Duitsland

• Nationaalsocialisme


  De opkomst van het nationaalsocialisme en de gevolgen voor Duitsland en Europa (1918-1945)
• Koude Oorlog


  Het ontstaan en verloop van de Koude Oorlog en de invloed op de geschiedenis van Duitsland na de Tweede Wereldoorlog (1945-1961)
• Hereniging Duitslanden


  De hereniging van Oost- en West-Duitsland en hun succesvolle integratie in Europa (1961-1991)
• Duitsland geeft zich over

  11-11-1918
• Paul von Hindenburg


  De legerleiding onder hem realiseert dat ze de oorlog niet meer kunnen winnen
• Het Duitse leger was uitgeput
• Grote tekorten in Duitsland door zeeblokkades
• De VS is sinds 1917 betrokken bij de oorlog
• Novemberrevolutie 1918/1919


  1. Opstanden door communisten in verschillende steden, waaronder Berlijn

  2. Muiterij bij de Duitse Marine
• Wilhelm II vlucht naar Nederland
• Een burgerregering onder leiding van rijkskanselier Max van Baden moet de wapenstilstand tekenen
• De legerleiding wil niet de schuld krijgen van de oorlog
• Interbellum


  • Eerste Wereldoorlog 1914-1918
  • Roaring twenties Jaren '20
  • De Grote Depressie Jaren '30
  • Tweede Wereldoorlog 1939-1945
• Volkenbond


  Opgericht in 1919, bedoeld voor een duurzame vrede, maar geen succes omdat belangrijke landen geen lid werden
• Woodrow Wilson


  Amerikaanse president die een duurzame vrede wilde door middel van zijn Veertien Punten plan
• Oprichting Volkenbond
• Zelfbeschikkingsrecht der volkeren
• Volkenbond geen succes, belangrijke landen worden geen lid: VS, Sovjet-Unie, Duitsland
• Vrede van Versailles


  Duitsland krijgt de schuld van de oorlog, moet herstelbetalingen doen, grondgebied afstaan en koloniën afgeven, klein leger en geen vloot, geen Duitse soldaten in het Rijnland (demilitarisering)
• Dolkstootlegende


  Schuld verliezen oorlog en de Vrede van Versailles bij de Duitse regering
• Duitsland verloor o.a. Elsas-Lotharingen aan Frankrijk
• Republiek van Weimar


  Duitsland wordt een parlementaire democratie in 1919, maar conservatieven, communisten en extreem rechts vallen de nieuwe democratie aan
• Chaos in Duitsland


  1. Conservatieve elite en extremistische groepen vallen de nieuwe democratie aan

  2. Communistische opstanden (Spartacusopstand, 1919)

  3. Poging tot staatsgreep door conservatieve generaals (Kapp-putch, 1920)

  4. Poging tot staatgreep door extreem rechts (Hitler-putch, 1923)
• Oorzaken chaos: Veteranen uit de oorlog blijven gewapend, communistische revolutie in Rusland inspireert Duitse communisten, veel verzet onder de bevolking tegen de Vrede van Versailles
• Regering vlucht naar het stadje Weimar
• Bezetting van het Ruhrgebied


  1. Duitsland kan herstelbetalingen niet meer betalen

  2. Frankrijk en België bezetten het Ruhrgebied

  3. Duitse arbeiders gaan in staking, hun loon wordt wel doorbetaald met extra geprint geld
• Gevolg: hoge inflatie
• Amerikanen helpen Duitsland met goedkope leningen in het Dawesplan (1924)
• Herstel uit de crisis 1923-1929


  1. Het gaat economisch beter met Duitsland dankzij Dawesplan

  2. Internationale relaties worden normaler: Verdrag van Locarno (1925, erkenning grens met Frankrijk), Briand-Kellogverdrag (1928, vijfenzestig landen verklaren aanvalsoorlogen illegaal)

  3. Duitsland treedt toe tot de Volkenbond (1926)
• Beurskrach van 1929
• Economische crisis verspreidt zich over de hele wereld
• Duitsland wordt extra hard geraakt: acht miljoen werklozen
• Politieke partijen zijn verdeeld, democraten lijken geen antwoord te hebben op de crisis
• NSDAP krijgt veel stemmen
• Fascisme


  Ideologie met kenmerken als eenheid van de natie, een leider, verheerlijking van geweld en militarisme, ultra-nationalisme
• Ontstaan van het fascisme


  1. Na WO1 komen veel teleurgestelde veteranen terug, die hun wapens niet inleveren en knokploegen vormen

  2. Benito Mussolini weet veteranen te mobiliseren tegen de regering van Italië en de communisten, neemt in 1922 de macht over na de Mars op Rome en schaft de democratie af
• NSDAP


  Start als kleine partij in München, bouwt op met paramilitaire organisaties (SA en SS), mislukte staatsgreep in 1923, wordt in 1930 een massaorganisatie
• Hitler aan de macht


  1. In 1933 wordt Hitler gekozen tot Rijkskanselier in een kabinet met conservatieven en katholieken

  2. Door de Rijksdagbrand en noodwet kan hij de communisten uitschakelen

  3. Enkele weken later wordt de machtigingswet aangenomen, waardoor Hitler per decreet kan regeren en alle partijen behalve de NSDAP worden verboden
• Eerste Hitler jaren 1933-1938


  Afschaffing grondwet en democratie, Nacht van de Lange Messen (1934): Hitler rekent af met tegenstanders binnen de SA, dalende werkloosheid door investeringen in leger en infrastructuur, stijgende populariteit Nazi-regime, totalitaire staat
• Totalitaire staat


  Een staat die het leven van de inwoners totaal wil beheersen en controleren, door middel van gelijkschakeling, censuur, indoctrinatie, propaganda, uitschakelen van tegenstanders