Biologie 10.4

• SOA


  Seksueel overdraagbare aandoening, ook wel geslachtsziekte genoemd
• SOA's zijn infectieziekten die je door seks kunt krijgen
• SOA's zijn besmettelijk en worden meestal veroorzaakt door bacteriën en virussen
• Bacteriën en virussen worden doorgegeven via sperma, vocht uit de vagina, bloed en bij contact tussen slijmvliezen
• Slijmvliezen zitten op de penis, in de vagina, in de anus en in de mond
• Onveilig vrijen

  Vaginale, anale of orale seks zonder condoom
• Condoom is het enige voorbehoedmiddel dat beschermt tegen SOA's
• Andere manieren van overdracht

  • Via bloed
  • Van moeder op kind tijdens zwangerschap, geboorte en borstvoeding
• Je krijgt geen SOA van aanraken van de wc-bril, uit hetzelfde glas drinken of aanraken van de deurknop
• Wel kun je schaamluis en genitale wratten oplopen via kleren, lakens of handdoeken
• AIDS


  Een bijzondere SOA, omdat je er nog niet van kunt genezen
• HIV


  Het virus waar je de ziekte AIDS van kunt krijgen
• Seropositief


  Besmet met het HIV-virus, maar nog niet ziek
• Zonder behandeling wordt bijna iedereen die seropositief is uiteindelijk ziek
• HIV-remmers


  Medicijnen die voorkomen dat het AIDS-virus (HIV) zich snel vermeerdert
• Klachten van een SOA

  • Afscheiding uit penis of vagina
  • Jeuk of branderig gevoel (bij het plassen)
  • Blaasjes, wratjes of zweertjes rond en in penis of vagina
• Een SOA gaat niet vanzelf over
• SOA-test


  Test die de huisarts kan doen om een SOA vast te stellen
• De meeste SOA's zijn goed te behandelen als je er vroeg bij bent
• Als je een SOA hebt, vertel dat dan altijd aan degene met wie je seksueel contact hebt gehad
• Veilig vrijen


  • Elkaar streelt, tongzoent, knuffelt, elkaar met de hand bevredigt of jezelf bevredigt
  • Bij geslachtsgemeenschap altijd een condoom gebruikt
• Redenen voor niet-gebruik condoom


  • Je denkt dat degene met wie je vrijt, geen SOA heeft
  • Je bent te verliefd en denkt er niet aan
  • Je vindt het niet prettig om met een condoom te vrijen
  • Je vindt het lastig om over een condoom te beginnen
• HPV


  Virus dat veel voorkomt en wordt overgedragen door seksueel contact
• Ongeveer 8 op de 10 mensen raakt in zijn of haar leven wel een keer besmet met HPV
• Vrijen met een condoom helpt niet goed tegen besmetting met HPV
• Na ongeveer 15 jaar kan er bij vrouwen baarmoederhalskanker ontstaan door HPV
• Meisjes worden daarom ingeënt tegen HPV in het jaar dat ze 13 jaar worden