Module 6

• Ang kolonyalismo at imperyalismo ng mga kanluraning bansa ang nagbigay-daan sa pagbangon ng nasyonalismo sa Asya
• Nasyonalismo


  Damdaming makabayan na maipakikita sa matinding pagmamahal at pagpapahalaga sa Inang-bayan
• Napahahalagahan ang bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa pagbibigay-wakas sa imperyalismo sa Silangan at Timog-Silangang Asya
• Nabuo ang nasyonalismo sa Asya bilang reaksyon ng mga Asyano sa kolonyalismo at imperyalismong Kanluranin
• Mga paraan upang maipakita ang damdaming nasyonalismo


  • Paggamit ng rebolusyon
  • Pagyakap sa ideolohiya
  • Pagtatatag ng mga makabayang samahan
• Masipag mag-aaral si Maria at sa pagtatapos ng kanyang pag-aaral ay plano niyang magtrabaho sa kanyang sariling bansa
• Nangangarap si Pedro na maging isang sundalo upang maging tagapagtanggol ng bansang Pilipinas
• Si Ana ay nanirahan ng permanente sa bansang kanyang sinilangan upang maging kabahagi sa pag-papaunlad nito
• Pagtulong sa kapwa at gobyerno sa panahon ng kagipitan gaya ng sakuna
• Damdaming makabayan na maipakikita sa matinding pagmamahal at pagpapahalaga sa Inang-bayan
• Nakakagawa ng sariling pasya o desisyon para sa ikabubuti ng bansa
• Nakamit ng Burma ang kalayaan sa pamamagitan ng kasunduang Anglo-Burmese noong Enero 4, 1948
• Paggamit ng iba't ibang pamamaraan para matamo ang kasarinlan
• Nasakop ng Japan at ginawang base-militar at pilit na itinaguyod ang kanilang nasyonalismo
• Inilagda ang kasunduan Anglo-Burmese noong Enero 4, 1948
• Agad na nagtagumpay ang rebolusyong nilunsad ng mga Burmese
• Ang bansang China ang matagal na sumakop sa Burma
• Kinontrol ng China ang Burma sa tulong ng India at Britanya
• Mga pangungusap na TAMA sa bahaging ginampanan ng nasyonalismo sa Hilagang-Silangan at Timog-Silangang Asya


  • Paggamit ng iba't ibang pamamaraan para matamo ang kasarinlan
• Nasakop ng Japan at ginawang base-militar at pilit na itinaguyod ang kanilang kabihasnan
• Pinamunuan ni Emilio Aguinaldo ang isang demokratikong pamahalaan
• Nakaranas ng kahirapan laban sa mga Hapones kaya itinatag ang kilusang Anti Fascists People's Freedom League o AFPFL
• Umusbong ang nasyonalismong tradisyunal upang paalisin ang mga kanluranin at ang impluwensya nito na pinangunahan ng samahang Boxers
• Pinasimulan ni Sukarno ang pamahalaang guided democracy (limited democracy)
• Ang pamamaraang ginamit ng mga naging pinunong lider sa mga kilusang naghangad ng paglaya sa mga Europeong mananakop sa rehiyong ito


  1. Naghain ng mga reporma

  2. Nagbuo ng mga makabayang organisasyon

  3. Gumamit ng mga madugong pakikihamok laban sa kanilang mananakop
• Pinuno/Lider


  • Achmed Sukarno
  • U Nu
  • Aung San
  • Heneral Emilio Aguinaldo
• Guided democracy (limited democracy)

  Pamahalaang itinatag ni Sukarno na batay sa Pancasila - limang (5) patnubay na prinsipyo: paniniwala sa Diyos, nasyonalismo, pagkakawanggawa, katarungang panlipunan, at demokrasyang gagabayan ng karunungan
• Nakamit ng Indonesia ang kalayaan noong Agosto 17, 1945 sa pamamagitan ng Rebolusyong laban sa mga Olandes
• Umigting ang pagnanasang lumaya nang pagkalooban ng simbolikong kalayaan si Sukarno noong sakupin sila ng Japan noong Ikalawang Digmaang Pandaigdig
• Nang matalo ang Japan, dumating muli ang mga Olandes upang ibalik ang kanilang pamamahala sa Indonesia
• Subalit ang Indonesia na nakaranas ng kalayaan ay lumaban sa loob ng 23 taon
• Tinanggap at ipinagbunyi ng mga tao ang pamahalaang guided democracy ni Sukarno at ginawa siyang pangulong panghabambuhay noong 1963
• Ang lubos niyang kapangyarihan ang naging dahilan ng pag-abuso niya sa kapangyarihan
• Kinumpiska ng pamahalan ng Burma ang negosyo, bangko at pribadong ari-arian. Ito ang dahilan kaya nawalan ng hanapbuhay ang mga dayuhan
• Noong hindi pa nakamit ng Burma ang kalayaan, ang kumukontrol dito ay ang India sa tulong ng Britanya at China
• Bilang pagtugon sa pananakop na ito, nagtatag ang Burma ng iba't ibang kilusang naghahangad ng kalayaan


  1. Nang maramdaman ng Ingles ang pagpupunyagi sa kalayaan ng mga Burmese nagkaroon ng pagbabago sa bansa na humantong sa paghiwalay ng Burma sa India noong 1935

  2. Upang makuha ng mga Hapones ang loob ng mga Burmese, maagang ipinahahayag ng Japan ang pagtataguyod tungo sa kasarinlan

  3. Nagpahayag ng kalayaan sa Burma noong Enero 4, 1948
• Pinatay si Aung Sun at ang kanyang gabinete ng upahang armado ng kanyang talunang kalaban na si U Saw
• Nang maaresto si U Saw ay ipinagpatuloy ni U Nu ang naiwan ni Aung San
• Unti-unting nasakop ng Japan ang Korea na ginawang base-militar at pilit na itinaguyod ang kanilang kabihasnan
• Napabilis ang mga pagtatangkang ginawa ng Korea upang mapatalsik ang mga Hapones pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig kung saan natalo ang mga Hapones