1.3

• homeostaza

  zdolność organizmu do utrzymywania względnie stałych warunków środowiska wewnętrznego (stan równowagi dynamicznej)
• Parametry

  temperatura ciała 36,6-37 stopni C

  ciśnienie krwi 120/80 mmHg

  pH krwi 7,35-7,45

  stężenie glukozy we krwi 70-140 mg/cm3
• Termoregulacja

  • ośrodek termoregulacji znajduje się w podwzgórzu
  • termoreceptory - reagują na zmianę temp poprzez precyzyjną ocenę stanu termicznego organizmu
• Gdy temperatura jest zbyt wysoka

  1. wzrost temperatury krwi i skóry
  2. pobudzenie receptorów w mózgowiu
  3. rozszerzenie. naczyń krwionośnych, oddanie ciepła do otoczenia
  4. parowanie potu z powierzchni skóry obniża temp ciała
  5. obniżenie temp ciała
• Gdy temp ciała jest zbyt niska

  1. spadek temperatury krwi i skóry
  2. pobudzenie receptorów w mózgowiu
  3. zwężenie naczyń krwionośnych, ograniczenie oddawania ciepła do otoczenia
  4. pobudzenie drżenia mięśni, produkcja Energi cieplnej
  5. podwyższenie temp ciała
• termogeneza drżeniowa 


  produkcja ciepła w wyniku mimowolnych skurczów mięśni szkieletowych zlokalizowanych w obrębie głowy, tułowia i kończyn
• termogenezav bezdrżeniowa 


  produkcja ciepła w wyniku utleniania tłuszczu zawartego w tkance tłuszczowej brunatnej
• wpływ temperatury - zwierzęta ektotermiczne

  • pochłaniają ciepło niezbędne do funkcjonowania z otoczenia​
  • np. bezkręgowce, krągłouste, ryby, płazy, gady​

  Wyjątek: Trzmiele​

  (w czasie chłodu dzięki skurczom mięśni, czyli w procesie podobnym do termogenezy drżeniowej podwyższa temperaturę do ok. 30°C).​
• wpływ temperatury - zwierzęta endotermiczne

  • uzyskują ciepło niezbędne do ogrzania ciała z procesów metabolicznych​
  • np. ptaki, ssaki​

  Wyjątek: Makak japoński​

  (korzysta z zewnętrznych źródeł energii, żyją w grupach, długie i gęste owłosienie)
• termoregulacja ssaków

  • wytwarzanie włosów w zależności od warunków środowiska​
  • regulowanie przepływu krwi przez skórne naczynia krwionośne​
  • regulacja pocenia się lub ziania​
  • gromadzenie tkanki tłuszczowej​
  • wytwarzanie ciepła przez pracujące mięśnie​
  • wymiana ciepła miedzy krwią cieplejszą i chłodniejszą​
  • zapadanie w sen zimowy​
• adaptacja do zimna

  niedźwiedzie polarne - przezroczyste owłosienie, pochłaniajace promieniowanie słoneczne i blokowanie ciepła emitowanego przez ciało,

  susły - hibernacja,

  foki - gruba warstwa tkanki tłuszczowej, przeciwprądy,
• adaptacja do gorąca

  dingo/psy- zianie,

  ślimaki pustyni - estywacja,

  nosorożce - kąpiele błotne i taplanie się w wodzie,

  fenek - aktywność w nocy, duże uszy,

  leniwce - mała aktywność ruchowa, niskokaloryczny pokarm,

  wielbłądy - woda w garbach, krótka i gładka sierść odbija światło, przeciwprądy (na ciało ciepła krew, w stronę mózgu zimna),
• regulacja ciśnienia krwi - za wysokie

  1. podwyższenie cisnienia
  2. przekazanie informacji do mózgu
  3. ośrodek regulacji ciśnienia krwi w mózgu wysyła sygnał do serca i tętnic​
  4. serce zwalnia pracę, ​naczynia krwionośne ​rozszerzają się​
• regulacja ciśnienia - za niskie

  1. spadek ciśnienia,
  2. przekazanie informacji do mozgu
  3. ośrodek regulacji ciśnienia krwi w mózgu wysyła sygnał do serca​
  4. serce przyspiesza pracę, ​naczynia krwionośne zwężają się​