Directorio Militar

• Entre 1923 e 1925 o Goberno da Ditadura presidida por Primo de Rivera estivo en mans dun Directorio Militar, formado exclusivamente por militares. Este novo gabinete ministerial gobernou mediante decretos, centrados nos seguintes aspectos:(4)
• • Rexeneración da vida política: a primeira medida foi a suspensión da Constitución de 1876, poñendo fin á monarquía constitucional como forma de goberno. As autoridades vixentes foron destituídas e substituídas por gobernadores militares e alcaldes adictos ao novo réxime.(1)->
• ->(1) Para rexenerar a vida política, a ditadura apostou por reformar a normativa electoral (non se aplica porque non se convocan eleccións) e por elaborar novos estatutos municipal (1924) e provincial (1925), que aumentaban a democratización e competencias destas institucións (na práctica, concelleiros e alcaldes eran designados polo Goberno).->
• ->(1)Os partidos políticos non foron suprimidos, pero perderon a capacidade de intervir en política; pola contra, creouse unha organización cívica: a Unión Patriótica. Segundo Primo de Rivera, era “un partido político, pero no fondo apolítico”; foi un movemento de apoio e propaganda do réxime, que actuou como partido único no cal acabaron por integrarse as vellas redes caciquís que intentaba erradicar.
• • Restablecemento da orde pública: a actuación do Goberno neste período considerou unha prioridade controlar e reprimir o movemento obreiro. Para logralo, foi decretado o estado de guerra e restrinxíronse as liberdades públicas, destacando a prohinición de celebrar reunións. As organizacións obreiras, especialmente aquelas vinculadas ao PCE e á CNT, foron perseguidas, o que provocou a radicalización das súas posturas. Para garantir este control, xeneralizouse o Somatén: organización formada por paisanos armados, dirixidos polo exército, que colaboraban coa Garda Civil. (2)
• • Defensa da unidade da patria: a ditadura desenvolveu campañas de reafirmación dos símbolos do nacionalismo conservador de España, á vez que reprimiu as manifestacións nacionalistas de cataláns, vascos e galegos. Institucións e medios de comunicación foron clausurados, as linguas vernáculas foron prohibidas no ensino, etc. Isto radicalizou as posturas políticas dos nacionalismos periféricos, especialmente en Cataluña.(3)
• • Cuestión marroquí: aínda que Primo de Rivera se mostraba partidario de abandonar Marrocos, a presión dos militares obrigouno a continuar a acción bélica ata conseguir o control do Protectorado. A retirada das tropas españolas da zona de Chaouen no 1924 fixo que Abd-el-Krim reorientara os seus ataques cara ás posicións francesas en Marrocos. Ante isto, Francia e España coordinaron as actuacións bélicas. A estratexia española foi realizar o desembarco de Alhucemas: a operación, realizada en setembro de 1925, permitiu conquistar o Rif. (4)