Geschiedenis Leren

Cards (421)

  • Tijdvak 5 1500-1600 (16e eeuw)
    • Het begin van de Europese overzeese expansie
    • Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling
    • De hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke oudheid
    • De protestantse reformatie die splitsing van de christelijke kerk in West-Europa tot gevolg had
    • Het conflict in de Nederlanden dat resulteerde in de stichting van een Nederlandse staat
  • Tijdvak 6 1600-1700 (17e eeuw)
    • Het streven van vorsten naar absolute macht
    • De bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek
    • Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie
    • De wetenschappelijke revolutie
  • Tijdvak 7 1700-1800 (18e eeuw)
    • Rationeel optimisme en 'verlicht denken' dat werd toegepast op alle terreinen van de samenleving: godsdienst, politiek, economie en sociale verhoudingen
    • Voortbestaan van het ancien régime met pogingen om het vorstelijk bestuur op eigentijdse verlichte wijze vorm te geven (verlicht absolutisme)
  • Tijdvak 7 1700-1800 (18e eeuw) deel 2
    • Uitbouw van de Europese overheersing, met name in de vorm van plantagekoloniën en de daarmee verbonden trans-Atlantische slavenhandel, en de opkomst van het abolitionisme
    • De democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrecht en staatsburgerschap
  • Tijdvak 8 1800-1900 (19e eeuw)
    • De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legde voor een industriële samenleving
    • Discussies over de 'sociale kwestie'
    • De moderne vorm van imperialisme die verband hield met de industrialisatie
    • Voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces
    • De opkomst van emancipatiebewegingen
    • De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: liberalisme, nationalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme
  • Tijdvak 9 1900-1950 (20e eeuw)
    • De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie
    • Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en fascisme/nationaalsocialisme
    • De crisis van het wereldkapitalisme
    • Het voeren van twee wereldoorlogen
    • Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de Joden
    • De Duitse bezetting van Nederland
    • Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering
    • Vormen van verzet tegen het West-Europese imperialisme
  • Tijdvak 10 1950-2000 (21e eeuw)
    • De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
    • De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
    • De eenwording van Europa
    • De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen
    • De ontwikkeling van pluriforme en multiculturele samenlevingen
  • Beeldenstorm
    De vernieling op grote schaal van beelden en plunderingen van katholieke kerken en kloosters door de Calvinisten in de Nederlanden in 1566.
  • Calvinisten
    Volgelingen van Calvijn.
  • Centralisatiepolitiek
    Politiek waarbij wordt geprobeerd om zoveel mogelijk vanuit één gebied te besturen.
  • Geocentrisch wereldbeeld

    Het model van het zonnestelsel waar de aarde het middelpunt is en andere hemellichamen omheen draaien.
  • Heliocentrisch wereldbeeld

    Het model van het zonnestelsel waar de zon het middelpunt is en andere hemellichamen omheen draaien.
  • Humanisme
    Een levensbeschouwing die de menselijke waardigheid, de vrijheid en het individu centraal stelt.
  • Individualisme
    Maatschappelijke stroming waarbij het individu centraal staat.
  • Kolonisatie
    Het verschijnsel dat een land een ander land in bezit neemt en dit land dan als deel van zichzelf (als een kolonie) gaat beschouwen.
  • Lutheranen
    Volgelingen van Luther.
  • Ontdekkingsreizen
    Reizen waarmee onbekende gebieden worden verkend.
  • Plakkaat van Verlatinghe
    Plakkaat waarmee een aantal gewesten van de Nederlanden in 1581 zich onafhankelijk verklaarden en Filips II werd afgezet als hun heerser.
  • Protestants
    Stroming in het christelijk geloof die is ontstaan na een breuk met de rooms-katholieke kerk.
  • Reformatie
    Kerkhervorming die tot doel had om de misstanden binnen de rooms-katholieke kerk op te lossen en die de grondslag vormde voor het protestantisme.
  • Renaissance
    Periode in de 15e en 16e eeuw die wordt gekenmerkt door een vernieuwde levensstijl en een heropleving van kunst en wetenschap, geïnspireerd op de klassieke oudheid.
  • Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden
    De naam die de zeven Nederlandse gewesten zichzelf in 1588 gaven nadat ze zich hadden losgemaakt van Spanje en geen koning meer hadden.
  • Rooms-katholiek
    Het deel van het christendom dat gehoorzaam is aan de paus in Rome.
  • Vrede van Augsburg
    Vredesovereenkomst gesloten in 1555, waarin werd bepaald dat iedere vorst het geloof van zijn onderdanen zelf mocht bepalen.
  • Wetenschappelijk denken
    Manier van denken waarbij nieuwe kennis voorkomt uit studie en onderzoek.
  • 1453
    De Turkse verovering van Constantinopel brengt een einde van het Oost-Romeinse rijk.
  • 1488
    De ronding van Kaap de Goede Hoop door Bartholomeus Diaz.
  • 1492
    Columbus komt voor de eerste keer aan in Amerika.
  • 1498
    Vasco da Gama is de eerste Europeaan die per schip in Indië aankomt.
  • 1515
    De Nederlanden komen in handen van de Spaanse vorst Karel V.
  • 1519
    Spaanse verovering van het Aztekenrijk door Hernando Cortés.
  • 1517
    Luther publiceert zijn 95 stellingen in Wittenberg, waardoor de Reformatie begint.
  • 1522
    Oprichting van de inquisitie in de Nederlanden. Deze kerkelijke rechtbank moest protestanten veroordelen.
  • 1541
    Calvijn vestigt zijn kerk in Genève.
  • 1555
    Godsdienstvrede van Augsburg maakt een einde aan jarenlang godsdienstoorlogen in het Duitse rijk. Voortaan mocht iedere Duitse vorst het geloof in zijn gebied bepalen.
  • 1566
    De beeldenstorm vindt plaats.
  • 1568
    De slag bij Heiligerlee betekent het begin van de Nederlandse Opstand.
  • 1572
    De Geuzen nemen Den Briel in.
  • 1579
    De unies van Atrecht en Utrecht worden opgericht.
  • 1581
    Filips II wordt door de gewesten van de Unie van Utrecht afgezet als landheer door middel van de Akte van Verlatinghe.