pathologie

• Risicofactoren voor osteoporose


  • Ouder dan 50
  • Fracturen na gering trauma
  • Onvoldoende calcium, vitamine d en fosfaat
  • Chronische aandoeningen
  • Ondergewicht
  • Verminderde mobiliteit
  • Ongezonde leefstijl
• Etiologie van osteoporose


  Precieze oorzaak onbekend. Waarschijnlijk veroorzaakt door een combinatie van factoren hierboven genoemd
• Symptomen van osteoporose zijn asymptomatisch en blijft onopgemerkt totdat er een botbreuk ontstaat
• Diagnostiek van osteoporose


  Botmineraal dichtheid meten door een DEXA-scan. Verdenking secundaire osteoporose bloedonderzoek -> nierfunctie, vitamine D, calcium en parathormoon
• Behandeling van osteoporose


  Geen genezing. Vitamine D en calcium kunnen kans op botbreuk verkleinen
• Complicaties en prognose van osteoporose

  • Fracturen -> wervelfracturen kunnen leiden tot chronische rugpijn en verminderde beweeglijkheid
  • Heupfracturen kunnen leiden tot verhoogde mortaliteit, zorgbehoefte en verpleeghuis opname
• Preventie van osteoporose


  • Calcium inname
  • Vitamine D3 inname
  • Voldoende bewegen
  • 15 min naar buiten
  • Stoppen met roken
  • Weinig alcoholgebruik
• Rachitis en osteomalacie


  Botaandoeningen waarbij door gebrek aan vitamine D het bot onvoldoende gemineraliseerd wordt waardoor botten zachter en buigzamer worden
• Risicofactoren voor rachitis en osteomalacie

  • Hoger leeftijd
  • Gepigmenteerde huid
  • Weinig zon
  • Tekort vitamine D in voeding
  • Vetmalabsorptie (=niet goed verteren van vetten)
  • Nierinsufficiëntie
  • Sommige medicatie
• Symptomen van rachitis en osteomalacie bij kinderen zijn O-benen, knobbels bij de overgang van ribben naar borstbeen. Botten zijn broos en vatbaar voor breuken, groeivertraging, spierzwakte. Bij volwassenen zijn de symptomen bot pijn, spierpijn en spierzwakte.
• Diagnostiek van rachitis en osteomalacie

  Laboratoriumbepalingen van vitamine D, calcium en PTH
• Behandeling van rachitis en osteomalacie

  Extra vitamine D en vaker naar buiten
• Preventie van rachitis en osteomalacie


  Voldoende zon exposie en extra vitamine D supplement bij risicogroen
• Hyperkyfose


  Ontstaat door osteoporose en artrose. De wervels zakken in en verschuiven ten opzichten van elkaar
• Hyperlordose


  Een holle rug en wordt meestal veroorzaakt door de verkeerde houding
• Idiopathische scoliose


  Een abnormale zijwaartse kromming van de wervelkolom
• Oorzaken van afwijkende stand van de wervelkolom

  • Congenitale vergroeiingen
  • Neurologische aandoeningen
  • Spierziekten
  • Asymmetrische ontwikkeling van de spieren
  • Veroudering
• Symptomen van afwijkende stand van de wervelkolom zijn milde gevallen zonder klachten, soms vermoeide of pijnlijke spieren. Ergere gevallen leiden tot een zeer zichtbare kromming en kan leiden tot verminderde longinhoud.
• Diagnostiek van afwijkende stand van de wervelkolom

  Lichamelijk onderzoek en röntgenfoto's
• Behandeling van afwijkende stand van de wervelkolom


  Progressie verkromming tegengaan -> oefeningen, brace. Bij zeer ernstige kromming -> operatie
• Fracturen


  Onderbrekingen of breuken in een van de botten in je lichaam
• Fractuur genezing


  1. Ontstekingsfase

  2. Herstelfase

  3. Remodelleringsfase
• Soorten fracturen


  • Gesloten fractuur
  • Open fractuur/gecompliceerde fractuur
  • Communitief fractuur
  • Greenstickfractuur
  • Compressiefractuur
  • Avulsie fractuur
  • Spiraal fractuur
  • Intra-articulaire fractuur
• Risicofactoren voor fracturen


  • Verhoogd valrisico
  • Osteoporose of andere aandoeningen aan het bot
• Oorzaken van fracturen


  • Traumatische fracturen = ontstaan van een kracht van buitenaf
  • Pathologische fracturen = spontaan bij zeer gering trauma. Meestal het gevolg van botmesastasen, bottumoren en ernstige osteoporose
• Symptomen van fracturen


  • Pijn
  • Functieverlies
  • Afwijkende stand
  • Zwelling
  • Wond
  • Verkleuring huid
  • Pulsaties
  • Temperatuur
• Diagnostiek van fracturen


  Anamnese, lichamelijk onderzoek, röntgenfoto en soms een MRI- of CT-scan
• Behandeling van fracturen


  • Repositie van de botten
  • Gips
  • Mitalla/sling
  • Operatief
  • Externe fixatie met metalen frame
• Complicaties van fracturen


  • Osteomyelitis = bacteriële infectie dat moeilijk te behandelen is
  • Longembolie vooral bij bekken en heup en operatie kunnen leiden tot diepe veneuze trombose
  • Vaat- en zenuwlaesies
  • Vet embolie
  • Pseudoartrose
  • Post-traumatische dystrofie (complex regionaal pijnsyndroom)
  • Compartiment syndroom
• Heupfractuur


  Proximale femurfractuur
• Risicofactoren voor heupfracturen


  • >55 jaar
  • Vrouw
  • Botaandoeningen
  • Eerdere fracturen
  • Onder gewicht >20
  • Verhoogd val risico
• Oorzaken van heupfracturen


  • Val van grote hoogte
  • Verkeersongeval
  • Bij ouderen door vallen in huis (osteoporose)
• Pathofysiologie van heupfracturen


  Veel collumfracturen = breuk in het gewrichtskapsel van de heup

  Kans op avasculaire kopnecrose = slechte bloedvoorziening door de breuk waardoor er risico is voor afsterven van afgebroken heup kop
• Symptomen van heupfracturen


  • Pijn in lies, bil en zijkant van de heup

  Been kan niet worden belast

  Been dat naar buiten is gedraaid dat korter lijkt dan het andere
• Diagnostiek van heupfracturen


  Lichamelijk onderzoek, neurologisch onderzoek, rontgen, CT- of MRI-scan
• Behandeling van heupfracturen


  Operatie, medicatie
• Complicaties van heupfracturen


  • Wondinfectie

  Nabloeding

  Delier

  Pneumonie

  Urineweginfectie

  Decubitus

  Diep veneuze trombose
• Prognose van heupfracturen


  Effect op de onafhankelijkheid zorgvrager
• Preventie van heupfracturen


  Maatregelen valrisico
• Artrose


  Degeneratie schade aan het kraakbeen -> gevolg is veranderingen in het gehele gewricht