morfologie

• Morfologie

  De opbouw van woorden, komt van morphè, Goethe : keek naar opbouw planten -> opbouw woorden
• Woord


  Een zelfstandige eenheid van een vorm & betekenis
• Arbitrair


  Willekeurig = geen logica of verband in vorm en betekenis van een woord, uitzonderingen: klanknabootsing, samenstellingen
• Morfemen


  Deeltjes waaruit woorden zijn opgebouwd en die geen betekenis verdragen vb: tje, heid
• Vrije morfemen


  Gewone woorden met een betekenis op zich vb: auto, stoel
• Gebonden morfemen


  Woorden die gebonden moeten zijn met vrije morfemen vb : loos, heid
• Gelede woorden


  Woorden met 2 of meer morfemen
• Ongelede woorden


  Woorden die bestaan uit 1 morfeem
• Typen woordvorming


  • Ongeleden ; conversie
  • Ongeleden ; klinkerwisseling
  • Geleden ; nieuwe woorden bouwen
  • Geleden ; woorden vervormen
• Ongeleden ; conversie


  Iets doen waarbij het door het substantief genoemde en rol speelt, woord op basis van andere woord, klasse verandert maar klank blijft hetzelfde vb : ik douche -> een douche
• Ongeleden ; klinkerwisseling


  Wisselen van klinkers in een woord vb : breken -> breuk
• Geleden ; nieuwe woorden bouwen

  • Samenstellingen
  • Afleiding
  • Samenstellende afleiding bv : honderdjarig
• Geleden ; woorden vervormen

  • Flexie : getal, tempus, congruentie
• Kernbepaling


  Kern/hoofd van woord bepaald de eigenschap van dat woord ( in nederlands-> rechterdeel)
• Suffix


  Een achtervoegsel in een gebonden morfeem vb : ig, heid
• Prefix


  Een voorvoegsel in een gebonden morfeem vb : her-, on-
• Circumfix


  Bestaat uit een achtervoegsel en voorvoegsel vb : vermoeid
• Samenstellingen


  2 vrije morfemen samen
• Afleidingen


  Een vrije morfeem en een gebonden morfeem
• Samenstellende afleiding


  On/geleend woord met een afleiding
• Determinatieve/endocentrisch


  Als een samenstelling een kern heeft
• Exocentrisch


  Een samenstelling zonder hoofd
• Nominalisering


  Zn -> …
• Verbalisering


  … -> ww
• Analogie


  Een woordvormingsregel is productief als je het kunt toepassen op nieuwe woorden, vb : ver+adj.+en= werkwoord -> de eigenschap x-er maken
• epiek


  monologisch bericht van een handeling
• lyriek


  monologische uitbeelding van een toestand
• dramatiek


  dialogische uitbeelding van een handeling