PID

• Charles V.


  nagbigay ng diskriminasyon sa mga mahihirap na Pilipino sa pag aaral ng kanilang wika
• Hulyo 17, 1550

  • kautusan ni charles v.
  • paaralan na sinakop ng espanya ay tuturuan ng espanyol
• 1901

  • tinuruan ng wikang ingles
  • thomas
• Pamahalaang Komonwelt

  • manuel quezon
  • inisyatiba sa pagkakaroon ng wikang pambansa
• Sistemang Edukasyon ng Hapon

  • tagalog at nihonggo bilang wikang opisyal
  • akdang pampanitikan sa tagalog
• Saligang Batas 1935

  • pagpapaunlad at pagpapatibay ng isang wikang pambansa na batay sa umiiral na katutubong wika
• 1936

  • quezon
  • kautusang tagapagpalaganap blg. 134 - tagalog ang wikang pambansa
• Department Order No. 7 s. 1959

  • pilipino
  • jose romero
  • august 13, 1959
• Saligang Batas 1973

  • batasang pambansa / filipino
  • pormal na adapsyon
• Artikulo 15, Seksyon 2 at 3 ng 1973 Konstitusyon ng Pilipinas

  • pang. ferdinand marcos
  • pilipino at ingles
• Saligang Batas 1987, Artikulo 14, Sek 6

  • filipino
  • pagyabungin at pagyamanin
• Batas Republika 7104, Seksyon 6. Mga Kapangyarihan at Tungkulin ng Komisyon

  • ayon sa pertinenteng tadhana ng 1987 Konstitusyon
• Executive Order 210 taong 2003

  • gloria macapagal arroyo
  • ingles - wikang panturo maliban sa filipino
• House Bill 162 o Multilingual Education and Literacy Act of 2010

  • wikang nakagisnan o bernakular
  • unang taon hanggang sa ikatlong taon ng pagaaral
• Pili


  chosen
• Lipi


  origin
• Pino


  refined
• Balbal

  • language of the street
  • erpat, ermat, kotong, etneb
• Kolokyal

  • loob ng tahanan
  • hindi nangangailangan ng istriktong pagtupad
• Pambansa

  • wikang nauunawaan at nagagamit ng lahat
  • pambansang linggwa franca
  • kapwa de facto at de jure
• Pampanitikan

  • malalim at malikhain
  • tula, nobela, maikling kwento
• Idyolek

  • sariling istilo
  • uri ng tinig, aksent
• Dayalek

  • heograpikong barayti
  • tagalog manila, tagalog bulacan
• Sosyolek

  • partikular na grupong panlipunan
  • social dialect
  • nabubuo dahil sa oryentasyon, edukasyon, edad, katayuang ekonomiko
• Lingua Franca

  wikang komon
• Code Switching

  • penominong pangwika
  • pagpapalitan ng paggamit ng dalawang wika
• Code Mixing

  • pinagsasama ang dalawang wika
  • where na you, dito na me
• Jargon

  • espesyal
  • pedagohiya sa mga guro, cardiac effusion sa mga doctor
• Mother Tongue-Based Multilingual Education

  • makapaghubog ng kabataan na bihasa sa unang wika at iba pa
• MTB-MLE

  • bilang susog o pagpapatuloy
  • Lingua Franca Education Project noong SY 1999-2000
  • DECS Memo No. 144 s. 1999
  • "Guidelines on the Implementation of the Mother Tongue-Based-Multilingual Education (MTB-MLE)"
  • gamitin ang 12 na lingua franca sa pagtuturo
• 12 Lingua Franca

  • tagalog
  • hiligaynon
  • kapampangan
  • waray
  • pangasinense
  • tausug
  • ilokano
  • maguindanaoan
  • bikol
  • maranao
  • cebuano
  • chabacano
• Ponolohiya

  • pagaaral sa tunog
  • katinig at patinig - segmental na tunog
  • diin, tono, hinto, bilis - suprasegmental
• Morpolohiya

  • pagbubuo ng mga salita
  • isang paraan - afikseysyon o paglalapi
  • unlapi - nagsayaw (una)
  • gitlapi - sumayaw (gitna)
  • hulapi - sayawan (huli)
  • kabilaan - nagsayawan (una at huli)
  • laguhan - nagsipagsayawan (lahat)
• Sintaks

  • syntattein sa griyego
  • paano nabubuo ang pangungusap
  • karaniwan - walang “ay” (nauuna ang panaguri)
  • di-karaniwan - merong “ay” (nauuna ang paksa)
• Semantika

  • siyentipikong paraan ng pagpapakahulugan
  • griyego na “semaino” na ang ibig sabihin ay nangangahulugan
  • denotasyon - literal
  • konotasyon - di literal
• Pragmatiks

  • may kaugnayan din sa pagbibigay kahulugan sa isang salita
  • “semiotika” o mas malalim
• Enriquez (1992)

  • pagsasakatutubo
  • may filipino walang eksaktong katumbas sa ingles
  • saling pusa, utang na loob, bayanihan
• Pag-aandukha

  • paglilipat ng katutubong kahulugan sa ideya at salita
  • salitang banyaga - nabibigyan ng ibang kahulugan
• Banyagang Konsepto

  • salita ng dayuhan na walang katumbas sa wikang filipino dahil malayo ito sa kultura ng mga pilipino
• Kasaysayan ng Pagsasaling-Wika sa Pilipinas

  • limang yugto ng kasiglahan
  • santiago (2003)
  • 209 ang lahat ng nakatalang religious work na koleksyon ni Agoncillo