Kadin doğum özeti

• Ektopik gebelik


  Intrauterin cavity dışında bir bölgeye yerleşmiş gebelik
• Ektopik gebelik etiyolojisi


  • Pelvik inflamatuar hastalıklar
  • Progesteron içeren rahim içi araçların kullanımı
  • Endometriozis
  • Overlerde geçirilmiş cerrahi işlemler
  • Overlerin başarısız bağlanması
• Ektopik gebelik yerleşim yerleri


  • Tubanın ampulla kısmı (en sık)
  • Tubanın istmik kısmı
  • Tubanın fimbriya kısmı
  • Tubanin uterusa girdiği interstisiyel yada kornual bölgesi
  • Abdominal
  • Servikal
  • Ovarian
• Abdominal yerleşimli ektopik gebelik

  Canlı doğum şansı olan tek gebelik, erken laparotomi ile fetüs alınmalı, plasenta bırakılmalı
• Servikal ve kornual yerleşimli ektopik gebelik


  Fetüsün büyümesi uterin kanamalara ve rüptüre yol açabilir, erken dönemde küretajla alınmalıdır
• Ektopik gebelik klinik bulguları

  • Adet gecikmesi (bazen kanamalar görülebilir)
  • Abdominal ya da pelvik ağrı
  • Hassas adneksiyal kitle varlığı
• Ektopik gebelik tanısı


  1. Beta HCG değerlendirilir

  2. Ultrasonografi ile tubalarda yerleşmiş dış gebelik kesesinin görülmesi

  3. Beta HCG'nin 48 saatte %60'tan fazla artmaması

  4. Probe küretaj (endometriyal biyopsi)

  5. Progesteron değeri
• Ektopik gebelik tedavisi


  • Cerrahi tedavi
  • Medikal tedavi
• Cerrahi tedavi


  Laparotomi ya da laparoskopi (salpenjektomi, salpingostomi, salpingotomi, segmenter rezeksiyon, fimbrial boşaltma, kornual rezaksiyon)
• Medikal tedavi


  Methotraksate (tekli doz, çoklu doz)
• Methotraksate yan etkileri; ağızda aft, GIS ülseri, kan değerlerinde bozulma, pnömonit
• Methotraksate etki mekanizması


  Reversibl olarak dihidrofolat reduktaz enzimini inhibe ederek folik asidin tetrafolik aside dönüşümünü engeller, DNA, RNA ve ATP sentezi için gerekli purin bazlarının sentezini durdurup protein sentezini inhibe eder
• Rh profilaksisi; tedavi sonrası kan uyuşmazlığı varsa 300 mikrogram Anti D ile profilaksi yapılmalıdır
• HCG


  Kantitatif, kan ve idrardan ölçülür, kanda daha doğru sonuç verir, erken gebelikte 48 saatte 2 katına çıkması idealdir
• Preeklampsi


  Gestasyonel hipertansiyona (>140/90) yeni ortaya çıkan proteinürinin (>300 mg/24saat) ya da organ fonksiyon bozukluklarının eşlik etmesi
• Preeklampsi için organ fonksiyon bozuklukları

  • Trombositopeni <100000
  • Karaciğer fonksiyon bozukluğu (AST/ALT normalin 2 katı, ALT mutlaka artar)
  • Böbrek fonksiyon bozukluğu (kreatinin>1,2 veya serum kreatinin en az x2)
  • Pulmoner ödem
• Preeklampsi risk faktörleri


  • Parite (2/3 nullipar)
  • Aile öyküsü
  • Medikal problemler (DM, kronik HT, renal hastalık, bağ doku hast.)
  • Genç (nullipar) ve yaşlı (medikal problem) hastalar
  • Obstetrik problemler (çoğul gebelikler, mol hidatiform, hidrops fetalis)
  • Geçirilmiş preeklampsi-eklampsi öyküsü
  • Düşük sosyoekonomik seviye
• Preeklampsi etiyolojisi


  • Anormal trofoblastik invazyon
  • İmmunolojik faktörler
  • Endotelyal hücre disfonksiyonu ve inflamasyonu
  • Aktive olmuş koagülasyon sistemi, beslenme faktörleri
  • Genetik predispozisyon
• Plasenta preeklampsi patogenezinde santral bir rol oynadığı kabul edilmektedir, plasentanın doğurtulması preeklampsinin tek bilinen tedavisidir
• Hafif preeklampsi tanı kriterleri

  20. gebelik haftası öncesi normotansif bir kadında gestasyonel HT görülmesi durumuna ek olarak 24 saatlik idrarda 300 mg protein varlığı, protein/kreatinin oranının 0.3'ten büyük olması veya dipstik idrar ölçümünde 1+ ya da daha fazla protein olması
• Ağır preeklampsi tanı kriterleri

  HT'ye ek olarak trombositopeni <100000; serum kreatinin >1.1 veya renal hastalık olmaksızın serum kreatinin 2x artışı, KC enzimlerinin 2x yükselmesi, pulmoner ödem veya serebral/vizuel semptomların varlığı
• Hafif preeklampsi yönetimi


  1. 37 haftanın öncesinde görülmüşse ilk değerlendirme yatırılarak, daha sonra poliklinikte izlem

  2. Haftalık trombosit/kreatinin/KC enzim düzeyleri, fetal iyilik hali(haftada 2) gözlenir

  3. Proteinüriye bakılmaz, tuzsuz diyet ve antihipertansif önerilmez

  4. <34 hafta ise steroid önerilir

  5. 37. hafta ve sonrasında görülmüşse doğum yaptırılır
• Ağır preeklampsi yönetimi


  1. 34. haftanın öncesinde görülmüş durumu stabil ve FGR görülmemiş olan hastalarda ekspektan tedavi uygulanabilir

  2. 4 saatte bir kan basıncı ölçümü, trombosit/kreatinin/KC enzim düzeyleri haftada iki kez değerlendirilmeli, fetal iyilik hali ve büyüme değerlendirilmeli, steroid uygulanmalı, şiddetli HT durumunda antihipertansif, eklampsi proflaksisi için MgSO4 başlanmalıdır

  3. Şiddetli HT, eklampsi, ablasyo plasenta, pulmoner ödem, DIC, HELLP, fetal distres/ölüm durumları doğum endikasyonudur

  4. 34. haftanın sonrasında görülmüş, fetüs yaşam sınırı altında veya anne veya fetüsün durumunda bozulma varsa doğum yaptırılır
• Gestasyonel hipertansiyon


  Önceden normotansif gebe kadında gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkan proteinüri olmaksızın sistolik kan basıncının > 140 mmHg ve/veya diyastolik kan basıncı ≥ 90 mmHg olması
• Ciddi gestasyonel hipertansiyon


  Sistolik kan basıncı ≥ 160 mmHg ve/veya diyastolik kan basıncı ≥ 110 mmHg
• Kesin tanı postpartum 12.haftadan önce kan basıncının normale dönmesi ile konulabilir
• Proteinüri gelişirse preeklampsi, postpartum 12. haftadan sonra devam ederse kronik HT olur
• Kan basıncı tedavisi preeklampsi riskini değiştirmemektedir
• Erken başlayan GHT daha sık preeklampsiye ilerler
• Gestasyonel hipertansiyon semptomları


  • Şiddetli baş ağrısı
  • Görme bozuklukları
  • Epigastrik veya sağ üst kadran ağrısı
  • Azalmış idrar
  • Bulanti kusma
• Hafif GHT hastaların gebelik sonuçları normal popülasyonla benzer, şiddetli GHT hastaların erken doğum, plasenta dekolmanı, düşük doğum ağırlıklı bebek gibi genel populasyona göre önemli ölçüde yüksek oranları bulunmaktadır
• Gestasyonel hipertansiyon yönetimi


  1. Hafif GHT hastalar haftalık takip ile ayaktan yönetilebilir

  2. Ciddi GHT hastalar ağır preeklampsi hastaları ile benzer şekilde yönetilir

  3. Kan basıncı antihipertansif tedavi ile kontrol altına alınır
• Postpartum hipertansiyon


  Kesin tanı postpartum 12.haftadan önce kan basıncının normale dönmesi ile konulabilir
• Proteinüri gelişirse


  Preeklampsi, postpartum 12. haftadan sonra devam ederse kronik HT olur
• Proteinüri ekartasyonu


  24 saatlik idrarda 300 mg'den daha düşük miktarda protein görülmelidir. İdrar strip değeri tek başına tanı için yeterli değildir
• Semptomlar


  • Şiddetli baş ağrısı
  • Görme bozuklukları
  • Epigastrik veya sağ üst kadran ağrısı
  • Azalmış idrar
  • Bulanti kusma
• Hafif GHT hastalar


  Gebelik sonuçları normal popülasyonla benzer
• Şiddetli GHT hastalar


  Erken doğum, plasenta dekolmanı, düşük doğum ağırlıklı bebek gibi genel populasyona göre önemli ölçüde yüksek oranları bulunmaktadır
• Yönetim


  1. Hafif GHT hastalar haftalık takip ile ayaktan yönetilebilir

  2. Ciddi GHT hastalar ağır preeklampsi hastaları ile benzer şekilde yönetilir

  3. Kan basıncı anihipertansif tedavi ile kontrol altına alınan gebeliklerde dahi fetal ve maternal risklerden dolayı 34-36. Gebelik haftasında doğum indüksiyonu önerilmektedir
• Kronik hipertansiyon


  %1-5, gebelik öncesi veya 20. hafta öncesinde kan basıncının >140/90 üzerinde olması veya gestasyonel hipertansiyonun postpartum 12. haftadan sonra da devam etmesi