AP lesson 2

avatar
Created by
Sidney Obispo

Cards (24)

  • Mga Isyu sa Karapatang Pantao
    Pangunahin sa karapatan ng tao ang "MABUHAY NANG MALAYA"
  • Malaya

    • Malaya sa anumang paninikil ng kahit na sino, kapwa man niya tao, grupo ng tao, o institusyon sa lipunan
    • Kakabit ng "pagiging buhay" ang karapatang matugunan ang lahat ng mga pangangailangan upang "manatiling buhay" at mabuhay nang may dignidad at puno ng pagpapahalaga sa sariling kapakanan bilang tao
  • Karapatan

    Angking laya na kaloob sa atin ng Diyos at iba't ibang batas upang maging maligaya ang ating pamumuhay
  • Uri ng Karapatan
    • Karapatang Likas o Natural
    • Karapatang ayon sa Batas
  • Karapatang Likas o Natural

    • Ito ay likas at wagas para sa lahat
    • Hal. Magkaroon ng sariling pangalan, identidad o pagkakakilanlan, at dignidad, ang paunlarin ang iba't ibang aspekto ng pagiging tao gaya ng pisikal, mental at espiritwal
  • Karapatang ayon sa Batas
    • Constitutional Rights
    • Statutory Rights
  • Kategorya ng Karapatang Ayon sa Batas
    • Karapatang Sibil o Panlipunan (Civil Liberties/Rights)
    • Karapatang Pampolitika
    • Karapatang Pang-ekonomiya o Pangkabuhayan
    • Karapatang Pangkultura
    • Mga Karapatan ng Akusado/ Nasasakdal (Rights of the Accused)
  • Konstitusyon ng Pilipinas - sandigan at saligang batas ng ating bansa
  • Article III - Bill of Rights

    • Section 1-11. It focuses on the Rights of the people
    • Section 12-22: Rights of the accused, an implication of historical array during Martial Law (1987 Constitution)
  • Summary of Bill of Rights
    • Section 1: Right to LIFE, LIBERTY and PROPERTY and Equal protection of the laws
    • Section 2: Warrant of Arrest, Search and Seizures, Probable Cause, Warrantless Arrest
    • Section 3: The Privacy of Communication
    • Section 4: Freedom of Speech, Right to a Free Press, Freedom of Assembly, the Right of Petition
    • Section 5: The free exercise and enjoyment of religious profession and worship without discrimination
    • Section 6: The liberty of abode and the right to travel
    • Section 7: The right of the people to information on matters of public concern shall be recognized
    • Section 8: The Right to Form Union
    • Section 9: Right to Just Compensation
    • Section 10: Non-Impairment of Contract
    • Section 11: Free Access to Court
  • Karapatan sa malayang pagdulog sa mga hukuman
    Ikaw ay may karapatang manahimik o magsawalang kibo. Anuman ang iyong sasabihin ay maaaring gamiting pabor o laban sa iyo sa anumang hukuman. Ikaw ay mayroon ding karapatang kumuha ng tagapagtanggol na iyong pinili at kung walang kakayahan, ito ay ipagkakaloob sa iyo ng pamahalaan
  • Karapatan sa Bill of Rights
    • Section 12: Right of Person under Custodial Investigation
    • Section 13: The Right to Bail and Against Excessive Bail
    • Section 14: Rights of the Accused
    • Section 15: The writ of Habeas Corpus
    • Section 16: The right to speedy disposition of cases
    • Section 17: The right against self-incrimination
    • Section 18: The right to political beliefs and aspirations
    • Section 19: The prohibition against cruel, degrading or inhuman punishment
    • Section 20: Non-Imprisonment for debts
    • Section 21: Right against double jeopardy
    • Section 22: Ex-post facto law and bill of attainder
  • Universal Declaration of Human Rights
  • Mga Artikulo ng Universal Declaration of Human Rights
    • Artikulo 1 - Karapatan sa pagkakapantay-pantay
    • Artikulo 2 - Kalayaan mula sa diskriminasyon o anumang uri ng pagtangi
    • Artikulo 3 - Karapatan sa buhay, kalayaan, kapanatagan ng sarili
    • Artikulo 4 - Kalayaan mula sa pang-aalipin
    • Artikulo 5 - Kalayaan mula sa pagpapahirap o pagmamalupit
    • Artikulo 6 - Karapatan ng lahat na kilalanin bilang tao sa harap ng batas
    • Artikulo 7 - Karapatan sa proteksiyon ng batas
    • Artikulo 8 - Karapatan sa mabisang lunas ng batas
    • Artikulo 9 - Kalayaan mula sa di-makatuwirang pagdakip, pagkakapiit, o pagpapatapon
    • Arikulo 10 - Karapatan sa makatarungang at hayag na paglilitis ng isang hukumang malaya at walang kinikilingan
    • Artikulo 11 - Karapatan na ituring na inosente hangga't hindi napatutunayan ang sala
    • Artikulo 12 - Karapatan laban sa di-makatuwirang panghihimasok o pagtuligsa
    • Artikulo 13 - Karapatan sa kalayaan ng pagkilos at paninirahan sa loob ng mga hangganan ng bawat estado
    • Artikulo 14 - Karapatang humanap at magtamasa sa ibang bansa ng pagkupkop pag-uusig
    • Artikulo 15 - Karapatan sa pagkakaroon ng pagkamamamayan
    • Artikulo 16 - Karapatang mag-asawa at magpamilya nang walang anumang pagtatakda
    • Artikulo 17 - karapatang magmay-ari
    • Artikulo 18 - Kalayaan sa pag-iisip, budhi, at relihiyon
    • Artikulo 19 - Kalayaan sa pagkukuro at pagpapahayag
    • Artikulo 20 - Kalayaan sa mapayapang pagpupulong at pagsasamahan
    • Artikulo 21 - Karapatang makilahok sa pamahalaan at halalan sa kaniyang bansa
    • Artikulo 22 - Karapatan sa panlipunang seguridad
    • Artikulo 23 - Karapatan sa paghahanapbuhay at katumbas na sahod
    • Artikulo 24 - Karapatan sa pamamahinga at paglilibang
    • Artikulo 25 - Karapatan sa isang uri ng pamumuhay na sapat para sa kalusugan at kagalingan ng kaniyang sarili
    • Artikulo 26 - Karapatan sa edukasyon
    • Artikulo 27 - Karapatang makilahok nang malaya sa buhay pangkalinangan ng pamayanan
    • Artikulo 28 - Karapatan sa kaayusang panlipunan at pandaigdig
    • Artikulo 29 - Pagsasaad ng mga tungkulin sa pamayanan sa ikaaari ng malaya at ganap na pag-unlad ng kaniyang pagkatao ay para sa pagbibigay-proteksiyon sa karapatan at kalayaan ng iba
    • Artikulo 30 - Pagtitiyak na hindi maaaring gamitin ang deklarasyon upang labagin ang mga karapatan at kalayaan na nabanggit
  • Child and Youth Welfare Code
  • Ang Kasunduan Ukol sa Karapatan ng mga Bata ay isang pandaigdigang tratado na nilagdaan ng mga bansa upang mabigyang-proteksiyon ang mga batang may gulang 18 pababa sa buong daigdig
  • UN Covention on the rights of the Child
    • Article 1 – Definition of a Child
    • Article 2 – Non – Discrimination
    • Article 3 – Best Interest of a Child
    • Article 4 – Implementation of the Convention
    • Article 5 – Parental Guidance and a Child's Evolving Capacities
    • Article 6 – Life, Survival and Development
    • Article 7 – Birth Registration, Name, Nationality, Care
    • Article 8 – Protection and Preservation of Identity
    • Article 9 – Separation from Parents
    • Article 10 – Family Reunification
    • Article 11 – Abduction and Non-Return of Children
    • Article 12 – Respect for the Views of the Child
    • Article 13 – Freedom of Expression
    • Article 14 – Freedom of thought, belief and religion
  • Karapatan ng Kababaihan sa Lipunang Pilipino
    • Karapatang makaboto
    • Karapatang manatiling mamamayan ng Pilipinas kahit na nakapag-asawa ng dayuhan maliban lamang kung kanyang itatakwil ang kaniyang pagkamamamayan
    • Karapatang makapagtrabaho
    • Karapatang makapag-aral
    • Karapatang magplano ng pamilya (Family Planning)
    • Karapatang pangalagaan ang mga anak
  • NCIP – National Commission on Indigenous People
  • Ilang mga karapatan ng mga katutubong Indigenous People Ayon sa Deklarasyon ng Nagkakaisang Bansa (UN)

    • Artikulo 1 – Ang mga katutubo ay may karapatang matamasa, bilang kolektibo o indibidwal, ang lahat ng mga kalayaan na kinikilala sa Charter of United Nations, Universal Declaration of Human Rights, at mga batas-internasiyonal na karapatang pantao
    • Artikulo 2 – Ang mga katutubo at mga indibidwal ay malaya at pantay sa lahat ng ibang mga tao at mga indibidwal at may karapatan na maging malaya sa anumang uri ng diskriminasyon, sa pagsasagawa ng kanilang mga ng kanilang mga karapatan, lalo na yaong mga nakabatay sa kanilang katutubong pinagmulan at pagkakakilanlan
    • Artikulo 3 – Ang mga katutubo ay may karapatan sa sariling pagpapasya. Sila ay malayang nagtatakda ng kanilang estadong pampolitika at malayang naisusulong ang pag-unlad na pang-ekonomiya, panlipunan at pangkultura
    • Artikulo 4 – Ang mga katutubo ay may karapatan sa awtonomiya o sariling pamamahala sa mga bagay hinggil sa kanilang panloob at lokal na usapin
    • Aritulo 5 – Ang mga katutubo ang may karapatan na panatilihin at palakasin ang kanilang natatanging institusyong legal, pampolitika, pang-ekonomiya, panlipunan at pangkultura, kasabay ng karapatang maging bahagi, kung kanilang nanaisin, sa pampolitika, pang-ekonomiya, panlipu
  • Ilang mga karapatan ng mga katutubong Indigenous People ayon sa Deklarasyon ng Nagkakaisang Bansa (UN)
    • Artikulo 3 - Ang mga katutubo ay may karapatan sa sariling pagpapasya. Sila ay malayang nagtatakda ng kanilang estadong pampolitika at malayang naisusulong ang pag-unlad na pang-ekonomiya, panlipunan at pangkultura.
    • Artikulo 4 - Ang mga katutubo ay may karapatan sa awtonomiya o sariling pamamahala sa mga bagay hinggil sa kanilang panloob at lokal na usapin.
    • Artikulo 5 - Ang mga katutubo ang may karapatan na panatilihin at palakasin ang kanilang natatanging institusyong legal, pampolitika, pang-ekonomiya, panlipunan at pangkultura, kasabay ng karapatang maging bahagi, kung kanilang nanaisin, sa pampolitika, pang-ekonomiya, panlipunan at pangkulturang buhay ng Estado.
    • Artikulo 6 - Ang bawat isang katutubo ay may karapatan sa nasyonalidad.
    • Artikulo 7 - 1. Ang bawat isang katutubo ay may mga karapatan na mabuhay, at magkaroon ng karangalang pisikal at mental, kalayaan at katiyakang pansarili. 2. Ang mga katutubo ay may karapatan na kolektibong mamuhay nang malaya, tahimik at ligtas bilang mga natatanging tao at hindi dapat isailalim sa anumang paglipol o anumang marahas na hakbang, kabilang na ang sapilitang paghihiwalay sa mga anak sa isang grupo papunta sa ibang grupo.
    • Artikulo 8 - 1. Ang mga katutubo at mga indibidwal ay may karapatan na hindi maisailalim sa sapilitang asimilasyon o pagkasira ng kanilang kultura. 2. Ang mga Estado ay kailangang magbigay ng mabisang pamamaraan upang mapigilan o maiwasto ang mga sumusunod: a) Anumang aksiyon na may layunin o epektong pagbawi sa kanilang integridad bilang natatanging tao o sa kanilang kultural na pahalaga o katutubong pagkakakilanlan. b) Anumang aksiyon na may layunin o epekto na agawin ang kanilang lupain, nasasakupan o yaman c) anumang anyo ng sapilitang paglipat ng populasyon na may hangarin o bisa na labagin o pahinain ang kanilang karapatan d) Anumang uri ng sapilitang asimilasyon o integrasyon e) Anumang uri ng propaganda na may hangarin na palaganapin o udyukan ang panlahi o anumang etnikong diskriminasyon na nakapatungo laban sa kanila.
    • Artikulo 9 - ang mga katutubo at indibidwal ay may karapatan na mapabilang sa isang katutubong komunidad o bansa, na naaayon sa kanilang mga tradisyon at mga kaugalian ng komunidad o bansang kinauukulan.
  • Pribilehiyo
    Espesyal na konsiderasyon o advantage na kaloob sa isang tao o grupo
  • Pangangalaga sa mga Karapatan
    • Artikulo II - Patakaran ng Estado
    • SEKSYON 10 - Dapat itaguyod ng Estado ang katarungang panlipunan sa lahat ng mga yugto ng pambansang pagpapaunlad.
    • SEKSYON 11 - Pinahahalagahan ng Estado ang karangalan ng bawat tao at ginagarantyahan ang lubos na paggalang sa mga karapatang pantao.
    • SEKSYON 12 - Kinikilala ng Estado ang kabanalan ng buhay pampamilya at dapat pangalagaan at patatagin ang pamilya bilang isang saligang institusyon ng lipunan. Dapat nitong pangalagaan kapwa ang buhay ng ina at ang buhay ng sanggol sa sinapupunan mula sa paglilihi. Ang likas at pangunahing karapatan at tungkulin ng mga magulang sa pagmumulat ng kabataan para sa kahusayang sibiko at pagpapaunlad ng karakter na moral ay dapat tumanggap ng tangkilik ng Pamahalaan.
    • SEKSYON 13 - Kinikilala ng Estado ang napakahalagang tungkulin ng kabataan sa pagbuo ng bansa at dapat magtaguyod at mangalaga ng kanilang kagalingang pisikal, moral, espiritwal, intelektwal, at sosyal. Dapat nitong ikintal sa kabataan ang pagkamakabayan, nasyonalismo at pasiglahin ang paglahok nila sa mga gawaing bayan at sibiko.
    • SEKSYON 14 - Kinikilala ng Estado ang tungkulin ng mga kababaihan sa pagbuo ng bansa at dapat seguruhin ang saligang pagkakapantay-pantay ng kababaihan at kalalakihan.
    • SEKSYON 15 - Dapat itaguyod at pangalagaan ng Estado ang karapatan sa kalusugan ng mga mamamayan at ikintal ang kamalayang kalusugan sa kanila.
    • SEKSYON 16 - Dapat pangalagaan at isulong ng Estado ang karapatan ng sambayanan sa timbang at kanais-nais na ekolohiya nang naaayon sa aluy-oy at tugma ng kalikasan.
    • SEKSYON 17 - Dapat mag-ukol ng prayoridad ang Estado sa edukasyon, agham, at teknolohiya, mga sining, kultura at pampalakasan upang mapabulas ang pagkamakabayan at nasyonalismo, mapabilis ang kaunlarang panlipunan, at maitaguyod ang ganap na paglaya at pag-unlad ng tao.
    • SEKSYON 18 - Naninindigan ang Estado na ang paggawa ay isang pangunahing pwersang pangkabuhayan ng lipunan. Dapat nitong pangalagaan ang mga karapatan ng mga manggagawa at itaguyod ang kanilang kagalingan.
    • SEKSYON 19 - Dapat bumuo ang Estado ng pambansang ekonomiyang nakakatayo sa sarili at malaya na epektibong kinokontrol ng mga Pilipino.
    • SEKSYON 20 - Kinikilala ng Estado ang napakahalagang gampanin ng pribadong sektor, pinasisigla ang pribadong negosyo, at nagbibigay ng insentibo sa kinakailangang pamumuhunan.
    • SEKSYON 21 - Dapat itaguyod ng Estado ang komprehensibong pagpapaunlad na pangnayon at repormang agraryan.
    • SEKSYON 22 - Kinikilala at itinataguyod ng Estado ang mga karapatan ng mga katutubong pamayanang kultural sa loob ng balangkas ng pambansang pagkakaisa at pag-unlad.
    • SEKSYON 23 - Dapat pasiglahin ng Estado ang mga organisasyong di-pampamahalaan, saligpamayanan, o sektoral na nagtataguyod ng kagalingan ng bansa.
    • SEKSYON 24 - Kinikilala ng Estado ang napakahabang gampanin ng komunikasyon at impormasyon sa pagbuo ng bansa.
    • SEKSYON 25 - Dapat seguruhin ng Estado ang awtonomiya ng mga pamahalaang lokal.
    • SEKSYON 26 - Dapat seguruhin ng Estado ang pantay na pag-uukol ng mga pagkakataon para sa lingkurang pambayan, at ipagbawal ang mga dinastiyang politikal ayon sa maaaring ipagkahulugan ng batas.
    • SEKSYON 27 - Dapat pamalagiin ng Estado ang pagkamatapat at pagkamarangal sa lingkurang pambayan at magsagawa ng positibo at epektibong mga hakbangin laban sa graft and corruption.
    • SEKSYON 28 - batay sa makatwirang mga kondisyon na itinakda ng batas, inaangkin at ipinatutupad ng Estado ang patakarang lubos na hayagang pagsisiwalat ng lahat ng mga transaksyon nito na kinapapalooban ng kapakanang pambayan.
  • Mga halimbawa ng Paglabag sa mga karapatang pantao sa bansa at mundo

    • Child Soldier - Lumalaganap sa iba't ibang parte ng daigdig na laganap ang rebelyon.
    • Sapilitang Paggawa at Pagtatrabaho ng mga Bata
    • Pisikal na Paglabag sa Karapatang Pantao - Pisikal na paglabag ang turing kapag ang nasaktan ay ang pisikal na pangangatawan ng tao. Ang pambubugbog, pagkitil ng buhay, pagputol sa anumang parte ng katawan ayilan sa halimbawa ng pisikal na paglabag. Maging ang sekswal na pananakit tulad ng panghahalay at pagsasamantala ay isang pisikal na paglabag sa karapatang pantao.
    • Sikolohikal at Emosyonal na Paglabag sa Karapatang Pantao. Ang pisikal na pananakit ay nagdudulot ng trauma sa isang tao. Ito ang nagiging dahilan kaya nawawalan ng kapayapaan ng loob ang isang tao at bumababa din ang pagtingin niya sa kanyang sarili. Maging ang pagsasalita nang masama sa tao ay isang uri ng sikolohikal na paglabag sa kanyang karapatan sapagkat ito ay nagreresulta sa balisang estado ng isang tao.
    • Istruktural. Ang kaayusan ng lipunan batay sa kung sino ang may kapangyarihan, kayamanan at kalagayan sa lipunan ay simula ng hindi pagtatamasa ng karapatan istruktural. Ang istruktural na paglabag ay makikita kung ang tao ay walang kabuhayan, mababa ang kanyang kalagayan sa lipunan at wala siyang kapangyarihan magdesisyon para sa sarili, sa pamilya, sa pamayanan, sa bansa at sa daigdig.