1. GAIA: Europar Batasuna

Cards (31)

  • Zer da Europar Batasuna?
    Hitzarmen/Tatatuak dira.
    Botere politikoen egituraketa da --> Tratatuetan lan egitean erakundeak sortzen dira, -> erakundeeei boterea ematen zaie, hauek (erakundeak) erabaki amankomunak hartzen dituzte eta hartutako erabaki hauek: zuzenbide komunitarioa sortzen dute.
    1. Lehen hazia: elkartzeko borondatea, guda osteak
    xx. medean:
    • Eb sortzeko nahia (gudu eta bake ezaren aurreko erantzuna) + batasun beharra zegoen
    • Eredu federalista (alde guztiak erakunde batean sartu) ezarri zen Europan
    --> Botere propioak sortu -> aukera izan erakundeak eta nazioarteko ornamendu juridikoak aldatzeko: erabakiak hartzeko - horretarako -> Justizia Auzitegi bat sortu zuten.
    • Arrazoi desberdinengatik -> dena gelditu zen eta boterea Amerikako Estatu Batuei eman zitzaion.
    1. Lehen hazia: elkartzeko borondatea, guda osteak
    XX. medean
    • Eredu federalista alde batera uzti zen eta funtzionalistak indarra hartu zuten --> 40 eta 50 hamarkadetan sortutako erakundeak eredu funtzionalista jarraitu zuten
    • 1949. urtean sortu zen: Europako Kontseilua --> estatu guztien arteko demokrazia, bakea eta oinarrizko eskubideen babesa zuen helburu.
  • 2. Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren sorkuntza(CECA)


    1950eko maiatzaren 9an --> Robert Schuman garatu zuen " Declaración Schuman" : frantzia eta alemania artean ikatza eta altzairuaren merkatu bateratua sortzeko asmorarekin.
    • Robert planteatzen du: metodoa sektorialki egitea eta eredu funtzionalista jarraitzea.
    • "Declaración Schuman" en helburua da: gerra konfliktoak ekiditea etorkizunari begira merkantzien zirkulatzeko askatasuna kontrolatuz.
  • 2. Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren sorkuntza (CECA)

    1957ko apirilaren 18an sinatu zen CECA, Parisen -> 1952ko uztailaren 3an indarrean sartu zen.
    • Nork sinatu zuen? Alemania, Frantzia, Belgika, Italia, Luzemburgo eta Herbereak
    • Tratatuaren helburua: ikatzaren eta altzairuaren produkzioa eta kontrola burutzeko erakundeak sortzea. Gerora, erakunde hauek EBn oinarri instituzional bezala funtzionatuko dute.
  • 2. Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren sorkuntza(CECA)
    OSAERA
    1. Goi autoritatea
    • Betekizuna: ikatza+altzairuaren gaian erabakiak hartu eta 6 estatuen arteko interes orokorra defendatzea.
    • Biltzarraren aurrean entzule izango da.
    • Justizia Auzitegi baten menpe egongo da
    • Gaur egun: Europako Batzordea.
  • 2. Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren sorkuntza(CECA)

    OSAERA
    2. Batzarra
    • Goi autoritateak, bere jardueraren nondik norakoak batzarrari aurkeztu beharko dizkio.
    • Gaur egun: Europako Parlamentua (gutxi gorabehera)
  • 2. Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren sorkuntza(CECA)

    3. Justizia Auzitegia
    • Batzarraren funtzionamendu egokiaren kontrol jurisdikzionala burutzen du
    • Gaur egun: Europar Batasuneko Justizia Auzitegia (EBJA)
  • 2. Ikatzaren eta Altzairuaren Europako Erkidegoaren sorkuntza(CECA)

    OSAERA
    4. Ministro Kontseilua
    • Estatuen interesak proiektatuko ditu.
    • Gaur egun: Ministro Kontseilua.
  • 3. Defentsarako Europar Erkidegoaren eta Euroar Erkidego Politikoaren porrota
    Koreako gerra hasiera eman zela eta -> Eurpako kideek defentsa komuna bilatzen zuten. -> defentsaren lehen aplikazioa ahula izan zen eta porrot egin zuen. -> orduan -> Pleven Plana ezarri zuten, plan hau zen: tratatu bat sinatzea : Defentsarako Europako Erkidegoa (DEE) - sinatu zuten: 1955ko maiatzaren 2an.
  • 4. Izaera supranzionala Europar integrazioaren jarraipena

    • 1975eko martxoaren 25ean, Erroman, 2 tratatu sinatu ziren:
    1. EEE (Europako Esparru Ekonomikoa)-> merkatu komuna sortzeko erkidegoa.
    2. EURATOM-> energia atomikoa bakean garatzeko erkidegoa.
    3. 2 tratatuen osaera: 1)Batzordea, 2)Parlamentua, 3) Justizia Auzitegia eta 4) Ministro Kontseilua.
  • 4. Izaera supranzionala Europar integrazioaren jarraipena
    • 1965ean -> EEE, EURATOM eta CECA batu, eta 4 erakunde sortu zituzten: Komisioa, Parlamentua, Ministroen Kontseilua eta Luxemburgoko Justizia Auzitegia. (6 herrialde dira kidee).
    • 1960an -> Europako Merkatu Librearen Elkartea (EMLE) sortu. Bere politika nagusia: nekazal politika
  • 5. Lehenengo atxikimenduak eta hedapena (1968-1970)

    EEE (Europako Esparru Ekonomikoa) ren lehen urteetan 2 pentsaera izan
    1. Integrazioaren alde-> indarra intentsifikatzea + botere gehiago eskaintzea europar erakundeei.
    2. Estatuek beraien subiranotasuna besterentzea nahi ez duten alderdiak
  • 5. Lehenengo atxikimenduak eta hedapena (1968-1970)


    • 1966 -> Luxemburgoko akordioa sinatu. Adostu arau bat: Kontseiluko ministroek estatu kide baten interes nazional "oso garrantzitsu" bati eragiten dioten erabakiak hartu behar zituzten
    • 1968 -> Aduanen batasuna jarri indarrean, helburua: barne merkatu bakarra osatzea. + Frantziako presidenteak bere dimisioa aurkeztu zuen.
    • 1972 -> Lehen hedapena: Erresuma Batua, Danimarka eta Irlanda EEEn sartzen dira. (Seien Europa izatetik -> bederatziko Europa izatera pasa)
  • 6. Bigarren eta Hirugarren hedapena eta Europako Agiri Bankua
    • 1974ean -> Europar Kontseilua sortu: Europako Batzordeko presidenteak + estatu/gobernuburuak. 1974ean ere -> tratatuen erreformak aurrera eraman ziren.
    • 1979en -> Europako diru sistema jarri zen indarrean. + Europako Parlamentuko kideek aukeratzeko lehendabiziko hauteskundeak ospatu zien, sufragio unibertsalaren bidez.
  • 6. Bigarren eta Hirugarren hedapena eta Europako Agiri Bankua
    • 1981ean -> Grezia sartu zen EEEn.
    • 1986an -> Espainia eta Portugal sartu EEEn. + 2 joera sortu:
    1. Ad intro: sakundu
    2. Ad extra: hedatu
    • 1983an -> lehen aldaketa handia: Europako Agiri bakarra onartu: estatu kidee guztietan aplikagarri eta amakomunak izango diren politikak egiteko saiakera:
    1. EEEri eskumen gehiago ematea
    2. Europar Parlamentuari garrantzia gehiago ematea
    3. Lehen Instantziako Auzitegi bat sortzea
  • 7. Maastrichteko Ituna edo Europar Batasunaren Ituna (1992)
    80 hamarkada amaieran -> funtsezko aldaketa politikoak eman ziren:
    1. Berlingo harresia erori zen eta Sobietar Batasuna desagertu zen.
    2. 1885an -> Suedia, Austria eta Finlandia EEEn sartu ziren.
    • 1990ean -> Gobernuarteko 2 konferentzia izan ziren:
    1. Ekonomia eta diru batasuna egituratzeko
    2. Batasun politikoa ezartzeko
    • Batasunaren Tratatuaren Proiektua sortu zen ( 2 konferentzien arteko batasuna zen) eta Maastrichten eman zioten onespena 1992ko otsailaren 7an.
  • 7. Maastrichteko Ituna edo Europar Batasunaren Ituna (1992)

    Maastrickteko Tratatuak Europar Batasuna sortzen du.
    • Maastrickteko itunaren muina: elkarte komunitarioak (zuzenbide komunitarioa)
    • Hasieran ez du izango nortasun juridikorik, Nizako Tratatua sinatzean lortuko du hau. Berez, nortasun juridikoa izan arren erantzunkizuna Estatuena izango da.
  • 7. Maastrichteko Ituna edo Europar Batasunaren Ituna (1992)

    • Ekarritako aldaketak:
    1. Batasun ekonomiko eta monetarioa sortuko du. 1992tik moneta bakarra egongo da.
    2. Kanpo eta Segurtasun Publikoaren (PESC) zutabean + Justizia eta Barne Gaien zutabean aldaketak egin
    3. EBko hiritartasunaren kontzeptua sortuko du.
    4. Subsidiariotasun printzipioa sortuko du. -> erabakiak hartzen dituen boterea, herritarrengandik hurbilen dagoen boterea izan beharko du eraginkorra izateko.
  • 7. Maastrichteko Ituna edo Europar Batasunaren Ituna (1992)
    Eskualdeen Batzordea
    • Maastrichteko tratatuan sortu -> estatu kideetako eskualde haien ordezkarien foro bat sortuz, eta interes porpioak defendatzeko. - zertarako sortu?-> estatu federaletan (Alemanian) erreibindikazio mugimenduak ekiditeko eta gelditzeko.
    • Eredu ekonomikotik -> eredu politikora pasako da. Eta honek aldaketa sakonak ekarriko ditu.
  • 7. Maastrichteko Ituna edo Europar Batasunaren Ituna (1992)
    • Eredu ekonomikotik -> eredu politikora pasako da. Eta honek aldaketa sakonak ekarriko ditu. Aldaketak:
    1. CEE (Tratado de la Comunidad Economica Europea) izatetik -> CE (Tratado de la Comunidad Europea) izatera pasako da. Tratatu hau 3 elkartek osatuko duto: CAJI + 3 elkarte komunitarioak + PESC
    • 3 elkarte kominitarioen zutabea: Europako 3 Ekonomia Erkidegoek osatu
    • PESC: atzerri politika, ejertzitoa, defentsa.
    • CAJI: asiloa, terrorismoa
  • 8. Laugarren hedapena eta Amsterdameko Ituna.
    • 1960 -> EFTA sortu
    • 1995 -> Suedia, Austria eta Finlandia EEEn sartu.
    • Amsterdameko Ituna -> 1997an sinatu, 1999an indarrean
    -> zer ekarri? demokrazia, eraginkortasun eta botere gehiago.
    -> Lortutako elementu esanguratsuak:
    1. parlak botere gehiago
    2. zenbait printzipio indartu->subsidiariotasun printzipioa.
    3. 3zutabetik 1zutabera pasa->justizia+barne gaietako materia batzuk
  • 9. Nizako aldaketak, aldateka hitzarmena
    Nizako Erreforma Ituna ->2001 sinatu -> 2003 indarrean. ALDAKETAK:
    • Konferentzia intergubernamental berria, Estatuko ordezkari nagusiekin-> Helb: erreforma instituzional bat.- >Erakunde Europarren eraginkortasuna eta operatibitateak berrikuntza bat eskatuko dute barne araudi traketsak garbitu ahal izateko.
    • Konferentzia intergubernamental berria, gutxieneko hitzarmenka lortu
    1. parlamentuari bat eman
    2. unanimitateak gehiengora pasa zenbait arlotan
    3. parlamentuko diputatu kopurua aldatu.
  • 9. Nizako aldaketak, aldateka hitzarmena
    Oinarrizko Eskubideak arautzeko beharra->Oinarrizko Eskubideen Gutuna sinatu(balio politikoa bai, indar loteslea ez)- onartzeko prozedimendua: konbentzioaren formula. Elementu berri batzuk barneratu:
    • Parlamentu estataleko ordezkariek parte hartu
    • Herritarren legitimitate demokratikoa erantsi.
  • 10. Europako Konstituzioa, bostgarren hedapena eta Lisboako Ituna
    • Europako ordezkariak+estatuetako ordezkariak=2. konbentzioa 2004
    -> Zertarako?Europako etorkizuna eztabaidatzeko. Zer gai?
    1. eskumenen sistema erabaki behar
    2. gitunaren izaera juridikoa -> normatiboa
    3. tratatuen simplifikazio formula (goi mailakoen tratatuen erreforma normatibo bat planteatu)
    4. Eskumenen zatiketa-> Konstituzio baten beharra.
  • 10. Europako Konstituzioa, bostgarren hedapena eta Lisboako Ituna
    • 2002tik 2003ra-> konbentzioak egin, konstituzio hitza bueltaka -> konbentzioaren barruan, organo berria: praesimium: tratatu konstituzionalaren lehen zirriborroa aurketuko die estatuko ordezkariei eta europako erakundeei: 17 bai botatu: bertan behera.
    • 2004->Konferentzia intergubernamentalak, "Tratado Constitucional"atera:herrialde guztiek berretsi behar, erreferendum
  • 10. Europako Konstituzioa, bostgarren hedapena eta Lisboako Ituna
    • Alemaniak, EBko presidentzia hartu (tratatu konstituzionala alde batera utzi), Portugali eman presidentzia. -> Lisboako erreforma indarrean sartu 2009. EB egitura bakarra izatera pasa.
  • 11.Lisboako Itunaren ezaugarri orokorra
    • Erreformak ezarritako aldaketak:
    1. izena: EBT -> EBFT : biei nortasun juridiko bera eman
    2. "komunitario" agertzean "batasuna" jarri.
    • Lisboako Ituna, aurrerapausoak:
    -> Batasunari nortasun juridikoa eman.
    -> Zutabeak desegin: batasun komunitarioa
    ->Oinarrizko Eskubideak finkatu-> gutunari indar loteslea eman.
    -> Europako parlamentuari indar gehiago eman
    -> Batasuneko presidente iraunkor bat sortu.
  • 11.Lisboako Itunaren ezaugarri orokorra
    • Lisboako Ituna, atzerapausoak:
    -> arau nagusiari konstituzio itxura ez eman.
    -> Oinarrizko Eskubideen Gutuna ez sartu itunetan.
    ->EBko atzerri ministroa, kanpo arazoetako goi ordezkari izatera pasa.
    ->Sinboloan: ez Europako ikurrak, ez himnoak.
  • 12. Gaur egun
    • 3 tratatu indarrean: EBT + EBFT + EURATOM
    • Ad extrar joera jarraitu: hedapena.
    • Krisi ekonomikoa jasan, 3 aldaketa nagusi:
    1. ezarritako baldintzak betetzen dituzten estatuei diru languntzak eman.
    2. Tratatu berri bat: Tratado Mede-> egonkortasuna sortzeko. Helburua: diru fondo bat, obligazio finantzieroak bete ezin dituzten estatuentzako.
    3. Tratado de Estabilidad, Coordinacion y Gobernanza-> 3 helburu: aurrekontu hitzarmena, politika ekonomikoen koordinazioa, euroaren goi bilera.
  • 12. Gaur egun
    • Egungo egitura:
    ->Batasunaren izaera: erakunde supranazionala, izaera irekia, ad extrar
    -> Botere egitura konplexua. 2 Ideia:
    1. Estatuek akordioak egin ditzakete beren artean edo gobernu federalarekin. Konstituzioak ahalmenak ematen dizkio gobernu federalari.
    2. Konpetentzia konpartituak izan orain.
    -> EB zuzenbide eratorria ematen duen entitate bat da.