H1 Maw

• Referentiekader


  Het geheel van kennis, ideeën, ervaringen en overtuigingen van waaruit iemand denkt en handelt. Ook wel een 'sociale bril': iedereen kijkt, ziet en beleeft de wereld op zijn eigen manier door zijn eigen sociale bril.
• Identiteit


  Het beeld dat iemand van zichzelf heeft, dat hij uitdraagt en anderen voorhoudt en dat hij als kenmerkend en blijvend beschouwt voor zijn eigen persoon. Het is afgeleid van zijn perceptie over de groep(en) waar hij wel of juist niet deel van uitmaakt.
• Aspecten van identiteit


  • Persoonlijke identiteit: zelfbeeld
  • Sociale identiteit: zelfbeeld als lid van een sociale groep
  • Collectieve identiteit: beeld van een groep dat als blijvend en kenmerkend wordt beschouwd
• Interne collectieve identiteit


  Het gezamenlijk zelfbeeld van een groep
• Externe collectieve identiteit


  De verwachtingen van het gedrag van anderen met een bepaalde identiteit
• Identiteit wordt gevormd door onder andere je opvoeding, vrienden en de media
• Spanningen bij identiteit


  Beelden en verwachtingen van iemands identiteit kunnen tot spanningen leiden
• Loyaliteitsconflict


  Onderdeel zijn van een groep, maar het niet met alles eens zijn
• Identiteit is vloeibaar: het kan veranderen door je leven heen
• Een positieve identiteit is belangrijk in de moderne samenleving
• Identiteit is altijd in beweging en volgt trends en mode
• Socialisatie


  Het proces van overdracht en verwerving van de cultuur van de groep en samenleving waar mensen toe behoren. Het proces bestaat uit opvoeding, opleiding en andere vormen van omgang met anderen.
• Elementen van socialisatie


  • Overdracht: leren wat van hen verwacht wordt in een groep of samenleving aan nieuwkomers
  • Verwerving: mensen maken zich de cultuur van een groep of samenleving eigen
• Socialisatoren


  Groepen mensen die een cultuur overdragen, zoals ouders, leraren, vriendengroepen, verenigingen, de overheid en de media
• Internaliseren


  Een langdurig proces waarbij mensen zich een cultuur eigen maken
• Imitatie en identificatie


  Gedrag overnemen van de mensen op wie we denken te lijken en op wie we willen lijken
• Stereotypen en vooroordelen


  Cultureel aangeleerde beelden, generalisaties en veronderstellingen, bijvoorbeeld over bepaalde groepen mensen
• Soorten van socialisatie


  • Primaire socialisatie: socialisatie binnen kleinere groepen zoals het gezin of een vriendengroep
  • Secundaire socialisatie: socialisatie die plaatsvindt in een formele omgeving, zoals een school of een vereniging
  • Tertiaire socialisatie: socialisatie die impliciet plaatsvindt, bijvoorbeeld door literatuur, massamedia of de overheid
• Functies van socialisatie


  • Continuering: voortzetting van een (sub)cultuur
  • Verandering van een (sub)cultuur
  • Identificatie van het individu met anderen, met een groep en een (sub)cultuur en het besef van groepslidmaatschap van het individu
  • Identiteitsontwikkeling van het individu gedurende de hele levensloop
  • Gedragsregulatie van het individu: voorspelbaarheid van gedrag
• Nature-nurture


  Het debat over de vraag of menselijke eigenschappen eerder aangeboren (genetisch) of aangeleerd (socialisatie en cultuur) zijn
• Cultuur


  Het geheel van voorstellingen, uitdruckingsvormen, opvattingen, waarden en normen die mensen als lid van een groep of samenleving hebben verworven
• Elementen van cultuur


  • Waarden: idealen zoals gelijkheid, vrijheid en veiligheid
  • Opvattingen: ideeën, wat je vindt, je gedachten over iets
  • Voorstellingen: beelden, ideeën, verhalen die mensen hebben over een gebeurtenis
  • Normen: regels die horen bij waarden
  • Instituties: een geheel van gedragsregels die het gedrag van mensen reguleren
  • Uitdrukkingsvormen: symbolen, taal, mode en tattoo's
• Materiële aspecten van cultuur

  Tastbaar en concreet, zoals gebouwen, producten, gebruiksvoorwerpen, kunst
• Immateriële aspecten van cultuur

  Zaken die je niet meteen ziet, zoals waarden en taal
• Sommige zaken hebben een materieel aspect met een immateriële betekenis, zoals een regenboogvlag
• Cultuurelementen worden door middel van socialisatie overgedragen, maar veranderen ook constant. Een cultuur is dus dynamisch en plaats- en tijd gebonden.
• Normen


  Regels die horen bij waarden
• Instituties


  Een geheel van gedragsregels die het gedrag van mensen reguleren
• Uitdrukkingsvormen


  • Symbolen
  • Taal
  • Mode
  • Tattoo's
• Sommige zaken hebben een materieel aspect met een immateriële betekenis, zoals de regenboogvlag
• Culturen zijn dynamisch


  Cultuurelementen worden door middel van socialisatie overgedragen, maar veranderen ook constant. Een cultuur is dus dynamisch en plaats- en tijd gebonden
• Wat op de ene plek (of tijd) normaal is, kan op de andere plek vreemd zijn, zoals de rolverdeling in het gezin
• Nature-nurture-debat


  Verschil tussen nature en nurture verklaringen voor gedrag
• Je kunt m.b.v. cultuur verklaren wat in een bron beschreven staat
• Dominante cultuur


  De cultuur van de groep in de samenleving met de invloedrijkste politieke of economische positie. Vaak is dat de grootste groep, maar niet altijd
• Subculturen


  Kleinere culturen die deels overlappen en licht afwijken van de dominante cultuur met eigen waarden en normen, zoals gabbers
• Tegencultuur


  Mensen die zich geweldloos of gewelddadig verzetten tegen de dominante cultuur, zoals Kick out zwarte piet
• Jongerenculturen


  Opkomst na WOII als gevolg van veranderingen in gezinnen, toename van vrije tijd en welvaart. Jongeren gingen in de omgang met elkaar een specifieke identiteit ontwikkelen en kwamen vaak in opstand tegen de dominante cultuur, zoals skaters en hipsters
• Enculturatie


  Het aanleren van de cultuur waarin je geboren wordt
• Acculturatie


  Het aanleren en verwerven van een andere cultuur of elementen daaruit, dan die waarin iemand is opgegroeid. Door acculturatie kunnen subculturen ontstaan, die elementen van de oorspronkelijke en de nieuwe cultuur bevatten