H 6 + 8. Sportletsels

• Traumamechanisme

  • Laag energetische trauma mechanisme
  • Hoog energetische trauma mechanisme
• Na een (hoog energetische trauma) ongeval

  1. Inschakelen van een MMT (mobile medische team)

  2. Aankondigen van het patiënt bij het desbetreffende ziekenhuis volgens het MIST of SBAR acroniem
• MIST-acroniem

  M - mechanism: omschrijving van het mechanisme van het ongeval

  I - injury: omschrijving van aangetoond en vermoedelijk letsel

  S - signs: korte omschrijving van de vitale parameters volgens de ABCDE-methode

  T - treatment: de behandeling die tot op dat moment gegeven is
• SBAR-acroniem

  S - situation: omschrijving van patiëntgegevens, hoofdprobleem, recente vitale parameters

  B - background: omschrijving van voorgeschiedenis, behandeling tot nu toe

  A - assessment: korte omschrijving van de conclusies

  R - recommendation: voorstel voor behandeling of beleid
• De eerste cruciale 60 minuten na een ernstig ongeval of trauma worden ook wel "The golden Hour" genoemd
• Doel van de eerste 60 minuten

  • Snelle medische interventies starten en de patient te stabiliseren om levensbedreigende complicaties te voorkomen
• Aandachtspunten van het hoofdstuk

  • De principes van opvang en behandeling van ongevalpatient in het ziekenhuis

  Herkennen van ernstige, levensbedreigende situaties die op basis van de ATLS-principes op structurele wijze te behandelen zijn

  Inzicht in het principe "Damage control"
• Principes van ATLS

  • Mbv ATLS kan in "het golden hour" met adequate resuscitatie middelen het aantal doden gereduceerd worden

  Ontbreken van een definitieve diagnose mag de resuscitatie niet ophouden

  Voorkom verder letsel van het slachtoffer
• ABCDE-methode

  A = airway

  B = Breathing

  C = Circulation

  D = Disability

  E = Exposure
• Onderzoek

  • Primary survey (eerste onderzoek)

  Secundaire survey (tweede onderzoek)

  Tertiaire survey (derde onderzoek)
• Primaire survey - A (Airway)

  • Bewaking van de luchtweg en de cervicale wervel kolom

  Belang van Luchtweg Beoordeling: Luchtwegobstructie -> Zuurstoftekort -> Dood

  Mogelijke Oorzaken van Luchtwegobstructie: Gedeeltelijke obstructie door tong naar achteren, uitgeslagen tanden, corpora aliena, aangezichts- en trachea letsels

  Symptomen van Luchtwegobstructie: Hoorbare ademhaling, angst, onrust, cyanose, gebruik van hulpademhalingsspieren

  Behandeling van Luchtwegobstructie: Verwijderen van corpora aliena, Manueel naar voren trekken van de kin met 'chin-lift' of 'jaw-thrust', Gebruik van een mayo-tube, Tijdelijke oplossingen; bij comateuze patiënt definitieve vrijzetting van de luchtweg door intubatie

  
• Stabilisatie van Cervicale Wervelkolom

  • Snelle stabilisatie nodig vanwege mogelijk letsel, Letsel kan verergeren door draaien of overstrekken van de nek, Harde halskraag en blokken aan weerszijden van het hoofd van de patiënt
• Na een hoog energetisch ongeval dient, volgens de ATLS-principes, de wervelkolom ter preventie van aanvullend ruggenmergletsel geïmmobiliseerd te worden
• Primaire survey - B (Breathing)

  • Bewaking van de ademhaling

  Letsels die kunnen leiden tot een verslechterende ventilatie: spanningspneumothorax, fladderthorax, massieve hematothorax, open pneumothorax

  Beoordeling van de ademhaling: Inspectie, Auscultatie, Palpatie en percussie

  
• Spanningspneumothorax

  Luchtlekkage naar de pleuraholte a.g.v een letsel van het longweefsel of de thoraxwand waarbij een klapmechanisme bestaat

  
• Fladderthorax

  Ontstaat als een substantieel deel van de benige thoraxwand geen continuïteit heeft met de rest van de thoraxwand, in het bijzonder als er sprake is van multipele ribfracturen en de ribben op meer dan één plaats gebroken zijn

  
• Massieve Hematothorax

  Ontstaat meestal als gevolg van hilusvatletsel en soms als gevolg van een stomp thoraxtrauma

  
• Open pneumothorax


  Is het gevolg van een open defect van de thoraxwand dat leidt tot een verminderde effectieve ventilatie

  
• Primaire survey - C (Circulation)

  • Bewaking van de circulatie

  Shock = een toestand van onvoldoende orgaanperfusie en weefseloxygenatie

  Diagnose: Ernstig hypotensief, Zeer snelle polsslag

  Symptomen: Tachycardie, Perifere vasoconstrictie (bleke patiënt)

  
• Shockklasse

  • 1: Bloedverlies tot 750 ml

  1. Bloedverlies 750-1500 ml
  2. Bloedverlies 1500-2000 ml
  3. Bloedverlies > 2000 ml
• Behandeling van shock

  Herstel van het circulerend volume -> controle van de bloeding

  Minimaal 2 toegangswegen tot de bloedbaan nodig, Directe druk op de plaats van de bloeding

  Volwassen patiënt: 1 à 2 liter verwarmd Ringer-lactaat te infunderen, Indien nodig aanvullend bloedproducten

  Beoordeling: Meten van de urineproductie, Verbetering van het bewustzijn, Herstel van de bloeddruk, Afname van de polsfrequentie
• Primaire survey - D (Disability)

  • Bewaking van de neurologische toestand

  Diagnostiek: Glasgow Coma Scale (GSC) op basis van EMV (eye, motor, verbal)
• Glasgow Coma Scale

  • Openen van de ogen (E)

  Spierreactie (M)

  Verbale reactie (V)
• Bewustzijn

  • Herstel van de bloeddruk
  • Afname van de polsfrequentie
• Primaire survey

  1. Disability
• Epiduraal hematoom


  Neurologische verslechtering waarbij in bepaalde gevallen een spoedoperatie noodzakelijk is
• Verminderd bewustzijn


  Symptoom van hypeperfusie van het brein, bijvoorbeeld door shock
• Diagnostiek

  Glasgow Coma Scale (GSC)
• Glasgow Coma Scale


  Op basis van de stand van de ogen en de pupilreactie, verbale respons en motoriek ('eye, motor, verbal' – EMV)
• Maximale score


  15 punten
• 9 < EMV > 12

  Ernstig hersenletsel
• EMV > 13

  Geringe hersenletsel
• Glasgow Coma schaal

  • Openen van de ogen (E)
  • Spierreactie (M)
  • Verbale reactie (V)
• Primaire survey

  1. Exposure
• Exposure patiënt

  • Patiënt volledig ontdaan dient te worden van kleding
  • Alle aanwezige sieraden dienen snel en voorzichtig verwijderd te worden
• Exposure van de enviroment

  • De omgeving te maximaliseren
  • Patiënt altijd direct warm houden
• Secondary survey

  Beoordeling van de gehele patiënt
• Secundair onderzoek

  • Volledig lichamelijk onderzoek van het gehele lichaam
  • Systematisch uitvoeren
  • Mbv log-roll methode
  • Zwellingen en hematomen kunnen aanwijzingen geven voor wervelkolomletsel
  • Hemodynamisch stabiele patiënt => Specifieke aanvullend onderzoek verricht worden
  • De vitale parameters frequent te controleren

  
• Tertiary survey

  Herevaluatie van alle letsels en de gehele patiënt
• Tertiair onderzoek

  • Nieuw volledig lichamelijk onderzoek van de hele patiënt
  • Herevaluatie, bij voorkeur met collegae, van eerder verricht aanvullend onderzoek en geconstateerde letsels
  • Bij comateuze patiënten: De voorkeur om het lichamelijk onderzoek van hoofd tot teen nogmaals te herhalen zodra de patiënt weer wakker is
  • De meest voorkomende gemiste letsels: fracturen en luxaties van wervels, handen, voeten en enkels