Ang Alibata o Baybayin ay isang katutubong paraan ng pagsulat ng mga Filipino bago pa dumating ang mga mananakop na Kastila.
Ang Alibata o Baybayin ay hango sa Kavi na paraan ng pagsulat ng mga taga-Java. Ito ay bahagi ng sistemang Brahmic at pinaniniwalaang ginagamit noong ika-14 siglo.
Ang Alibata o Baybayin ay binubuo ng labimpitong (17) titik:
tatlong (3) patinig at labing-apat (14) na katinig.
Kung nais bigkasin ang katinig kasama ang /e/ o /i/, nilalagyan ng tuldok sa
itaas.
Kung nais bigkasin ang katinig kasama ang /o/ o /u/, nilalagyan ng tuldok sa
ibaba.
Pagkatapos ng kolonyalistang
Espanyol, dumating ang mga Amerikano sa pamumuno ni Almirante Dewey.
Kung nais kaltasin ay ang anumang patinig kasama ng katinig sa hulihan ng isang salita, ginagamitan ito ng kruz (+) pananda sa pagkaltas ng huling tunog.
Gumagamit ng dalawang pahilis na guhit (//) sa dulo ng pangungusap hudyat ng pagtatapos nito.
Sino ang mga prayleng espanyol ang naging institusyon ng Pilipino?
Governador Tello
Carlos I at Felipe II
Haring Felipe II
Carlos II
Carlos IV
Governador Tello - Nagmungkahi na turuan ang mga indio ng wikang espanyol.
Carlos I at Felipe II - Naniwala na dapat maging bilingguwal ang mga Pilipino.
Iminungkahi ni Carlos I na ituro ang Doctrina Christiana gamit ang wikang Espanyol.
Haring Felipe II - Inituos niya ang tungkol sa pagtuturo ng wikang espanyol sa lahat ng katutubo noong ika-2 ng Marso 1634.
Carlos II - Naglagda ng isang dekrito na inuulit ang mga probisyon sa mga nabanggit na batas at nagtakda siya ng parusa sa mga hindi sumunod dito.
Carlos IV - Lumagda siya ng isang dekrito na nag-uutos na gumamit ng wikang espanyol sa lahat ng paaralang itatatag sa pamayanan ng India.
Maraming pagbabago ang naganap at isa na rito ang sistema ng ating pagsulat.
Ang dating alibata ay napalitan ng Alpabetong Romano na binubuo naman ng 20 titik, limang (5) patinig at labinlimang (15) katinig.
a, e, i, o, u
\b, k, d, g, h, I, m, n, ng, P, r, S, t, w, y
Sa panahong rebolusyon, sumisibol sa sa mga maghihimagsik ang kaisipang "Isang Bansa, Isang Diwa" laban sa mga espanyol.
Pinili nila ang Tagalog sa pagsusulat ng mga sanaysay, tula, kuwento, liham at talumpati.
Si Jose Rizal ay naniniwala na ang wika ay malaking Bagay upang mapagbuklod ang kanyang mga kababayan.
Noli Me Tangere - ang nobela ni Rizal ay tumatalakay sa mga kinagisnang kultura ng Pilipinas sa pagiging kolonya nito ng Espanya.
Binabatikos din ng nobela ang mga bisyo na nakasanayan ng mga Pilipino at ang kapangyarihang taglay ng Simbahang Katoliko.
NOLI ME TANGERE
La Solidaridad- opisyal na pahayagan noong Panahon ng Himagsikan.
El Filibusterismo - inialay sa tatlong paring martir na lalong kilala sa bansag na Gomburza o Gomez, Burgos, at Zamora.
Konstitusyon ng Biak na bato noong 1899, ginawang opisyal na wika ang Tagalog, ngunit walang isinasaad na ito ang ang magiging wikang pambansa ng republika.
ANDRES BONIFACIO - ang nagtatag ng Katipunan, wikang Tagalog ang ginagamit nila sa mga kautusan at pahayagan. Ito ang unang hakbang sa pagtataguyod ng wika.
Itinatag ang unang republika kung saan isinasaad sa konstitusyonal na ang pag gamit ng wikang Tagalog ay opsyonal.
Ingles ang naging wikang panturo noong panahong ito.
Thomasites - mga sundalong kinikilalang unang guro at tagapagturo ng ingles.
Ordinansa Militar Blg. 13 - Nag uutos na gawing opisyal na wika ang Tagalog at ang wikang hapones
(Nihonggo)
Ordinansa Militar Blg. 13 - Philippine Executive Comission na pinamunuan ni Jorge Vargas
Pagsulong ng Wikang Pambansa
Pinagbabawal ang pag gamit ng wikang Ingles Maging pag gamit ng aklat at peryodiko tungkol sa Amerika
Pagsulong ng wikang Pambansa - Ipinagamit ang katutubong wika, partikular ang wikang tagalog sa pagsulat ng mga akdang
pampanitikan.
Pananakop ng mga Hapones - Binuksan muli ang paaralang bayan sa lahat ng mga antas.
Pananakop ng mga Hapones - Itinuro ang wikang nihonggo sa lahat. Ngunit binigyan diin ang paggamit ng tagalog Ang GOBYERNO-MILITAR ang nagturo ng Nihonggo sa mga guro paaralang-bayan.
Si JOSE VILLA PANGANIBAN ay nagturo ng Tagalos sa mga hapones at hindi tagalog.
"A Short to the National Language" ibat ibang pormularyo ang kanyang ginawa upang lubos na matutunan ang We the People wika.
Corazon Aquino - unang babaeng pangulo ng Pilipinas