Module 4

Cards (128)

  • Ayon sa kasaysayan, ang mga unang nandayuhan sa ating bansa ay ang mga Negrito na nagmula sa Borneo
  • Tatlong Katutubong lahi ng mga Negrito
    • Tunay na Negrito
    • Austrolidad-Sakai (taga Australia at Ainu Hilagang Hapon)
    • Proto-Malayo (tipong Mongoloid)
  • Namalagi sa kinamihasnan nilang tirahan ang mga tunay na Negrito
  • Nang mga panahong iyon, hindi sila nakapangasawa ng ibang lahi at sila ay nanirahan sa kabundukan at kagubatan ng Bataan at Zambales at sa silangang bulubundukin ng dakong Hilaga ng Luzon mula sa Cabo Engano hanggang sa Baler
  • May iba ring naninirahan sa Rizal, Bulakan, Pampanga, Tarlac, Laguna, at iba pa
  • Ang mga lahing Proto-Malayan ay dumami ang lahi sa bayan lalo na sa Luzon at Mindanao
  • Otley Bayer: 'Ang mga Negrito ay tatagal lamang hanggang may kabundukan, at darating ang panahong matutulad din sila sa mga lahi sa daigdig'
  • Indones
    Nagbuhat sa timog-Silangang Asya sakay ng mga Bangka. Higit ang kabihasnan ng mga ito kaysa sa mga Negrito
  • Mga Indones sa Luzon
    • Ibanag
    • Kalinga
    • Apayao
  • Mga Indones sa Kabisayaan
    • Inonggot
    • Tingguia
    • Mga naninirahan sa burol ng Panay, Negros, Samar, at Timog Mindoro
    • Mga Tagbanua ng Palawan
  • Mga Indones sa Mindanao
    • Bukidnon
    • Madaya
    • Manobo
    • Bagobo
    • Tagakaolo
    • Bila-an
    • Tiruray
    • Subanon
  • Higit ang kabihasnan ng mga Indones kaysa sa mga Negrito
  • Ayon sa ginawang sarbey nina Najeeb Mitri Saleeby at ang Educational Survey Commission na pinamunuan ni Dr. Paul Monroe, natuklasan nila na ang kakahayahang makaintindi ng mga kabataang Pilipino ay napakahirap tantyahin kung ito ba hindi nila malilimutan paglabas ng paaralan
  • Malayo
    Sakay sila ng bangkang tinawag na balangay. Sila ay matatagpuan sa kaloob-loobang hilagang Luzon at isla ng Mindanao
  • Kahit na napakahusay ng maaaring pagtuturo sa wikang Ingles ay hindi parin ito magiging wikang panlahat dahil ang mga Pilipino ay may kani-kaniyang wikang bernakular na nananatiling ginagamit sa kanilang mga tahanan at sa iba pang pang-araw-araw na gawain
  • Marami sa kanila ang nanatiling pagano. Ang iba'y Mohamedano o naniniwala kay Allah, na naninirahan sa kapuluan ng Sulu, sa dakong Timog ng Palawan, at sa mga lalawigan ng Zamboanga, Cotabato, at Lanao
  • May duda si Saleeby hinggil sa gamit ng Ingles sa pagtuturo sa ulat ng 1925 Monroe Survey Commission, maraming bata ang humihinto ng pag-aaral sa loob ng limang (5) taon, nasasayang lamang ang malaking gastos upang makapagpadala ng mga Amerikanong guro upang magturo ng Ingles dahil hindi mapapanatayan ang isang Pilipinong sinanay na magturo ng wika ang kakayahang magturo ng Ingles ng isang Amerikano
  • Ang bawat pangkat ay may sari-sariling wikang ginagamit, bagamat masasabing may pagkakatulad ang mga ito dahil nagbuhat ang kanilang wika't wikain sa iisang pamilya ng wika: ang wikang Awstronesya
  • Pagkapangkat-pangkat o tribalismo ang nanaig na sistema noong mga panahong iyon
  • Noong 1933-1935, suportado nina Joseph Ralston Hyden, Bise Gobernador ng Filipinas ang sistemang Amerikano ng edukasyonm ngunit tinanggap din niyang wikang katutubo ang ginagamit ng karaniwang Filipino kapag hindi kailangan mag-Ingles
  • Ang bawat balangay o tribo ay may kani-kaniyang pinuno o datu at may sari-sariling patakarang sinusunod
  • Noong nagkaroon ng Kumbensiyong Konstitusyonal naging paksa ang pagpili ng wikang pambansa
  • Napatunayang marunong bumasa at sumulat ang mga katutubo
  • Iminungkahi ni Lope K. Santos na isa sa mga wikang ginagamit ang nasrarapat na maging wikang pambansa
  • Baybayin
    Isang pamamaraang ginamit na sistema ng pagsulat ng mga katutubong Pilipino. Ito ay binubuo ng labimpitong titik-tatlong pantig at may labing-apat na katinig
  • Ang panukala ay sinusugan naman ni Pang. Manuel A. Quezon nsa siayang pangulo ng Pamahalaang Komonwlet ng Pilipinas
  • Binibigkas ang katinig na may kasamang tunog na patinig na /a/. Kung ang patinig ay bibigkasin ng may kasamang patinig na /e/ o /i/ nilalagyan ang titik ng tuldok sa itaas, samantalang tuldok sa ibaba naman kung nais isama ay /o/ o /u/
  • Nakasaad ang probisyon sa Artikulo XIV, Seksyon 3 ng Saligang Batas ng 1935. Nilikha ng Batasang Pambansa ang Batas Komonwelt Blg. 184 na nagsasaad nang paglikha ng Surian ng Wikang Pambansa noong ika-13 ng Nobyembre, 1936
  • Ang baybayin ay gumagamit nga dalawang guhit na palihis // sa hulihan ng pangungusap
  • Layunin nilang ikintal sa isip at puso ng mga katutubo ang Kristyanismo
  • Tungkulin ng Surian ng Wikang Pambansa
    Magsagawa ng pananaliksik, gabay, at alituntunin na magigin batayan sa pagpili ng wikang pambansa ng Pilipinas
  • Ayon sa mga Espanyol, nsa kalagayang "barbariko, di sibilisado, at pagano" ang mga katutubo noon kung kaya't dapat lamang nilang gawing sibilisado ang mga ito sa pamamagitan ng kanilang pananampalataya
  • Napili nila ang Tagalog bilang batayan ng wikang tatawaging Wikang Pambansa
  • Naniniwala ang mga Espanyol noong mga panahong iyon na mas mabisa ang paggamit ng katutubong wika sa pagpapatahimik sa mamamayan kaysa sa libong sundalong Espanyol
  • Ipinalabas noong 1937 ng Pangulong Quezon ang Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134 na nag-aatas na Tagalog ang batayan ng wikang gagamitin sa pagbuo ng wikang pambansa
  • Ang pananakop ng mga Espanyol sa Pilipinas ang naging katumbas ng pagpapalaganap ng Kristyanismo
  • Ang mga Prayleng Espanyol ang siyang naging institusyon ng mga Pilipino
  • Noong panahon ng mga Hapones, nagkaroon ng paglusong ang wikang pambansa. Sa pagnanais na mabura ang anumang impluwensya ng mga Amerikano, ipinagbawal ang paggamit ng Ingles sa ano mang aspeto ng pamumuhay ng mga Pilipino
  • Upang maisakatuparan ang layunin ng mga Espanyol, inuna nila ang paghahati ng mga isla ng mga pamayanan
  • Limang (5) Misyonerong Prayle
    • Agustino
    • Pransiskano
    • Dominikano
    • Heswita
    • Rekoleto