Taal

• Taalontwikkelingsstoornis


  Kinderen met een taalontwikkelingsstoornis verwerven hun mondelinge of gesproken taal opvallend trager en/of moeizamer dan kinderen met een normale taalontwikkeling
• Taalontwikkelingsstoornissen zijn een verborgen stoornis, de beperking is niet onmiddellijk zichtbaar zoals bij een fysieke beperking
• Definitie taalontwikkelingsstoornis (ASHA)


  Een significant tekort in de ontwikkeling en het gebruik van taal in al zijn modaliteiten, met problemen met taalbegrip en/of taalproductie binnen de verschillende taaldomeinen (fonologie, morfologie, syntaxis, semantiek en pragmatiek)
• Gereviseerde Minimum Spreeknormen


  Beschrijven de mijlpalen in de taalontwikkeling die op een bepaalde leeftijd bereikt moeten zijn
• Mijlpalen taalontwikkeling 0-12 maanden

  • Huilen, lachen en kraaien
  • Oogcontact
  • Spelen met de lippen, de tong en het verhemelte
  • Spelen met de stem
  • Luisteren naar de stem van een ander en kijken naar het mondbeeld
  • Brabbelen in een steeds gevarieerder patroon
  • Imiteren
  • Beurtnemen
• Mijlpalen taalontwikkeling 12-18 maanden

  • Begrijpt opdrachten met twee woorden
  • Kan één of meer lichaamsdelen aanwijzen
  • Kan veel en gevarieerd brabbelen met af en toe een herkenbaar woord
• Mijlpalen taalontwikkeling 18-24 maanden

  • Gebruikt 5 tot 10 woorden
• Mijlpalen taalontwikkeling 2-2;06 jaar

  • Begrijpt zinnen met drie woorden
  • Gebruikt tweewoorduitingen waarbij de woordopbouw nog onvolledig is
• Mijlpalen taalontwikkeling 2;06-3 jaar


  • Gebruikt driewoorduitingen waarbij de woordopbouw nog onvolledig is
• Mijlpalen taalontwikkeling 3-3;06 jaar


  • Gebruikt drie- tot vijfwoorduitingen
  • Ongeveer de helft van wat het kind zegt, is verstaanbaar
• Mijlpalen taalontwikkeling 3;06-4 jaar

  • Vertelt spontaan wel eens een verhaal
  • 50-70% van wat het kind zegt, is verstaanbaar
• Mijlpalen taalontwikkeling 4-5;06 jaar


  • Kan een verhaal navertellen aan de hand van plaatjes
  • Gebruikt enkelvoudige zinnen waarbij nog problemen met meervoudsvormen en vervoegen mogen bestaan
  • 75-90% van wat het kind zegt, is verstaanbaar
• Mijlpalen taalontwikkeling >5;06 jaar

  • Gebruikt goed gevormde, ook samengestelde zinnen
  • Is goed verstaanbaar
  • Taalgebruik is concreet
• De prevalentie van taalontwikkelingsstoornissen varieert in de literatuur, afhankelijk van de gebruikte definitie en methodologie
• Lisette, tiener met TOS: 'Door mijn taalstoornis heb ik te veel informatie in mijn hoofd en dan voelt het net alsof mijn hoofd door de war gaat. Ik heb wel beelden in mijn hoofd, maar dan weet ik niet meer de woorden.'
• Het kind kan een verhaal navertellen aan de hand van plaatjes

  1. 5;06 jaar
• Enkelvoudige zinnen


  Het kind gebruikt enkelvoudige zinnen waarbij nog problemen met meervoudsvormen en vervoegen mogen bestaan
• Het kind gebruikt goed gevormde, ook samengestelde zinnen


  >5;06 jaar
• Prevalentie


  Geeft aan hoeveel kinderen met een taalontwikkelingsstoornis er zijn op een bepaald moment
• Taalontwikkelingsstoornissen zijn nog niet zo bekend als bijvoorbeeld dyslexie, maar de prevalentiecijfers liggen in dezelfde lijn
• Algemeen wordt aangenomen dat 5 à 10% van de schoolgaande kinderen een taalontwikkelingsstoornis heeft
• Primaire taalontwikkelingsstoornis


  Staat op zichzelf en is niet te verklaren vanuit problemen in een ander ontwikkelingsdomein
• Secundaire taalontwikkelingsstoornis


  Is het gevolg van een of meer problemen in een ander ontwikkelingsdomein (bv. gehoorstoornis of verstandelijke beperking)
• Een diagnose van een primaire taalontwikkelingsstoornis wordt in de eerste plaats gesteld op basis van uitsluitingscriteria
• Termen voor primaire taalontwikkelingsstoornissen


  • Taalachterstand
  • Specifieke taalontwikkelingsstoornis
  • Ernstige Spraak- en taalMoeilijkheden (ESM)
  • Specific Language Impairment (SLI)
  • Developmental Language Disorder (DLD)
  • Taalontwikkelingsstoornis (TOS)
• Internationaal wordt de prevalentie van TOS op 7% geschat
• De verhouding tussen de prevalentie bij jongens en meisjes in klinische groepen is 3:1, TOS komt drie keer vaker voor bij jongens dan bij meisjes
• Onderverdeling van TOS


  • Vertraagde taalontwikkeling
  • Gestoorde taalontwikkeling
• Vertraagde taalontwikkeling


  Het kind heeft een achterstand in de taalontwikkeling waarbij het taalniveau overeenkomt met het taalniveau van een jonger kind
• Kinderen met een vertraagde taalontwikkeling hebben nood aan logopedische therapie
• Gestoorde taalontwikkeling


  De taalontwikkeling vertoont kenmerken die niet in een bepaalde fase van het taalverwervingsproces thuishoren
• Onderverdeling van gestoorde taalontwikkeling

  • Kinderafasie
  • Ontwikkelingsdysfasie
• Kinderafasie


  Het gevolg van een hersenletsel waardoor de taalgebieden in de hersenen beschadigd raken
• Ontwikkelingsdysfasie


  Een zeer hardnekkige, aangeboren taalontwikkelingsstoornis waarbij de taalproblemen therapieresistent zijn
• Zink & Breuls (2012) rapporteren een prevalentie van 3% voor ontwikkelingsdysfasie
• Oorzaken van secundaire taalontwikkelingsstoornissen

  • Problemen in de sensorische ontwikkeling
  • Problemen in de motorische ontwikkeling
  • Problemen in de cognitieve ontwikkeling
  • Problemen in de sociaal-emotionele ontwikkeling
• Permanent gehoorverlies


  Komt slechts voor bij 0,1% van de schoolgaande kinderen, deze kinderen ondervinden bijna altijd problemen in hun spraak- en taalontwikkeling
• Factoren die bij gehoorstoornissen het niveau van de taalontwikkeling mee bepalen

  • Leeftijd waarop slechthorendheid wordt vastgesteld
  • Ernst van het gehoorverlies
  • Oorzaak van de slechthorendheid
  • Gebruik van gehoorversterkende maatregelen
  • Aanwezigheid van bepaalde medische aandoeningen
  • Communicatieaanbod vanuit de omgeving
• Liezen


  Kunnen een invloed hebben op de taalontwikkeling
• Unilateraal verlies


  De impact op de taalontwikkeling is minder duidelijk, maar doorgaans wel beperkter