İklimler

• Makroklima


  Çok geniş alanlarda etkili olan iklim tipleri (Akdeniz iklimi, Muson iklimi)
• Bölgesel iklim


  Makroklima alanı içerisinde daha küçük alanlarda etkili olan iklimler (Marmara iklimi)

  
• Mikroklima


  Bölgesel iklim alanları içerisinde daha dar alanlarda görülen farklı iklimler (Iğdır yöresi iklimi)

  
• Ekvatoral İklim


  • Ekvator'un 10° Kuzey ve Güney enlemleri arasında görülür
  • Yıllık ortalama sıcaklık 20°C'nin üzerindedir
  • Yıllık sıcaklık farkı 3-4°C'nin altındadır
  • Yıllık yağış 1500-3000 mm arasındadır
  • Her mevsim yağışlıdır
  • Konveksiyonel yağışlar meydana gelir
  • Kimyasal çözünmenin en fazla olduğu iklim bölgesidir
  • Doğal bitki gür, geniş yapraklı ve her zaman yeşil kalan Ekvatoral ormanlardır
  • Muz, şekerpancarı, pirinç, Hindistan cevizi, kauçuk, kahve ve kakao başlıca tarımsal ürünlerdir
  • Yerleşmeler genelde 2000m den yüksek alanlarda kurulmuştur
  • Nüfus seyrektir

  
• Savan İklimi (Subtropikal iklim)


  • 10° ve 20° Kuzey ve Güney enlemleri arasında görülür
  • Ekvatoral kuşak ile çöller arasında bir geçiş iklimidir
  • Yıllık ortalama sıcaklık 20°C'nin üstündedir
  • Yıllık sıcaklık farkı 4 – 5°C'civarındadır
  • Yıllık yağış miktarı 1500 – 2000 mm. Arasındadır
  • Yaz ayları yağışlı, kış ayları kuraktır
  • Doğal bitki örtüsü yüksek boylu olan savanlar (ot) ve seyrek ağaçlardan oluşur
  • Başlıca tarım ürünleri, muz, pirinç, şekerkamışı ve mısırdır

  
• Muson İklimi


  • Yıllık ortalama sıcaklık 20°C civarındadır
  • Yıllık sıcaklık farkı 10°C civarındadır
  • Yıllık ortalama yağış 3000-5000 mm arasında gerçekleşir
  • Yağışın büyük bölümü yaz aylarında düşer (Yaz musonları)
  • Kış mevsimi kurak geçmektedir (Kış musonları)
  • Doğal bitki örtüsü bol yağış alan yerlerde muson ormanlarıdır
  • Yağışların azaldığı alanlarda bitki örtüsünü savanlar meydana getirir
  • Başlıca tarım ürünleri, çay, pirinç, pamuk, mısır, buğday ve tütündür

  
• Çöl İklimi


  • Yağışlar son derece azdır
  • Nem az olduğundan günlük ve yıllık sıcaklık farkları fazladır
  • Yıllık yağış miktarı 100 mm'den azdır
  • Nadir olarak oluşan yağış, sağanak şeklindedir
  • Doğal bitki örtüsünü kurakçıl otlar ve kaktüsler meydana getirmektedir
  • Fiziksel ufalanmanın en fazla olduğu iklim bölgeleridir
  • Nüfus seyrektir
  • Tarım imkanları, su kaynaklarına bağlı çok düşük seviyededir
  • Göçebe olarak yapılan küçükbaş hayvancılık en önemli geçim kaynağıdır
• Akdeniz İklimi


  • 30° – 40° enlemleri arasında görülür
  • Yazları sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır
  • Kış yağışları çoğunlukla yağmur şeklindedir
  • Yıllık ortalama sıcaklık 15 – 20°C arasındadır
  • Yıllık sıcaklık farkı ise 18°C civarındadır
  • Kışın sıcaklık 0°C altına düşmez
  • Yıllık yağış miktarı 600 -1000 mm arasında gerçekleşir
  • Doğal bitki örtüsü, kızılçam ağaçlarının tahrip edilmesiyle ortaya çıkan makidir
  • En önemli toprak türü kalkerlerin meydana getirdiği Terra-Rossa topraklarıdır
  • Zeytin bu iklim alanının en başta gelen ürünlerinden biridir

  
• Okyanusal İklim


  • 40° ve 60° enlemleri arasında, kıtaların batı kıyılarında görülür
  • Oluşumunda, Batı rüzgarları ve Golf-stream sıcak su akıntısı etkili olmaktadır
  • Yıllık sıcaklık ortalaması 10-15°C civarındadır
  • Yazlar serin, kışlar ılık geçmektedir
  • Yıllık sıcaklık farkı 15°C' civarındadır
  • Her mevsim düzenli yağış alır. Yağış rejimi düzenlidir
  • En fazla yağış sonbaharda düşer. Yaz en az yağış görülen mevsimdir
  • Yağış miktarı, 1500 mm den fazladır
  • Doğal bitki örtüsü karışık ormanlardır. İç kısımlarda çayırlar egemen duruma gelir
  • Egemen toprak türü humus bakımından zengin kahverengi orman topraklarıdır

  
• Orta Kuşak Karasal İklim


  • Genel olarak, 40° – 60° enlemleri arasında, karaların deniz etkisinden uzak iç kısımlarında görülmektedir
  • Karasallığın etkisi nedeniyle kışlar çok soğuktur ve uzun, yazlar sıcaktır
  • Yıllık sıcaklık ortalaması 10°C civarındadır
  • Yıllık sıcaklık farkı 30°C civarındadır
  • Yıllık yağış miktarı 450-500 mm civarındadır
  • Yağışın en fazla düştüğü mevsim yaz, en az düştüğü mevsim kıştır
  • Yağışlar büyük oranda kar şeklindedir
  • Doğal bitki örtüsü iğne yapraklı ormanlardır
  • Yağışın azaldığı alanlarda bozkırlar görülür

  
• Step İklimi


  • Özellikle 30° ve 60° enlemleri arasında bulunan karaların iç kısımlarında yer alır
  • Step iklimi, geçiş iklimi özelliği gösterir. Çöllerle, savan ve ılıman iklim sahaları arasındaki geçiş alanlarında görülür
  • Yıllık sıcaklık ortalaması 5-15°C arasındadır
  • Kışlar soğuk 0° C civarındadır
  • Yıllık sıcaklık farkı 20 – 30°C' arasında değişir
  • Yıllık yağış miktarı 300 – 500 mm arasındadır
  • Yağış rejimi düzensizdir
  • En fazla yağış ilkbahar ve yaz mevsiminde düşer
  • Kış yağışları kar şeklindedir
  • Doğal bitki örtüsü steplerden oluşur

  
• Tundra İklimi (Kutup altı İklimi)


  • Genel olarak, 60° -70° enlemleri arasında yer almaktadır
  • Sıcaklık yıl süresince çok düşükür
  • En sıcak ay ortalaması 10°C'nin altındadır
  • Yıllık sıcaklık farkının 25-30°C'nin üstündedir
  • Yağışlar ortalama 200 – 250 mm civarına yağış alır
  • En fazla yağış yaz mevsiminde düşer
  • Doğal bitki örtüsü tundralardır
  • Topraklar yılın büyük bölümünde donmuş halde bulunur
  • Tarımsal faaliyetler yok denecek kadar azdır
  • Nüfus seyrektir

  
• Kutup İklimi


  • 70° ve 90° enlemleri arasında yer alır
  • Sıcaklık ortalaması yıl boyunca 0°C'nin çok altındadır
  • Buzullarla kaplı durumdadır
  • Toprak oluşumuna rastlanmaz
  • Yıllık sıcaklık farkı 30°C civarındadır
  • Yağış miktarı çok azdır ve kar şeklindedir
  • Ortalama yağış 200 mm.nin altındadır
  • Doğal bitki örtüsü yoktur

  
• Dağınık Yerleşme


  Bu tür yerleşmelerde meskenler birbirinden uzak patika yollarla birbirine bağlanmıştır
• Toplayıcı yerleşme


  Dağınık yerleşmelerin birbirine patika yollarla bağlandığı yerleşme tipi
• Kır yerleşmelerinde nüfus 20.000'in altındadır.
• Bir şehirde bir ya da birden fazla fonksiyon ön plana çıkabilmektedir
• Akdeniz iklimi, Tundra iklimi arasında yer alır
• Steplerin bitki örtüsü bozkırdır
• Akdeniz iklimindeki sıcaklık ortalamaları yüksektir
• Ilıman okyanusu iklimlerinde yaşam rejimi düzenlidir
• Alçalıcı hava hareketi


  Yüksek basınçlı
• Yükselen hava hareketi


  Alçak basınçlı
• zŽŒƵŶůƵŬ


  1. ƚŵŽƐĨĞƌŝŽůƵƔƚƵƌĂŶŐĂnjůĂƌŦŶLJŽŒƵŶŽůĚƵŒƵĂůĂŶůĂƌĚĂŚĂǀĂŶŦŶLJĞƌĞƵLJŐƵůĂĚŦŒŦĂŒŦƌůŦŬ daha ĨĂnjůĂĚŦƌ͘

  2. ƵŶĞĚĞŶůĞĂƚŵŽƐĨĞƌŝŽůƵƔƚƵƌĂŶŐĂnjůĂƌŦŶLJŽŒƵŶůƵŒƵŶƵŶĨĂnjůĂŽůĚƵŒƵĂůĂŶůĂƌĚĂďĂƐŦŶĕĚĞŒĞƌŝĚĂŚĂLJƺŬƐĞŬƚŝƌ͘
• zƺŬƐĞůƚŝ

  ƚŵŽƐĨĞƌŝŽůƵƔƚƵƌĂŶŐĂnjůĂƌŦŶLJŽŒƵŶůƵŒƵŶƵŶĚĞŶŝnjƐĞǀŝLJĞƐŝŶĚĞŶLJƵŬĂƌŦLJĂĕŦŬŦůĚŦŬĕĂĂnjĂůŵĂƐŦďĂƐŦŶĕĚĞŒĞƌŝŶŝŶĂnjĂůŵĂƐŦŶĂŶĞĚĞŶ olur.
• Basınç merkezleri
• Rüzgar Çeşitleri


  • Sürekli Rüzgarlar
  • Mevsimlik Rüzgarlar

  
• Rüzgârlar

  • (WNLVL<HUOLU¸]JUODU¸]HULQGHQHVHQNXUXYHV¿FDNU¸]JUODUG¿U<HUOLU¸]JUODU¿QEDÅO¿FDODU¿KDPVLQVLURNNROHYHFKHYHVDP\HOLGLU<HUOLU¸]JUODU¿QEDÅO¿FDODU¿PLVWUDOERUDNULYHW]YHHWH]\HQGLU7URSLNDO5¸]JUODU7URSLNDONXÅDNWDPD\¿VYH

  HNLPDUDV¿G²QHPGHRN\DQXV¸]HULQGHK¿]OD¿V¿QDQKDYDQ¿Q\XNDU¿GR½UX\¸NVHOPHVL\OHWURSLNDOVLNORQODUROXÅXU7URSLNDOVLNORQDODQ¿QDGR½UXLVHK¿]O¿ELUKDYDDN¿P¿PH\GDQDJHOLU%LUELUOHUL\OHNDUÅ¿ODÅDQKDYDN¸WOHOHULVDUPDOKDUHNHWOHU\DSDUDN

  KRUWXPODU¿YHN
• Sıcak yerel rüzgarlar


  • Sirocco
  • Khamsin
  • Samyeli
• Soğuk yerel rüzgarlar


  • Mistral
  • Bora
  • Krivetz
• Erol'un evi Karadeniz'e bakan bir yamacın üzerindedir
• Görsel, sürekli rüzgarların eşiş yönlerini göstermiştir

  
• Görsel, rüzgar tiplerinin eşiş yönlerini yanlış göstermiştir

  
• Yukarıdaki haritada dağılışı gösterilen iklim tipi hangisidir?

  
• Hangi iklim tipi olabilir?

  • A Muson iklimi
  • B Iliman Okyanausal iklim
  • C Çöl iklimi
  • D Ekvatorial iklim
  • E Step iklimi

  
• Görsel Savan İklimi
• Bilim ve Teknolojideki Gelişmeler
• EXOXQGX½X NDELQ KDFPLQH HÅLWWLU
• 1 mol atom ya da molekül kütlesi (M) 6,02x10^23 tanecik içerir
• 1 mol gaz 22,4 L hacim kaplar