Tumutukoy ito sa pagsasama, pagsasanib, at pag-uugnay ng mambabasa ng kaniyang mga nakaraang karanasan gayundin ng mga bagong karanasan sa buhay. Asimilasyon o Integrasyon
Nahihinuha ng mambabasa ang susunod na pangyayari gamit ang kaligirang impormasyong alam na niya. Teoryang Top down
Ito ang pinakamadali at pinakamabilis na paraan ng pagbabasa dahil nakatuon ang mambabasa sa pamagat o heading ng talata. Masaklaw na Pagbasa
Isang sistematikong proseso ng pagkilala at pag unawa sa mga nakalimbag na titik o simbolo. Pagbasa
Tinutukoy ng mambabasa ang mga ideya mula sa impormasyong nabasa sa teksto sa pamamagitan ng literal at tuwirang gamit ng mga salita. Pag unawang Literal
Nahihinuha ng mambabasa ang susunod na pangyayari gamit ang kaligirang impormasyong alam na niya. Teoryang Top down
Sa pagbabasang ito, binibigkas ang teksto o kuwentong binabasa sa paraang masining at may damdamin. Malakas na Pagbasa
Nagmula kay Jean Piaget ang konsepto ng iskema kung saan maaaring pag-ugnayin ang isang bago o komplikadong konsept base sa dati ng kaalaman o prior knowledge.
Ginagamit ang pamamaraang ito kung may tiyak na impormasyon na nais hanapin ang mambabasa, tulad ng pagtingin ng salita sa diksyonaryo o paghahanap ng minatamis o dessert sa isang menu. Masusing Pagbasa
Naiuugnay ng mambabasa ang kaniyang binasa sa mga impormasyong nauna nang natutuhan o mula sa sariling karanasan. Paglalapat o Aplikasyon
Tinaguriang “Ama ng Pagbasa”, mayroong apat na hakbang sa pagbasa. William S. Grey
Sumasailalim ang mambabasa sa iba't ibang antas ng pagbabasa upang kaniyang mahubog at mahasa ang mahahalagang kasanayan sa pagbasa. Maunlad ng Pagbasa
Ito ang orihinal na alpabeto ng Wikang Pambansa. Ito ay binubuo ng 20 na letra o titik. Abakada
Tumutukoy ito sa pagkilala sa mga simbolong nakasulat at sa kakayahan na makilala ito ng mambabasa sa pamamagitan ng pagbigkas ng mga tunog. Persepsiyon o Pagkilala
Malumi ang paraan ng pagbigkas nang mabagal o marahan at nagtatapos ng may impit. Paiwa
Angkop ang ganitong uri ng pagbabasa kapag ang tekstong binabasa ay mga editoryal o blog, kung saan kinakailangan ng higit na pagsusuri kung tama at makatwiran ang sinasabi ng may-akda. Kritikal na Pagbasa
Nilika ni Lope K. Santos at naisapubliko sa aklat na Balarila ng Wikang Pambansa noong 1940.
Ito ay ang diin o marka na inilalagay sa ibabaw ng pantig ng salita upang ipahiwatig ang tamang bigkas ng salita. Tuldik
Nakapagbibigay ang mambabasa ng puna, saloobin, pasiya, o hatol tungkol sa akdang binasa kung ang nilalaman nito ay kakikitaan ng kahusayan, kawastuhan, at kapakinabangan. Reaksiyon
Ang pagbasa ay isa ring kognitibong proseso ng pag unawa sa mensaheng nakalimbag o ng anumang wikang nakasulat.
Tinatawag na advertising o propaganda imahe, sinamahan ng isang maliit na teksto o isang maikling slogan. Poster
Ito ay ginagamit sa dulong patinig ng mga salitang maragsa ang pagkakanigkas, ibig sabihin ito ay binibigkas nang mabilis at nagtatapos ng may impit. Pakupya
Iba pang katawagan sa teoryang Bottom-Up. Talungguhito Line Graph
Nagbabasa ng iba't ibang akda ang mambabasa bilang libangan at pampalipas oras tulad ng magasin, komiks, o anumang akda na nakatatawa o magaang basahin. Malawak na Pagbasa
Pagkakaroon ng labis na pag-unawa sa teksto dahil nagagamit ng mambabasa ang kaalaman niya sa estruktura o anyo ng wika at sa bokabularyo habang nagagamit ang dati nang kaalaman o impormasyong natutuhan. Teoryang Interaktibo