Aardrijkskunde

• Waterkringlopen


  • Korte waterkringloop
  • Lange waterkringloop
• Korte waterkringloop


  1. Water verdampt uit zee

  2. Vloeibaar water wordt waterdamp

  3. Waterdamp stijgt op en koelt af

  4. Waterdamp condenseert, wolken ontstaan

  5. Hoog in de lucht zijn waterdeeltjes bevroren

  6. Dichter bij het aardoppervlak smelten waterdeeltjes

  7. Water valt als neerslag terug in zee
• Lange waterkringloop


  1. Water verdampt uit zee

  2. Neerslag valt op het land

  3. Sneeuw wordt vastgehouden in gletsjers

  4. Regen infiltreert in de bodem en vermengt zich met grondwater

  5. Afstroming via rivieren terug naar zee
• Korte waterkringloop

  Komt alleen boven zee
• Lange waterkringloop

  Komt ook boven land
• Stroomgebied

  • Groot gebied dat water afvoert via zijrivieren en één hoofdrivier
  • Veel neerslag wordt eerst opgeslagen voordat het terug naar zee gaat
  • Is opgeslagen in het stroomgebied
• Soorten rivieren

  • Gletsjerrivier
  • Regenrivier
  • Gemengde rivier
• Nederland ligt in het stroomgebied van de Schelde, Maas, Rijn en Eems
• Gletsjerrivier

  Rivier krijgt wateraanvoer van de gletsjer (smeltwater)
• Regenrivier

  Rivier krijgt wateraanvoer van regenwater en grondwater
• Gemengde rivier

  Krijgt wateraanvoer van smeltwater, regenwater en grondwater (begonnen als gletsjerrivier)
• Rijn is een gemengde rivier
• Maas, Schelde en Eems zijn regenrivieren
• Rivierwater komt via de riviermonding in de Noordzee terecht
• Wadi

  Een rivier die soms wel 10/11 maanden per jaar droog staat
• Rivierenlandschap

  • Vooral in het midden van het land
  • Rivieren vervoeren grondsoorten: zand, klei
  • Overstromingen zorgen voor sedimentatie: oeverwallen (zand, vlak langs de rivier), komgronden (klei, verder van de rivier)
• Kans op overstromingen: met name in de winter en het voorjaar
• Kans op watertekort: einde van de lente en begin van de zomer
• Door klimaatverandering komt dit steeds vaker voor
• Boeren moeten maatregelen nemen, zoals het aanleggen van irrigatiesystemen
• Onderdelen rivierenlandschap

  • Rivier
  • Zomerdijk
  • Winterdijk
  • Uiterwaard
  • Polders
• Zomerdijk

  Dijk dicht bij de rivier die het rivierwater bij een lage rivierstand tegenhoudt
• Winterdijk

  Rivierdijk verder van de rivier die het rivierwater bij de hoogste waterstand tegen moet houden
• Uiterwaard


  Gebied tussen zomer- en winterdijk dat bij hoog water onder water loopt (geen huizen, alleen vee en recreatie)
• Soorten polders


  • Droogmakerijen
  • Zeepolders
  • Veenpolders
• Droogmakerijen


  Eerst open water, door bemaling drooggelegd
• Zeepolders

  Afgezet zeeklei, afgesloten met een dijk
• Veenpolders


  Bodemdaling door indroging van veen; water wordt weggepompt
• Boezem

  Kanaal of rivier die het water naar zee vervoert
• Onderdelen rivierdijken

  • Zomerdijk
  • Uiterwaard
  • Winterdijk
  • Overloopgebied