Maatschappijleer

• Scheiding van machten
• Macht van het parlement
• Pressiegroepen en lobbyen
• Groepen die de politiek proberen te overtuigen van hun gelijk
• Parlementaire democratie


  De volksvertegenwoordigers gekozen door de burgers hebben de meeste macht
• Rechtsstaat


  Een land waarin de rechten en plichten van burgers en overheid in de grondwet zijn vastgelegd en ook worden nageleefd
• Wetgevende macht


  Het parlement beslist over de wetsvoorstellen van de regering
• Uitvoerende macht


  Regering voert de wetten uit
• Rechtelijke macht


  De rechter beoordelen of de overheid en de burgers zich aan de wet houden
• De verschillende machten controleren elkaar, niet 1 persoon of een groep heeft alle macht
• Grondwet


  De belangrijkste rechten en plichten van burgers en overheid
• Voorbeelden grondrechten


  • Recht op vrijheid van meningsuiting
  • Recht op gelijke behandeling: discriminatie is verboden
  • Recht op een eerlijke rechtszaak als je verdacht wordt van een delict
  • Recht om te stemmen bij verkiezingen
• Voorbeelden Plichten


  • Plicht om belasting te betalen
  • Plicht om naar school te gaan
  • Plicht om je vanaf je 12de te kunnen indentificeren
• Kenmerken democratie


  • Er is een grondwet
  • Politieke macht is verdeeld
  • Het door de burgers gekozen parlement heeft de hoogste macht
• Coalitie


  Zijn partijen die samen de regering vormen
• Oppositie


  Partijen die niet in de coalitie/regering zitten
• Wetgevende taken


  1. Stemrecht

  2. Recht van initiatief

  3. Recht van amendement
• Controlerende taken


  1. Vragenrecht

  2. Motierecht

  3. Recht van interpellatie

  4. Enquêterecht
• Directe verkiezingen
• Indirecte verkiezingen
• Verschillen eerste- en tweede kamer
• One-issue-partijen


  Partijen die één aspect van de samenleving centraal stellen
• Populistische partijen


  Partijen die zeggen dat zij als enige de 'wil van het volk' kennen en opkomen voor de belangen van gewone mensen
• Sommige partijen hebben standpunten die bij verschillende stromingen passen
• Confessionalisme


  • Overheid: Kleine passieve overheid
  • Waarden: Geloof, naastenliefde en samenwerking
  • Doelen: Behulpzame samenleving, respect voor het woord van god
  • Voor: Gezinnen met kinderen en gelovigen
• Socialisme


  • Overheid: Grote actieve overheid
  • Waarden: Gelijkwaardigheid en Solidariteit
  • Doelen: Eerlijke verdeling en zwakkere helpen
  • Voor: Arbeiders, mensen met minder geld en kansen
• Liberalisme


  • Overheid: Kleine-afstandelijke overheid
  • Waarden: Economische en persoonlijke vrijheid
  • Doelen: Bescherming van de vrijheden
  • Voor: Werkende burgers, ondernemers en bedrijven
• Compromissen


  Afspraken waarbij alle partijen een beetje toegeven
• Midden partijen


  Sommige partijen zijn niet duidelijk in te delen bij links of rechts. Ze hebben zowel linkse als rechtse standpunten
• Rechtse partijen


  • Meer vrijheid voor burgers
  • Een passieve overheid
  • Lage belastingen
  • Eigen verantwoordelijkheid
  • Veiligheid bevorderen (bijvoorbeeld door zwaardere straffen)
• Linkse partijen


  • Een actieve overheid (veel doen)
  • Opkomen voor kwetsbare mensen
  • Eerlijke verdeling van inkomen
  • Gelijke kansen voor iedereen
  • Aandacht voor milieu
• Vrije verkiezingen


  Verkiezingen in Nederland zijn vrij, je mag dus stemmen op wie je wilt
• Geheime verkiezingen


  Verkiezingen zijn ook geheim: niemand weet op wie jij hebt gestemd
• Actief kiesrecht


  Het recht om te mogen stemmen
• Verkiesbaar stellen


  Vanaf je 18e mag je stemmen en je mag je ook verkiesbaar stellen
• Passief kiesrecht


  Het recht om je verkiesbaar stellen
• Wat ga je pakken als je binnenkomt?
• Brian Vernout
• Hoofdstuk 3: Media
• Communicatie


  Het doorgeven en ontvangen van informatie