MODULE 1

• Department of Education, National Capital Region, SCHOOLS DIVISION OFFICE, MARIKINA CITY
• City of Good Character, DISCIPLINE • GOOD TASTE • EXCELLENCE
• May-akda: Adelwisa P. Mendoza, Tagaguhit: Paolo N. Tardecilla
• Ikalawang Markahan-Modyul 1: Estilo sa Pagbuo ng Tanka at Haiku
• Tanka


  Isang anyong tula na parehong sa bansang Hapon nagmula, binubuo ng tatlumpu't isang pantig na may limang talutod, na karaniwang hati ng pantig sa mga taludtod ay 7 7 7 5 5, 57577 o maaaring magkapalit-palit
• Haiku


  Mas maikli, may labimpitong bilang ng pantig na may tatlong taludtod, maaaring ang hati ng pantig sa taludtod ay 5 7 5 o maaaring magkapalit-palit
• Mga katangian ng Tanka at Haiku

  • Bilang ng Pantig
  • Bilang ng Taludtod
  • Paksa
• Pinagmulan ng Tanka at Haiku

  1. Tanka noong ikawalo siglo

  2. Haiku noong ika-15 siglo
• Ang Tanka at Haiku ay ipinahahayag at inaawit ng nakararami
• Ang mga unang makatang Hapon ay sumusulat sa wikang Tsino sapagkat eksklusibo lamang ang wikang Hapon sa pagsasalita at wala pang sistema ng pagsulat
• Noong panahong nakumpleto na ang Manyoshu, nagsimulang pahalagahan ng mga makatang Hapon ang wika nila sa pamamagitan ng madamdaming pagpapahayag
• Kiru


  Wastong antala o paghinto sa pagbigkas ng Haiku
• Kireji


  Salitang paghihintuan o "cutting word" na kadalasang matatagpuan sa dulo ng isa sa huling tatlong parirala ng bawat berso ng Haiku
• Mahalagang maunawaan ng babasa ng Haiku at Tanka ang kultura at paniniwala ng mga Hapon upang lubos na mahalaw ang mensaheng nakapaloob sa tula
• Parehong anyo ng tula ang Tanka at Haiku ng mga Hapon
• Paksa ng Tanka


  • Pagbabago
  • Pag-ibig
  • Pag-iisa
• Paksa ng Haiku


  • Kalikasan
  • Pag-ibig
• Parehong nagpapahayag ng masidhing damdamin ang Tanka at Haiku
• Taludtod


  Ang karaniwang hati ng pantig sa mga taludtod ay: 7-7-7-5-5, 5-7-5-7-7 o maaaring magkapalit-palit din na ang kabuuan ng pantig ay tatlumpu't isang pantig pa rin
• Haiku


  Mas pinaikli pa sa Tanka. May labimpitong bilang ang pantig na may tatlong taludtod. Maaaring ang hati ng pantig sa mga taludtod ay: 5-7-5 o maaaring magkapalit-palit din na ang kabuuan ng pantig ay labimpito pa rin
• Tanka


  Binubuo ng tatlumpu't isang pantig (31) na may limang (5) taludtod karaniwang hati ng pantig sa isang taludtod ay (7-7-7-5-5) o (5-7-5-7-7) Puwedeng magkapalit-palit
• Paksa ng Tanka


  • Pagbabago
  • Pag-ibig
  • Pag-iisa
• Paksa ng Haiku


  • Kalikasan
  • Pag-ibig
• Tanka at Haiku nagpapahayag ng masidhing damdamin
• May Tanaga naman tayo sa Pilipinas, isang uri ng sinaunang tula ng Pilipino na may layong linangin ang lalim ng pagpapahayag ng kaisipan at damdamin at masining na paggamit ng antas ng wika na binubuo ng tigpipitong pantig bawat taludtod ng bawat saknong (7-7-7-7)
• Matalinhagang salita


  Mga pahayag na may malalim at hindi tiyak na kahulugan dahil hindi literal ang pagpapakahulugan. Maaring ito rin ay mga ekspresyong may malalim na salita o may hindi tiyak na kahulugan
• Ponemang Suprasegmental


  Nakatuon sa diin (stress), tono o intonasyon (pitch), at hinto o antala (juncture)
• Diin


  Ang bigat ng pagbigkas ng pantig na maaaring makapag-iba sa kahulugan ng mga salita maging ang mga ito man ay magkakapareho ang baybay
• Tono o Intonasyon


  Tumutukoy sa pagtaas o pagbaba ng tinig sa pagbigkas ng pantig ng isang salita, parirala, o pangungusap upang higit na maging malinaw ang pagsasalita at nang magkaunawaan ang nag-uusap
• Tono o Intonasyon


  • Nagpapahayag: Madali lang ito
  • Nagtatanong: Madali lang ita?
  • Nagbubunyi: Madali lang ita!
• Hinto o Antala


  Tumutukoy ito sa saglit na pagtigil ng pagsasalita upang higit na malinaw ang mensaheng ipinahahayag
• Hinto o Antala


  • Hindi siya si Kessa.
  • Hindi, siya si Kessa.
• nag-uusap


  Conversation
• City of Good Character
• City of Good Character

  • DISCIPLINE
  • GOOD TASTE
  • EXCELLENCE
• Tono o Intonasyon


  Nagpapahayag
• Hinto o Antala


  Saglit na pagtigil ng pagsasalita upang higit na malinaw ang mensaheng ipinahahayag
• Hinto o Antala


  • Hindi siya si Kessa
  • Hindi, siya si Kessa
• Alam kong lubos mo nang naunawaan ang aralin. Ngayon ay subukan naman natin ang iyong kaalaman sa pamamagitan ng pagsagot sa mga gawain.
• Pumili lamang ng isang gawaing angkop sa iyong interes at kakayahan.