antropia juni 24

• Veroordeeld tot vrijheid


  Centrale thema in het existentialisme, waarbij vrijheid en verantwoordelijkheid belangrijk worden gevonden
• Jean-Paul Sartre


  Grondlegger van het existentialisme, auteur van het boek 'Existentialisme is een humanisme'
• Existentialisme


  • Stroming die vrijheid en authenticiteit belangrijk vindt
  • Mensen zijn zelf verantwoordelijk voor hun leven
• Menselijk zijn


  Centrale vraag in het existentialisme, gaat over de aard van de mens
• Vrijheid


  Centrale begrip in het existentialisme, betekent het vermogen om onafhankelijke keuzes te maken
• Pour-soi


  De mens, die bewust, actief en in staat is zichzelf te bewegen en richting te geven
• En-soi


  Dingen, die passief en onbeweeglijk zijn, geen keuzes kunnen maken
• Radicale vrijheid


  Mensen zijn 'veroordeeld tot vrijheid', moeten zelf keuzes maken zonder dat iets hen tegenhoudt
• Vrijheid als verantwoordelijkheid


  Mensen zijn verantwoordelijk voor hun keuzes, niet alleen voor zichzelf maar ook voor de wereld waarin ze leven
• Te kwader trouw


  Wanneer mensen hun vrijheid ontkennen en doen alsof ze geen keuze hebben, om zo verantwoordelijkheid te ontlopen
• Het absurde


  De paradox dat de wereld geen betekenis geeft aan ons leven, maar de mens toch zoekt naar betekenis
• Albert Camus


  • Filosoof die stelde dat het menselijk leven absurd is, maar dat we toch moeten proberen te achterhalen of het de moeite waard is
• Absurde held


  Iemand die inspanningen doet die nergens toe leiden, maar zich bewust is van de onvermijdelijkheid daarvan
• Simone Weil


  • Filosoof die het belang van wachten en zorg voor de ziel benadrukte, als tegenwicht voor het actieve in de maatschappij
• Natuurtoestand


  De toestand van de mens waarbij alle regels zijn weggelaten, zonder staat of overheidsinstelling
• Mensbeeld


  Een doordachte visie op wat het betekent om mens te zijn, kan positief, negatief of neutraal zijn
• Sociale filosofie


  Tak van de filosofie die zich richt op de analyse en beschouwing van de maatschappij en sociale verhoudingen
• Descriptief


  Beschrijven de aard van de mens en de sociale relaties
• Normatief


  Beschrijven hoe mensen zouden moeten samenleven
• Contacttheorie


  Individuen kunnen samenleven door (morele en politieke) afspraken te maken om veiligheid en welvaart te krijgen
• Thomas Hobbes


  • Introduceerde het sociaal contract in de moderne politieke filosofie, had een negatief mensbeeld
• Oorlog van allen tegen allen

  Volgens Hobbes zullen mensen automatisch vijanden worden als er geen regels zijn
• Natuurrecht


  Recht om eigenbelang na te streven zonder beperkingen, ook als dat ten koste gaat van anderen
• Gevangenisdilemma


  Gedachte-experiment uit de speltheorie over hoe mensen beslissen als ze in competitie zijn om eigenbelang na te streven
• Leviathan


  Persoon of groep die ervoor zorgt dat regels en wetten in stand blijven, heeft volledige macht
• Ultimatumspel


  Experiment waarbij een persoon bepaalt hoeveel hij aan een ander geeft, die het moet goedkeuren
• Dictatorspel


  Experiment waarbij een persoon bepaalt hoeveel hij aan een ander geeft, zonder dat de ander invloed heeft
• John Locke


  • Verdediger van individuele vrijheid en rechten van burgers, die onvoorwaardelijk vanaf de geboorte gelden
• Natuurwet


  Principe dat jouw vrijheid stopt waar die van de ander begint, geldt voor alle redelijke wezens
• Liberalisme


  De staat moet rechten beschermen op basis van de wet, met vrijheid voor het individu centraal
• Jean-Jacques Rousseau


  • Tegenhanger van Locke, ontwikkelde een moderne gemeenschapstheorie met nadruk op vrijheden en belangen van de gemeenschap
• Amour de soi


  Handelingen werden gestuurd door de liefde voor zichzelf en het eigen welzijn
• Amour propre


  Eigenliefde die samenhangt met trots en egoïsme, ontstaan door toenemende ongelijkheid en complexere behoeftes
• Volonté Générale


  De algemene wil van het volk als eenheid, die de absolute en ondeelbare macht moet hebben
• Tirannie van de meerderheid

  Kritiek op Rousseau, waarbij de meerderheid haar macht gebruikt om de rechten en normen van de minderheid te onderdrukken