak eta aldapak dira, eta horien arabera bakarrik mendi hegaletan, terrazetan eta zapaldetan landatzen da.
• Lurzoruak labore mota baldintzatzen dute, baina gizakiok artifizialki aldatu ahal ditugu.
• Lursailak tamainaren arabera minifundioak edo latifundioak izan ahal daitezke, eta erregularrak edo irregularrak.
• Guneak: batzuetan lursaiaetan hormak edo heskaiak jartzen dira, horiek soro itxiak dira. Itxita ez daudenek soro irekiak dira.
• Lursaiak erabilera desberdinak dituzte: nekazaritza. abeltzaintza eta basogintza.
• Sailkapena laboreen aniztasunaren arabera:

  Produktu bakarra landatzen bada: Monolaborantza.

  Hainbat espezie landatzen direnean: Polilaborantza.
• Sailkapena labore motaren arabera:

  • Belarkadak edo zurkarak, adibidez zereala.
  • Zuhaixka formakoak edo zuhaizkarak, adibidez olibondoak.
• Sailkapena aprobetxamendu mailaren arabera:

  • Nekazaritza intensiboan helburua ahalik eta errendimendu handia ateratzea da.
  • Nekazaritza estensiboan produktibitatea landatutako azaleraren arabera izaten da.
• Sailkapena ureztate ssitemen arabera:

  • Lehorreko sailek ur gutxi behar dute.
  • Ureztatutako sailek ur asko jasotzen dute.
• Sailkapena erabiltzen diren tekniken arabera:

  • Teknika tradizionalak izan ahal dira. Autokontsumora bideratuta.
  • Nekazaritza teknifikatua, makinak erabiltzen dira produktibitate gehiago eukitzeko.
• Nekazarien populatze konzentratuetan etxebizitzak toki batean pilatzen dira, eta bestea libre uzten da landatzeko.
• Nekazarien populatze sakabanatuan etxeak lurralde osotik banatuta daude. Familia bakoitzak haien ustiategietatik gertu dago.
• Abeltzaintza animalien hazkuntza da, ustiapenerako.
• Abeltzaintza estensiboa lurraldera egokituta dago, azienda handietan da eta urte sasoien araberan aldatzen dira.
• Abeltzaintza intensiboa inbertsio handiak behar ditu baina oso produktiboa da. Ukuiletan hazten dira animaliak eta oginzate maila baxuagua dute.
• Baso borealak trinkoak dira, eta espezie gutxi izaten dituzte (koniferoak).  Egur biguna dute eta kostu txikian uztiatzen dira.
• Baso epelak altuera txikiko zuhaitzak dira, kalitate handiko egurra dute (haritza). Errentagarriagoak dira.
• Baso tropikalak altuera handia eta egur erresistentea dute. Espezie mota asko daude eta horregatik errentagarriak dira.
• Basoetatik elikagaiak lortzen dira, adibidez; baiak, perretxikoak eta landare jangarriak
• Basoetatik erretxinak lortzen dira: Koniferoek dituzte, eta kosmetikan (xaboiak) edo kimikan (bernizak) erabiltzen dira.
• Basoetatik kautxua lortzen da: ​Zuhaitz tropikalen izerditik ateratzen da eta neumatikoak egiteko erabiltzen da adibidez.
• Basoetatik artelazkia edo kortxoa lortzen da. Artelatzaren azaletik ateratzen da, eta tapoiak eta izolatzaileak egiteko erabiltzen da.
• Basogintza ​baso edo mendien hazkuntza da horien ustiapen ekonomiko jasangarria egiteko.
• Baso ustiapena, baso masa handiak arriskuan jartzen ditu eta errentagarriak ez diren espeziek desagertzen dira, eta horren ondorioz biodibertsitatea murrizten da.
• Itsasbazterreko arrantzan ontzi txikiak erabiltzen dira, kostaldetik gertu daude eta egunero bueltatzen dira portura. Arrain saldoak agortzen ari dira.
• Itsas zabaleko arrantzan itsasontzi handiak erabiltzen dira eta sasoi luzez egiten dute arrantza.
• Arrantza handian ​itzasontzi ama erabiltzen da, faktoria bezala. Hortik beste ontzi batzuk ateratzen dira, egunero itzultzen direnak arrantza uztera. Kontserben edo gazituen industrian erabiltzen da.
• Arrantzarako Guneak: Kala edo arrantzategia. Egokia den itsas gunea, arrain ugari dudelako
• Arrantzarako Guneak: Plataforma kontinentalak. Ur ez oso sakonak dira, ibaietako nutrienteak jasotzen dituzte, eta haien tenperatura ona da.
• Arrantzarako Guneak: Itsaslader hotz eta epelen arteko kontaktu guneak. ​Bi tenperatura motetara egokitutako espezieak aurki daitezke gune horietan.
• Arrantzako Guneak: Itsaslaster hotzetatik gertuko kostaldeko guneak. Fitoplankton ugari egoten da, eta arrainen elikagai izaten den zooplanktona elikatzen du.
• Kutsadura egiten dituen arazoak: ​Kostaldeko ur asko, petroleo ontzien marea beltzengatik eta isuri txoikoengatik da, arrantza tradizionalan du eragina.
• Gehiegizko ustiapena egiten dituen arasoak: Teknika berriak erabiltzea eta eskairaren ondorioz, arrantzategi asko agortu egiten dira.
• Oinarrizko Teknikak


  Lanak eskuz egiten dira tresna tradizionalak erabiltzen.
• Iraupeneko Nekazaritza


  Lursail txikietan egiten da, eta produktibitate txikia du.
• Klima mendekotasuna


  Baldintza klimatikoak onak direnean, uzta oparoak lortzen dira. Baina txarrak direneak, gosere handiak gertatzen dira.
• Polilaborantza Nekazaritza Tradizionalan


  Elikagaiak ziurtatzeko, hainbat espezie laboratzen dira aldi berean.
• Lehorreko nekazaritza estensiboa Afrika eta Amerikan egiten da, polilaborantzako nekazaritzakoa da. Komunitate txikietan egiten da.
• Nekazaritza ibiltaria eremu ekuatorialetan lurzoruak pobreak dira, eta lurrez aldatu behar dira. Basoak mozten eta erretzen dituzte.