dalumat

• Pagbabasa


  Ang pagkilala at pagkuha ng mga ideya at kaisipan sa mga sagisag na nakalimbag upang mabigkas ng pasalita
• Kahalagahan ng pagbabasa


  • Nadadagdagan ang kaalaman
  • Napapayaman ang kaalaman at napapalawak ang talasalitaan
  • Nakararating sa mga pook na hindi pa naririnig
  • Nakahuhubog ang kaisipan at paninindigan
  • Nakakukuha ng mga mahahalagang impormasyon
  • Nakatutulong sa mabibigat na suliranin at damdamin
  • Nagbibigay ng insipirasyon at nakikita ng iba't ibang antas ng buhay at anyo ng daigdig
• Proseso ng Pagbabasa


  1. Persepsyon

  2. Komprehensyon

  3. Reaksyon

  4. Asimilasyon
• Layunin ng Pagbabasa


  • Magkaroon ng kalinawan ang pag-iisip tungkol sa mga bagay na hindi malinaw sa kaalaman
  • Magkaroon ng kapayapaan sa buhay dahil sa kaalaman sa iba't ibang larangan
  • Magkaroon ng pagbabago sa paniniwala o kaugalian
  • Magkaroon ng bukas na kaisipan
• Teoryang Bottom-up


  Ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng mga nakasulat na simbolo upang maibigay ang katumbas nitong tugon
• Teoryang Top-up


  Ang mambabasa ay may taglay na dating kaalaman (prior knowledge) na nakaimbak sa kaniyang isipan at may sariling kakayahan sa wika (language proficiency)
• Teoryang Interaktib


  Kombinasyon ng Teoryang Bottom-up at Top-down. Ito ay itinuturing na bidirectional o may dalawang direksyon
• Teoryang Iskim


  Bawat bagong impormasyong nakukuha sa pagbabasa ay naidaragdag sa dati nang iskima. Bago pa man basahin ng mambabasa ang teksto ay may taglay na siyang ideya sa nilalaman ng teksto
• Mga Estilo sa Pagbabasa

  • Iskiming (Skimming)
  • Iskaning (Scanning)
• Iskiming (Skimming)


  Pinakamabilis na pagbasa na kaya ng isang tao. Pagbasa upang makuha ang pangkalahatang impormasyon na nais makita
• Iskaning (Scanning)


  Mabilis din ito tulad ng iskiming gayunpaman, higit na itong naka-focus sa isang tiyak na impormasyon sa isang pahina. Tumutukoy sa paghahanap na tiyak na impormasyon sa isang pahina
• Denotasyon


  Kahulugang hango sa diksyunaryo
• Konotasyon


  Kahulugang iba sa karaniwang pakahulugan
• Panukatan sa Pagbasa


  • Pag-unawang Literal
  • Interpretasyon
  • Mapanuring Pagbasa
  • Aplikasyon sa Binasa
  • Pagpapahalaga
• Pagsusulat


  Pagsasalin sa papel o sa anumang kasangkapang maaaring magamit na mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo, at ilustrasyon ng isang tao, o mga tao sa layuning maipahayag ang kaniyang/kanilang kaisipan
• Oral na Dimensyon


  Kapag ang isang indibidwal ay nagbabasa ng isang tekstong isinulat, masasabing nakikinig na rin siya sa iyo. Ang pagsulat ay isang pakikipag-usap sa mga mambabasa
• Biswal na Dimensyon


  Ang dimensyong ito ay mahigpit na nauugnay sa mga salita o lenggwaheng ginamit ng isang awtor sa kaniyang teksto na inilalahad ng mga nakalimbag na simbolo
• Mga Yugto ng Proseso ng Pagsulat

  1. Prewring o Bago Magsulat

  2. Draft o Pagsulat ng Burador

  3. Revising o Pagrerebisa

  4. Editing o Pag-i-edit at Pagwawastong basa
• Mga Uri ng Pagsulat

  • Akademik
  • Teknikal
  • Dyornalistik
  • Reperensyal
• g basa

  Pagwawasto ng mga posibleng pagkakamali sa pagpili ng mga salita, ispeling, grammar o balarila, gamit, at pagbabantas
• Editing


  Pinakahuling yugto sa proseso ng pagsulat bago maiprodyus ang pinal na dokumento
• Uri ng Pagsulat


  • Akademik
  • Teknikal
  • Dyornalistik
  • Reperensyal
  • Propesyonal
  • Malikhain
• Dalumat-Salita


  Pagkakaroon ng kakayahan na mag-isip nang higit na malalim upang makita ang kahulugan ng salita o pahayag sa mas makabuluhang pag-iisip
• Sawikain


  Mga salitang lumalarawan sa isang bagay o pangyayaring kadalasan ay mahirap malaman ang kahulugan
• Salawikain


  Mga salitang maituturing na pilosopiya sapagkat ito ay may malalim na kahulugan at talaga namang matalinghaga
• Kasabihan


  Mga salita o paniniwala ng mga tao at nakakaapekto sa isa
• Salawikain


  • Ubos-ubos biyaya, bukas nakatunganga
  • Pag di ukol ay hindi bubukol
  • Kung walang tiyaga, walang nilaga
  • Ang hindi marunong magmahal sa sariling wika, daig pa ang malansang isda
• Sawikain


  • Bukas ang Palad = Matulungin
  • Amoy pinipig = Mabango
  • Kabiyak ng Dibdib = Asawa
  • Butas ang Bulsa = Walang pera
  • Lantang Gulay = Sobrang pagod
• Sawikaan


  Taunang kumperensiya sa wika, timpalak, at aklat na itinataguyod ng Filipinas Institute of Translation (FIT)
• Nawala ang Sawikaan noong 2008 at 2009 dahil ayon sa paniniwala ng FIT ay walang masyadong bagong salita ang lumitaw sa mga nabanggit na taon. Wala rin noong 2011 dahil mula nang magbalik ito noong 2010 ay naging kada dalawang taon na ito at hindi na taunan.
• Ambagan


  Proyekto ng Filipinas Institute of Translation (FIT) na ginaganap kada-dalawang taon na kinatampukan ng mga salita mula sa iba't-ibang wika sa Pilipinas
• Nawala ang Sawikaan noong 2008 at 2009 dahil ayon sa paniniwala ng FIT ay walang masyadong bagong salita ang lumitaw sa mga nabanggit na taon
• Wala rin noong 2011 dahil mula nang magbalik ito noong 2010 ay naging kada dalawang taon na ito at hindi na taunan
• Ipinanukala ni Norberto Romualdez (Waray) ang batas na naging pamantayan ng pambansang wika


  • May mayaman at malawak na panitikan
  • Malaking populasyon ng mananalita
  • May mahalagang impluwensiya sa lipunang Pilipino
  • May matatag na morpolohikal na estruktura
• Ano ang Ambagan?


  Ang proyektong Ambagan ay proyekto ng Filipinas Institute of Translation (FIT) na ginaganap kada-dalawang taon
• Ang pinakaunang Kumperensiya ng Ambagan ay ginanap noong 5-6 ng Marso 2009 na kinatampukan ng mga salita mula sa wikang Bikol, Cebuano, Hiligaynon, Ilokano, Ifugao, Kinaray-a, Magindanaw, Maranao, Kapampangan, Pangasinan, Tagalog, Tausug at Waray

  
• Itinakda sa Konstitusyong 1987 na FILIPINO ang ating wikang pambansa
• May probisyon din dito tungkol sa pagpapaunlad ng Filipino
• Ang proyektong Ambagan ay kumikilala sa probisyong pangwika na ito sa Konstitusyon
• Ang proyektong Ambagan ay nagpapanukala ng isang estratehiya sa pagpapayaman ng wikang Filipino


  Ang paghalaw mula sa kaban ng bokabularyo ng iba't ibang wika sa Filipinas upang ilahok sa korpus ng wikang pambansa