aardrijkskunde H5

• Verenigd Koninkrijk

  Bestaat uit vier delen: Engeland, Schotland, Wales en Noord-Ierland. De eerste drie delen vormen samen Groot-Brittannië
• Het Verenigd Koninkrijk telt ongeveer 65 miljoen inwoners (2019)
• Er wonen veel verschillende bevolkingsgroepen met elk hun eigen cultuur, zoals taal, godsdienst, kleding en eten
• Ongeveer 86% van de bevolking is geboren in het Verenigd Koninkrijk
• Het Verenigd Koninkrijk is multicultureel, wat grotendeels samenhangt met het koloniale verleden
• Groei van het rijk

  1. Aan het begin van de zestiende eeuw werd de handel tussen Europa en de Arabische landen steeds lastiger

  2. Europese landen gingen zelf op zoek naar specerijen en grondstoffen uit Azië en Afrika

  3. Periode van de grote ontdekkingsreizen begon

  4. Europese landen breidden hun macht uit over de hele wereld

  5. Buiten hun landgrenzen stichtten ze nieuwe gebieden: de koloniën

  6. Belangrijkste doel van kolonisatie was het vergroten van de rijkdom van het moederland
• Rond 1900 was het Britse koloniale rijk verreweg het grootste ter wereld
• Het Britse koloniale rijk omvatte een kwart van het landoppervlak van de wereld en telde een kwart van de wereldbevolking
• Om het immense rijk te beheren, vertrouwden de Britten vooral op de lokale autoriteiten
• Industrialisatie

  1. Aan het einde van de achttiende eeuw begon in het Verenigd Koninkrijk de Industriële Revolutie

  2. Politieke stabiliteit in het land zorgde voor ontwikkeling van wetenschap en techniek

  3. Land beschikte over alles wat nodig was om fabrieken met (stoom)machines te bouwen

  4. Steenkool en ijzererts waren aanwezig en andere grondstoffen konden uit de koloniën worden gehaald

  5. Industrialisatie maakte massaproductie mogelijk

  6. Veel producten konden worden afgezet in de koloniën
• In de achttiende eeuw steeg de steenkoolproductie van Engeland van 3 miljoen ton naar 10 miljoen ton
• Halverwege de negentiende eeuw produceerde Engeland evenveel textiel als alle andere Europese landen bij elkaar
• Twintigste eeuw


  1. Verenigd Koninkrijk moest zijn plaats in de wereld opnieuw bepalen

  2. Land was een van de overwinnaars van de Tweede Wereldoorlog, maar zijn rijkdom, aanzien en autoriteit waren sterk verminderd

  3. In de koloniën ontstonden onafhankelijkheidsbewegingen

  4. Dekolonisatie begon en de koloniën maakten zich geleidelijk los van het moederland
• Het Verenigd Koninkrijk en de meeste van zijn koloniën vormen nu samen het Gemenebest van Naties (Commonwealth of Nations)
• In de economie vond een verschuiving plaats van de productie van goederen naar het verlenen van diensten
• De-industrialisatie heeft ervoor gezorgd dat bepaalde delen van het Verenigd Koninkrijk minder welvarend zijn geworden
• De regionale ongelijkheid groeit al jaren
• De overheidsschuld is gegroeid, waardoor de welvaart daalde en er grote bezuinigingen noodzakelijk werden
• Het Verenigd Koninkrijk heeft steeds meer te maken met problemen rond het multiculturele karakter en de immigratie
• De immigratie van werknemers uit de EU-lidstaten in Oost-Europa speelde een belangrijke rol bij het stimuleren van de campagne om de Europese Unie te verlaten
• Manchester


  Dé sportstad van Groot-Brittannië, toonaangevende muziekstad
• In de loop van de achttiende eeuw werd Manchester de eerste industriestad ter wereld
• Locatiefactoren

  1. Steenkool als energiebron voor stoommachines

  2. Arbeid: veel kennis en ervaring in de streek

  3. Ondernemers die nieuwe technieken gingen toepassen

  4. Stoommachine betekende begin van massaproductie

  5. Katoen werd via de haven van Liverpool goedkoop aangevoerd
• Crisis en vernieuwing


  1. Locatiefactoren uit begintijd Industriële Revolutie totaal veranderd

  2. Goedkope arbeid in lagelonenlanden stortte industrie na 1970 in crisis

  3. Na jaren van verval is Manchester opgekrabbeld

  4. Bedrijven in lichte industrie en veel werk in dienstensector

  5. Hightechindustrie en wetenschap zijn speerpunten

  6. Stedelijke vernieuwing heeft Manchester weer een moderne stad gemaakt
• Hightechbedrijven

  • Grote multinationale ondernemingen die veel investeren in onderzoek en ontwikkeling
  • Ontwikkelen en maken producten op gebied van micro-elektronica, biotechnologie, medische instrumenten en medicijnen
  • Producten hebben weinig gewicht en volume, maar veel waarde
  • Zijn footloose: vrije, losse voet, ongebonden, vrij
• Agglomeratievoordelen


  Voordelen van het bij elkaar zitten van bedrijven, zoals samenwerking, uitwisselen van ideeën en informatie
• Locatiefactor


  Factor die bepaalt waar een bedrijf zich vestigt, zoals bereikbaarheid en infrastructuur
• Manchester heeft een internationaal vliegveld en een goede toegang tot het nationale net van snelwegen
• Hoewel hightechbedrijven footloose zijn, vestigen ze zich toch bij elkaar
• De Europese Unie (EU) is een groep Europese landen die samenwerken om zaken voor alle leden van de unie te verbeteren
• In 1986 wordt een overeenkomst getekend tussen de leden van de EU om een interne markt te creëren
• In 2002 voert een groep EU-landen een gemeenschappelijke munt, de euro, in
• Vanaf 2010 ontstaan er steeds meer grote meningsverschillen tussen de verschillende EU-landen
• In 2016 is de uitslag van het referendum (volksraadpleging) dat het Verenigd Koninkrijk uit de EU wil stappen
• Brexit


  Een samentrekking van de woorden Britain en exit
• Redenen voor brexit

  • Het Verenigd Koninkrijk wil meer controle over zijn grenzen en wie er het land in mogen om er te wonen en werken
  • Het Verenigd Koninkrijk wil zelf (handels)overeenkomsten sluiten met andere landen, zowel binnen als buiten de EU
  • De leavers geloven dat de EU-contributie beter kan worden besteed
• Mogelijkheden om uit de EU te stappen

  • Harde brexit
  • Zachte brexit
  • Tweede referendum
• Een van de belangrijkste punten tijdens de brexitonderhandelingen was de zogenaamde backstop
• Het Verenigd Koninkrijk is tegen de backstop
• Harde brexit


  Overeenkomst waarbij het Verenigd Koninkrijk niet alleen de EU verlaat, maar ook de interne markt en de douane-unie van de EU